S’anturzu, una de sas genias animales prus raras in Sardigna, at fatu su torrada sua in sos chelos de s’ìsula a pustis de diversos deghènnios de ausèntzia. Difatis, unu giòvanu esemplare de gurturju anturzu, chi apartenet a sa populatzione  de su nord-otzidentale de s’ìsula, est istadu su protagonista de una essida intre sas domos de Biddesatu.

Segundu s’Agèntzia Regionale Forestas, custa etzetzionale escursione de su giòvanu anturzu est acabada calicuna die a oe a presu de Biddarega e Nuràminis, a probe de s’istatale 131. Inoghe est istadu recuperadu dae sos agentes de su Corpus Forestale e posca afidadu a su Tzentru de recùperu de sa fàuna agreste (CARFS) de s’Agèntzia Forestas, in Muristeni. A su presente, s’animale est suta osservatzione veterinària in su tzentru de recùperu.

Su cumportamentu de esploratzione, tìpicu de sos giòvanos anturzos, los ispinghet  a s’ispissu a printzipiare bolos assolados. Nointames, a càusa de s’inesperièntzia, custos bolos los podent pònnere in dificultade, esponende·los in perìgulu. Difatis si podent pèrdere o mòrrere de fàmene.

Custu giòvanu anturzu, naschidu ocannu, no est su primu a s’ispìnghere in custa zona, ca sos GPS impreados pro compidare sos anturzos interessados in su protzessu de ripopulamentu ant registradu una crèschida de sas essidas in s’ala meridionale de s’ìsula. Nointames, custa borta sa presèntzia sua est istada annodiada deretu e documentada ca est intradu in sa bidda.

Su progetu “Life Safe for the Vultures,” chi biet sa partetzipatzione de Forestas e vàrios colleboradores istitutzionales, punnat a estèndere sos resurtados otentos cun su pretzedente progetu “Under Grifon Wings” in su Nord Ovest de sa Sardigna, a su restu de s’ìsula. S’obietivu est su de garantire sa supravivèntzia pro meda tempus de s’anturzu in totu sa regione e de nde favorire sa torrada in sas àreas in ue est ausente dae medas annos.

Pro custu est istada creada un’istatzione de alimentatzione pro sos pugiones necròfagos in su cantiere forestale de Biddedatu, una voliera de ambientamentu dae ue in tres annos ant a essire unos chimbanta esemplares bènnidos dae s’Ispagna, un’osservatòriu, e un’àrea pro ispuntinare pro osservare sos anturzos. A su presente, sa volera acasàgiat 12 anturzos bènnidos dae s’Ispagna.

“Attività realizzata col contributo della Regione Sardegna — IMPRENTAS 2022-2023. LR 22/2018, art. 22”

S’Europa bantat una traditzione culinària rica meda, e sa Sardigna est de seguru una terra chi podet bantare sabores ùnicos e autènticos, custoidos dae marcos importantes chi giughent sas Denominatziones de Orìgine Protègida (DOP) e sas Indicatziones Geogràficas Protègidas (IGP). Custos màrchios, assignados dae s’Unione Europea, rapresentant su primore agroalimentare e garantint sa provenièntzia geogràfica e sa calidade de sos produtos. Andamus a bìdere cales sunt custo marchio e custos produtos de cabbale:

DOP: Denominatzione de Orìgine Protègida

Fiore Sardo DOP: Custu casu de berbeghe de sa casaja Bussu, fundada in sa fine de su ‘700, est unu sìmbulu de sa traditzione caseària sarda. Sa DOP, otenta in su 1996, sutalìniat s’autentitzidade sua e sa connessione cun su territòriu.

Pecorino Sardo DOP: Tzelebradu intre sos casos isolanos, at otentu sa DOP in su 1996. Nàschidu in 1955 cando est istadu reconnotu comente  Denominatzione Tìpica. Rapresentat sèculos de traditzione caseària.

Pecorino Romano DOP: Prodùidu cun late de berbeghe in Sardigna, Làtziu e provìntzia de Grosseto. Sa produtzione sua testimòniat calidade e autentitzidade, mantenende unu ligàmene istrintu cun sas zonas de orìgine.

Olio Extravergine di Oliva Sardegna DOP: Una prenda alimentare otenta mescamente de sas variedades Bosana, Tunda de Casteddu, Niedda (Tunda) de Biddecidru, Semidana. Sa DOP atestat sa provenièntzia sua de sas zonas ispetzìficas de sa Sardigna.

Carciofo spinoso di Sardegna DOP: S’unitzidade sua derivat de sas cunditziones climàticas e morfològicas ideales ofertas dae su territòriu isolanu. Unu produtu chi contat s’istòria e sas traditziones de su logu.

Zafferano di Sardegna DOP: Caraterìsticas ùnicas de unas cantas zonas de sa Sardigna cunferint a custu tzaparanu un’identidade sena paragones, ligada a s’istòria e a sa cultura de su territòriu.

IGP: Indicatzione Geogràfica Protègida

Agnello di Sardegna IGP: Frutu de un’allevamentu traditzionale chi promovet s’allatamentu e su pasci menta naturale. Su disciplinare assegurat unu produtu de sa calidade ùnica, reconnotu cun sa denominatzione de orìgine.

Culurgionis d’Ogliastra IGP: Pasta frisca cun patata, unu primore agroalimentare chi tzèlebrat sa traditzione culinària sarda cun unu tocu de creatividade.

In cada bucone de custos produtos DOP e IGP, si podet intèndere su sabore de s’istòria, de sa cultura e de sa passione chi rendent ùnica sa produtzione agroalimentare sarda. Unu beru biàgiu intre sos sabores autènticos de custa ìsula dèchida de su Mediterràneu.

“Attività realizzata col contributo della Regione Sardegna — IMPRENTAS 2022-2023. LR 22/2018, art. 22”