Matteo Gregorio, sucurridore marìtimu in sa Guardia Costera de Arbatassa, at  mòvidu in bitzicleta in dae Maracalagonis  sàbadu s’ 11 làmpadas a ora de is 18.30 e arribbadu su 15 a mesudie. In totu at fatu 864 km e 8.617 metros de dislivellu in modalidade “ultracycling” in 42 oras de pedalada efetiva.

Lòmpidu a Orosei a ora de is 8 e mesu de meria,  at acodidu a si papare calincuna cosa pro torrare in fortzas e posca s’est corcadu. A dolu mannu però no est resèssidu a si pasare pro more de su trèulu de una discoteca.

At ismurgiadu a ora de is  6:30 e at torradu a mòvere conca a Terranoa fatu de sa ss 125 “orientale sarda”, cun bentu de grecale contràriu. Fadigadu e mortu est lòmpidu a Terranoa, acanta s’est pasadu in unu B&B. Ischidada a chitzo partèntzia conca a Santa Teresa acanta est lòmpidu cun dolores fortes pro more de su meda tempus sètzidu in sa seddigedda de sa bici. A S’Alighera est arribbadu a is 19:00. A pustis de àere chenadu, reposadu e posca torradu a mòvere a is 6:00 dae S’Alighera conca a Teulada pro arribbare a Maracalagonis a ora de is 12:00, a pustis de 30 oras de pedalata sena pasu.

Unu pagu de reposu in una banchita in unu distribudore de benzina in Santu ‘Uanni Sruexu e un’ora e mesa in una banchita in Teulada. In Bugerru at brincadu su rifornimentu de abba e sa chena  conca a Nèbida. Apo Dae inoghe su biàgiu est andadu a in antis cun su telèfonu sena signale e cun prus pagu de mesa burràscia de abba, pro fortuna at agatadu un’agriturismu in mesu de su nudda chi dd’at cumbidadu abba e cafè.

Est istada un’esperièntzia fantàstica chi dd’at permìtidu de ammirare is bellesas de s’ìsula, impreende solu sas ancasa suas e sa bitzicleta chi est istada s’ùnica cumpàngia de custu meravigiosu biàgiu fatu de is caminos de sa Sardigna. Un’impresa duncas chi at a abbarrare in s’istòria de custu isport! Amus a bìere si calicun’àteru at a chircare de superare su record de Gregorio.

 “Progetto finanziato con l’Avviso Pubblico IMPRENTAS annualità 2021-2022”

A s’iscoberta de su logu archeològicu prus bellu de Tortolie

Su logu archeològicu de S’Ortali ’e su Monti, postu in s’iscrocca de Tortolie, in Ozzastra, est unu de sos cumplessos preistòricos e protostòricos prus importantes e mènzus cunservados de sa Sardigna. Postu intre duos rilievos a pagos chilòmetros dae su mare, in sa carrela chi che leat a sa plaja de Orrì, su logu apparat unu viazzu raru in mesu a millènnios de istòria, arregande testimoniàntzias chi partint dae su Neolìticu e arribant a s’edade de su Brunzu.

Inoghe si podet ammirare una domus de janas chi benit dae su Neolìticu reghente, iscavada in sa roca e destinada a s’interru cumone, duos menhir abbarrados chi faghent pensare a s’antiga presentzia de un’alliniamentu megalìticu e unu tzìrculu de pedra de casi 12 metros de diàmetru, ligadu a ritos o pràticas de comunidade de s’edade de su Ramene.

De importu particulare est sa tumba de sos Zigantes, architetura funerària tipica de sa tziviltade nuràgica, cun unu passaditzu longu de interru, incornissadu dae s’esedra, chi contat sas usàntzias antigas ligadas a su cultu de sos mortos. Su coro de su cumplessu est però su nuraghe S’Ortali ’e su Monti, una istruttura manna de pedra fraigada forzis in su 1500 a.C., formada dae unu bastione tzentrale e dae unu bastione elliticu cun turres a costazzos, un’òpera chi testimonzat sas capatzidades de fraigu e organizatzione de sos nuràgicos.

In giru a su nuraghe s’istèndiant sa bidda e zuras de tribagliu diferentes, intre de sas cales bi fuint logos de manizu e mescamente, silos pro sa cunservatzione de sos tzereales, elementos chi mustrant s’importu de sa lauranza in sa vida de donzi die de sas comunidades de cussa edade. Bìsitare S’Ortali ’e su Monti cheret nàrrere a s’infùndere in d’una bista ancora intrea, in ue sa presentzia de s’òmine antigu faeddat cun sa natura a inghìriu e apparat unu cuadru claru de comente sas populatziones preistòricas isseberaiant e modellaiant sos logos in ue bìvere.

“Attività realizzata con il contributo della Regione Sardegna – IMPRENTAS 2024- 2025.LR22/2018, art.22”