«Totus sas tratativas incarreladas a pustis de su 13 de onniasantu 2019 de sa Regione Sardigna a pustis de sa trasmissione – pro mèdiu de su Ministru de sas Infrastruturas e de sos Trasportos – de su Progetu nou de OSP, predispostu pro su cumpartzimentu e s’inviu imbeniente a sa Cummissione europea pro manu de sa Rapresentàntzia italiana acanta s’Unione Europea – iscriet in unu comunicadu Solinas – ant semper tentu unu caràtere formale. E in custu modu amus gestidu totus sas rechertas de crarimentu limpida dae sa Cummissione cunformas a sas mudas o integratziones in su Progetu».

Seguru non fiant custos sos faeddos chi sa Giunta, s’opositzione e totu Sardigna s’isetaiant dae sa Cummissione Europea. Dae eris s’abetat sa risposta de Bruxelles a sas propostas de sa giunta pro sa Continuidade territoriale.

Martis in sa cunferèntzia vìdeu tra Guvernu, Cummissione Europea e Regione, a pustis de su refudu de Bruxelles de sa tarifa ùnica proposta dae sa Giunta Solinas, s’Assessore Todde aiat propostu unu “cumpromissu”.

Tarifa pro sos residentes a tot’annu, 20 èuros prus sas tassas pro Fiumicino e 30 èuros prus sas tassas pro Linate. Pro sos non residentes tarifa dòpia, durante s’ierru, e lìberu mercadu durante sos meses istiales, e pròroga finas a mese de ladàmine de sas cunditziones atuales, essende chi segundu sa lege europea serbint 6 meses pro sa presentada de su bandu e sos tempos non nch’ant a èssre intro s’iscadèntzia de s’atuale bandu fissadu pro su 17 abrile.

S’Ue, insistit e pedit su lìberu mercadu dae martzu a mese de ladàmine. Bia sas 13 sa rapresentàntzia italiana mutit a s’Assessore Todde pro li comunicare chi intro sa die si diat èssere cungiadu pretu, cun s’atzetatzione de sas propostas dae parte de sa Regione. Ma a sas 20 sa Cummissione càmbiat idea e rimandat sa risposta, e segundu su chi at decraradu s’Assessore Todde etotu in su Cussìgiu de eris, sena dare ulteriores acrarimentos: «Nos agiornamus» sa risposta de Bruxelles.

Oe Todde e sos rapresentantes de sos grupos de minoria sunt bolados a Roma, ma istagiados, pro pedire agiudu a su guvernu natzionale, non paret chi Todde siat chessidu in die de oe a otènnere un’atopu cun sa Ministra De Micheli. In su mentres però sas decraratzione, lassadas segundu calicunu dae sa Cummissione Europea, ant lassadu fritos a totus.

«Unu tema importante comente cussu de sos trasportos e de su deretu a sa mobilidade pro sos sardos non podet èssere derubricato a “discussione informale”, totu custu non est giustu e est fintzas ofensivu pro sa Sardigna – at concruidu su Guvernadore de sa Sardigna – como isetamus chi ddoe siat una dissotziatzione firma e autorèvole pro custos faeddos chi – in unu momentu gasi delicadu – podent dannificare in manera sena remèdiu su Progetu».

In Roma, Silvio Busaferro – presidente de s’Istitutu Superiori de sa Sanidade – at mustradu is barcas de abba in miniadura sena pilota cumandadas a distàntzia – drones acuàticos -, cuncordadas pro averiguare s’incuinamentu de is rios e de is lagos.

S’ocasione est istada s’atopu pro sa presentada de sa relata a tìtulu “The lancet countdown on Health and Climate Change” – conta a s’imbesse pro sa salude e su càmbiu de su clima -.

Is barchiteddas sunt istadas cuncordadas pro contu de su Progetu Europeu Horizon 2020 IntCatch. A custu traballu at partetzipadu s’Istitutu Superiore de sa Sanidade cun su Dipartimentu de s’Ambiente e de sa Salude.

Su Progetu Horizon est istadu giai impreadu pro su controllu de sa cunditzione de sa salude de is abbas.

Is robot barchitas sunt frunidas de sensores chi permìtent de mesurare medas informatziones: sa temperadura de s’abba, s’aghidùmine (su Ph), sa condutzibilidade, is sustàntzias nutritivas – comente s’azotu e su fósfuru -, e totus is metallos e idrocarburantes.

Un’aplicatzione intelligente, isvilupada dae su matessi progetu, retzit is datos in tempus reale dae su robot barchitedda.

Is resultados benint traballados in unu laboratóriu minore portàtile, in ue ant èssere is chircadores italianos a tzertificare totus is datos inviados dae su robot navigadore.

Su laboratóriu, chi s’at a agatare a presu de sa barchitedda, at a dare a lestru is resultados de su microbiota e at a iscoviare sa possìbile presèntzia de agentes de maladias.

Tocat a nàrrere ca s’innovatzione tecnològica benit impreada sempre de prus pro sa defensa de s’ambiente. Bastat a pensare a is robot navigadores e boladores impitados pro amparare is tostóinos marinos chi arriscant de s’ispèrdere, comente is Caretta Caretta e Chelonia.

Pro sa defensa de is tostóinos, is barchiteddas, cun una aplicatzione ant a signalare is esemplares abistados a is trasmitidores satèlitares, chi ant a marcare totu is ispostamentos issoro.

Gràtzias a custa trassa is chircadores podent amparare custas genias de tostóinos dae is perìgulos.