In Roma, Silvio Busaferro – presidente de s’Istitutu Superiori de sa Sanidade – at mustradu is barcas de abba in miniadura sena pilota cumandadas a distàntzia – drones acuàticos -, cuncordadas pro averiguare s’incuinamentu de is rios e de is lagos.

S’ocasione est istada s’atopu pro sa presentada de sa relata a tìtulu “The lancet countdown on Health and Climate Change” – conta a s’imbesse pro sa salude e su càmbiu de su clima -.

Is barchiteddas sunt istadas cuncordadas pro contu de su Progetu Europeu Horizon 2020 IntCatch. A custu traballu at partetzipadu s’Istitutu Superiore de sa Sanidade cun su Dipartimentu de s’Ambiente e de sa Salude.

Su Progetu Horizon est istadu giai impreadu pro su controllu de sa cunditzione de sa salude de is abbas.

Is robot barchitas sunt frunidas de sensores chi permìtent de mesurare medas informatziones: sa temperadura de s’abba, s’aghidùmine (su Ph), sa condutzibilidade, is sustàntzias nutritivas – comente s’azotu e su fósfuru -, e totus is metallos e idrocarburantes.

Un’aplicatzione intelligente, isvilupada dae su matessi progetu, retzit is datos in tempus reale dae su robot barchitedda.

Is resultados benint traballados in unu laboratóriu minore portàtile, in ue ant èssere is chircadores italianos a tzertificare totus is datos inviados dae su robot navigadore.

Su laboratóriu, chi s’at a agatare a presu de sa barchitedda, at a dare a lestru is resultados de su microbiota e at a iscoviare sa possìbile presèntzia de agentes de maladias.

Tocat a nàrrere ca s’innovatzione tecnològica benit impreada sempre de prus pro sa defensa de s’ambiente. Bastat a pensare a is robot navigadores e boladores impitados pro amparare is tostóinos marinos chi arriscant de s’ispèrdere, comente is Caretta Caretta e Chelonia.

Pro sa defensa de is tostóinos, is barchiteddas, cun una aplicatzione ant a signalare is esemplares abistados a is trasmitidores satèlitares, chi ant a marcare totu is ispostamentos issoro.

Gràtzias a custa trassa is chircadores podent amparare custas genias de tostóinos dae is perìgulos.

S’epidemia de coronavirus sighet a s’ispainare: s’ùrtimu bulletinu faeddat de 56 mortos e belle duamìgia contagiados.

Segundu sas autoridades sanitàrias tzinesas su virus, uguale pro su 79,5% a sa Sars, non diat èssere gasi potente, ma prus contagiosu.

Unu comunicadu de su ministeru de sa Salude at fatu a ischire chi sunt “totus negativos” sos casos suspetos de coronavirus 2019-nCoV signalados in Itàlia, ma sos controllos sunt istados afortiados e su personale mèdicu in sos aeroportos de Roma Fiumicino e Milanu Malpensa est istadu aumentadu.

Sa Tzina, comente at iscritu Repùbblica, at annuntziadu una proibitzione provisòria de su cummèrtziu de pegos agrestes, bidu chi si pensat ca s’epidèmia siat cumentzada pròpiu in unu mercadu de animales serbàticos bèndidos pro si ddos papare.

S’allevamentu, su trasportu o su cummèrtziu de totus sas genias de animales agrestes est proibidu “dae sa die de s’annùntziu finas s’acabbu de s’istadu epidèmicu natzionale”, si leghet in una diretiva de su ministeru de s’Agricultura tzinesu.

Wuhan est divenida una tzitade pantasma e ddoe est istada sa prima vìtima a Shanghai, una de sas prus mannas pratzas finantziàrias mondiale, chi registrat 40 casos atzertados. A pustis de Pechinu, fintzas Tianjin, Xi’an e sa provìntzia de Shandong ant proclamadu su firmu de sos mèdios pùblicos a longa percurrèntzia.

S’impreu de sa fatzola est obrigatòriu in duas provìntzias (Guangdong, Jiangxi) e tres tzitades tzinesas (Nanchino, Ma’anshan e Xinyang). Disneyland Hong Kong at serradu a su pùbblicu. Sos Istados Unidos ant cumentzadu s’evacuatzione de sos cunnatzionales e su pròpiu sa fàbrica de sa Peugeot.

In su mentrestempus unu malàidu est suta osservatzione a Toronto, in Canadà. Unu casu suspetu est istadu signaladu fintzas a Vienna, si tratat de un’assistenta de bolu tzinesa chi su 24 de ghennàrgiu est arribbada in sa capitale austrìaca e chi in sas dies prima est istada a Wuhan.