Comente at naradu 14 dies faghet su presidente natzionale de sa Coldiretti Ettore Prandini a su ministru de sa Sanidade Roberto Speranza: “sa pesta suina est superada”.

Afirmaduras sustentas dae is nùmeros: 23 meses sena unu printzìpiu de epidemia e 16 meses dae is ùrtimos casos positivos mustrant (cun totus is precautziones) chi sa Sardigna nche dd’at fata e in fines podet torrare a istantargiare unu cumpartu chi in is annos at dèpidu limitare sa produtzione, ma at poderadu una calidade arta meda.

«Tenimus diversas aziendas – at naradu su diretore de Coldiretti Sardigna Luca Saba – chi in custos annos difìtziles meda ant sighidu a crèere in su setore, ant investidu in bio-seguridade e innovatzione a livellu europeu, e de issos nde semus orgulliosos.».

Sa PSA est istada agatada sa primu bia in su Sud Sardigna in su 1978, lòmpida forsis cun unu càrrigu de iscartos alimentares in su portu de Casteddu o in s’aeroportu militare de Deximumannu dae sa Penìsula Ibèrica e a pagu a pagu s’est ispainada in su coro de sa Sardigna cun sa tràmuda de su bestiàmene.

In 42 annos de peste suina at iscambadu sa suinicoltura sarda, formada dae medas aziendas piticas. Difatis, sa Sardigna est sa de bator regiones italianas, fatu fatu a sa Lombardia, a s’Emìlia Romagna e su Piemonte pro nùmeru de allevamentos. Segundu is istùdios fatos dae Coldiretti Sardigna a pitzu de is datos de s’Anagrafe Natzionale Zootècnica, is allevamentos de porcos in Sardigna sunt 14.598 pro unu totale de 180.908 pegos (datos agiornados a su 30 de mese de làmpadas 2019), imbetzes is sirbones in allevamentu diant èssere 1.129. Dae su raportu tra su nùmeru de capos e su nùmeru de allevamentos nde essit a campu sa frammentatzione cun un’artu pesu de madres e mascros in su totale de is porcos allevados.

Su nùmeru mèdiu de porcos pro allevamentu est belle 12, imbetzes su balore natzionale est de belle 60 pegos. In mèdia pro ogni 100 suinos pesados ddoe tenet 36 madres, mentras su balore mèdiu natzionale est de belle 6. Ogni 4 sues ddoe at unu berre, imbetzes a livellu natzionale in mèdia b’est unu màschulu ogni 36 sues. Custos datos faghent bìere chi b’at unu nùmeru de allevamentos piticos pro s’autoconsumu finalizados a sa produtzione de copieddos e a sa trasformatzione de is produtores a fine carriera in salumes traditzionales; de cunsighèntzia is categorias de is porcos allevados prus rapresentados in is suiles sardos sunt sas sues e is copieddos de late sighidos dae is ochisòrgios. Is porcos grassos imbetzes sunt sa categoria prus pagu manna, comente resurtat dae s’iscassa produtzione isulana de petza de porcu contzada.

Su prus de is allevamentos pro is porcàrgios sunt unu segundu traballu, bidu chi su 70% de custas aziendas non tenet porcos ebbia, ma peri àteru bestiàmene. Su 49% de is suinos benit gameddadu tra Casteddu e su Mèdiu Campidanu (86.292) acanta is aziendas tenent su nùmeru prus mannu de pegos. Is provìntzias de Aristanis e Tàtari possedint imbetzes prus allevamentos (5.711) mentras su territòriu de cumpetèntzia de sa Asl de Seddori tenet sa densidade prus arta de porcos pro chilòmetru cuadradu (27,52. Sa segunda est Casteddu cun 9,74).

«Tenimus totus is cartas in règula pro superare su muru de sa Sardigna e pòdere in fines bèndere sa petza e is produtos trasformados in Itàlia e in su mundu, cun possibilidades mannas de crèschida e duncas cun unu torracontu importante pro s’econòmica e su traballu» – at concruidu su presidente de Coldiretti Sardigna Battista Cualbu -.

Novidade in campu aereonàuticu pro sa Sardigna, a custu propòsitu in sa die de oe ddoe est istada una riunione importante.

Su presidente de sa Regione Christian Solinas at retzidu custu mangianu in Villa Devoto a Luciano Carta, presidente de Leonardo, leader mundiale in s’isvilupu e frunidura de sistemas de addestramentu avantzadu integrados pro pilotas militares, e s’amministradore delegadu de sa sotziedade Alessandro Profumo paris cun una delegatzione de s’aereonàutica militare formada dae is generales Luca Goretti, sutacapu de Istadu Majore e Luigi Casali.

S’atopu de oe rapresentat s’ocasione pro cunfirmare sa voluntade de realizare in sa base aèrea de Dèximu Mannu unu tzentru de primore pro s’addestramentu a su bolu avantzadu internatzionale, s’IFTS, International Flight Training School.

«Est un’ initziativa de impatu mannu chi rapresentat un’àtera valorizatzione de s’ìsula Nostra in setores istratègicos pro su Paisu – at sutaliniadu su presidente Solinas chi at pretzisadu — bolimus collire is oportunidades chi nde podent essire dae unu tzentru de primore in su setore de s’addestramentu a su bolu a connotatzione internatzionale chi at a favorire un’aumentu de s’ocupatzione e una collaboratzione cun realidades tècnicas e acadèmicas».

Durante s’atopu sunt istados postos a craru is ruolos de s’Aereonàutica militare chi si càndidat a consolidare sa positzione de leader in s’ammaniu de is cursos de addestramentu avantzadu a livellu internatzionale e de Leonardo, chi at a afortiare su positzionamentu cumpetitivu in su setore de s’addestramentu avantzadu, isfrutende is oportunidades noas de mercadu.

Su tzentru nou de addestramentu de Dètzimu diat pòdere donare un’impedida importante a s’economia de su logu. Difatis diat creare is bases pro sa nàschida de àteras fainas collegadas a custu setore, favorende s’ocupatzione in unu momentu difìtzile pro su mundu de su traballu comente a custu. A garantire una bona incùngia de su chi s’at a semenare in is meses chi benint, sunt pròpiu is sotziedades protagonistas de su progetu.