Un’acòrdiu interistitutzionale tra is Comunos ogiastrinos, Provìntzia Ogiastra e Regione Sardigna, custa est sa proposta de su sìndigu de Gàiru, Roberto Marino Marceddu, in una lìtera aberta indiritzada a is sìndigos a su Presidente de sa Provìntzia, a is consigieris regionales, a is partidos e a is sindacados ogiastrinos, a is assòtzios, a is organizatziones e a totu is tzitadinos. A bisu de Marceddu, pro arrèere sa derrota de s’Ogiastra no est a isetare a is bandos programmàticos noos UE 2014-2020 de s’Unione Europea ma, comente est essidu a campu dae is addòbios de su Coordinamentu de is sìndigos, est pretzisu a inghitzare sa sighente atividade:

1. Regorta de istrumentos de pianificatzione acumpridos fintzas a como in su territòriu, isfrutende finas sa disponibilidade donada dae sa Diretzione Urbanìstica de sa Regione;

2. Interessamentu de is Sìndigos pagu ativos o semper ausente in su Coordinamentu, de is consigieris regionales de su territòriu, de is fortzas sotziales, de is sòtzios presentes in Ogiastra, etzètera, pro more de fàghere un’acòrdiu interistitutzionale vinculante pro is partes interessadas, gosi comente prevìdidu pro is àtera àreas de sa Sardigna chi sunt in crisi;

3. Elaboratzione a òpera de totu cantu su territòriu, a manera unitària, de una proposta de “Progetu pro s’Ogiastra”, ogetu de s’acòrdiu mentovadu in su puntu pretzedente e finalizada a s’insertada in unu Programma Operativu ispetzìficu pro s’Ogiastra, a manera preventiva a s’inghitzu de sa Programmatzione UE 2014-2020.

4. Organizatzione de un’addòbiu in is primas 15 dies de su mese de abrile 2013, sinergia intre sa Provìntzia e su Coordinamentu de is Sìndigos, a sa cale est pretzisu cumbidare totu is atore locales, in vista de s’inghitzu cuncretu de is atzione mentovadas.

5. Inghitzu de is cuntatos imbenientes cun su Ministru Barca (o de su chi at a bènnere a pustis de issu) pro averiguare sa possibilidade de un’Acòrdiu Interistitutzionale finalizadu a s’acumprimentu de su Progetu pro s’Ogiastra.

S’isperu de Marceddu est chi “sa Provìntzia e is duos consigieris regionale tèngiant unu rolu de primu pianu, comente cussu de su Presidente Cherchi e de àteros parlamentares e consigieris de su Sùlcis, pro agiudare a su territòriu e donare su cuntributu chi serbit pro s’acumprimentu de custa punna istratègica e de importu mannu pro sa vida de s’àera ogiastrina, corpida, comente testimoniadu dae meda indicadores dae unu totale derrota econòmica”.

Casteddu, si ponet in lughe commente unu faru de abbonidade in sa Sardigna de oe. S’urtimu esamene de sos elementos chi at frunidu su Dipartimentu de sas finantzias de su Mef, contat chi custa cittade incantadora est supra de sa lista po redditu mesanu,annodditandesi commente s’unica in sa regione chi tenet unu redditu mesanu pius
fungudu de sa media natzionale. Bell’e gai, custa realtade luminosa est accumpanzada dae umbras de differentzias de accolomia, commente evidentziadu dae sa situassione de Carbonia, sa cale, a su contrariu, est sa cittade pius male posta po su redditu.

In su cuadru de s’accolomia chi b’est in sas dichiaras de sos redditos de su 2023 chi faghent riferimentu a sos redditos de su 2022, bessint a pizzu differentzias importantes in s’accolomia de sa Sardigna e de tottu s’Italia.
Bell’e chi una creschida bassa de s’accolomia, su redditu mesanu supra su cale si pagant sas tassas in Sardigna, est de 19.411,35 euros, registrande unu creschimentu de su 4,4% supra de s’annu passadu. Bell’e chi custu creschimentu est sutta de sa media natzionale, chi marcat unu pius fungudu 7,4%, e est attesu meda dae sos datos de sa Lombardia, chi est sa prima po redditu mesanu in pius, po donzunu, cun d’unu +10,8%.

In d’unu cunfruntu a livellu natzionale, sa Sardigna si ponet a metade de sa lista po redditu mesanu, ma cando si cunfruntat cun sa Lombardia, sa distanzia est pius evidente: su redditu mesanu de sa Sardigna est solu su 72% de cussu de sa Lombardia. Custa differentzia, mancari non siat unu ispantu, po Mauro Carta, presidente de sas Acli regionales de sa Sardigna, est una porfia de s’accolomia totta de affrontare.

Sos meccanismos regionales non sunt solos, ma si reflettent in su cunfruntu natzionale. Mentres sa Calabria est a sos urtimos postos de sa lista po redditu mesanu, regiones commente sa Provintzia autonoma de Bolzano, su Lazio,s’Emilia Romagna e su Piemnote, sunt a sos primos postos cun redditos po donzunu pius artos de 24.000 euros.

Bell’e chi sos isforzos po sa creschida de s’accolomia, sa creschida de su redditu mesanu in Sardigna est de sos pius modestos, cun solu sa Liguria e s’Umbria chi tenent una creschida pius bassa cun su (+3,9%). Sas regiones
cun sa creschida pius arta sunt sa Lombardia, su Lazio e sa Valle d’Aosta, mancari custa creschida siat bistada giai mandigada dae su creschimentu de sos pretzios.

In pius, sos istudios supra su redditu dispostu de sas famiglias chi consumant, evidentziant una realidade meda pius cumplessa. Sa Sardigna est a su postu 14 supra de 20 regiones, cun d’unu redditu disponibile po donzunu chi est solu s’84,9% de cussu de s’italianu mediu. Custu cheret narrere chi mentres un’italianu mediu tenet apparitzadu 100 euros po sas ispesas, unu sardu mediu nde tenet solu 84,9.

Custos datos non solu mustrant unu retrattu de s’accolomia de sa Sardigna, ma pesant puru chistiones de sa sociedade e de s’accolomia importantes meda, chi dimandant una particulare attentzione dae parte de su Guvernu e de sa sotziedade tzivile. Sa frorentzia de Casteddu est de certu unu faru luminosu, ma est puru un’invitu po considerare e affrontare sas porfias de s’accolomia chi tambene trumentant medas atteras zuras de sa Regione.

Attività realizzata col contributo della Regione Sardegna — IMPRENTAS 2023-2024. LR 22/2018, art. 22