Su coro de sa Sardigna sighit su ritmu millenàriu de su gigante de Luras, unu ogiastru chi, segundu sos istudiosos, tenet un’edade incredìbile cumprèndida intre sos 3000 e sos 4000 annos. Custa meravìllia de sa natura  cun  sa maestosidade sua s’agatat in sos montigros de sa Gaddura, in su comunu de Luras, provìntzia de Terranoa-Tèmpiu, a curtzu a su lagu artifitziale de Liscia, in sa localidade de Santu Baltolu de Carana.

Sas dimensiones imponentes de custa mata est de 14 metros de artària, cunferende·li su tìtulu de “Su Patriarca de sa Natura”. S’Universidade de Tàtari, in su 1991, at atribuidu a custu gigante birde un’edade  intre sos 2500 e sos 4000 annos, contribuende a eternare sa presèntzia sua in s’istòria e in sa cultura locale.

Reconnotu comente  Monumentu Naturale, s’ogiastrude Luras figurat est in sa lista de sos “20 àrbores seculares italianos” de amparare e de declarare Monumentu Natzionale a traessu de unu decretu ministeriale. S’Universidade de Tàtari at acumpridu unu ruolu de importu pro preservare e promòvere custa testimonia de su passadu.

Sas bìsitas turìsticas organizadas pro ammirare custas prendas agrestes benint fatas cun meda atentu, pro more de amparadu custos àrbores millenàrios. Difatis, sa timoria de atos vandàlicos dae manu dae cussos chi no aprètziant su valore issoro, at ispintu a sa netzessidade de unu bardiamentu atentu.

In terra sarda, custa mata est mutida cun afestu “S’ozastru”. Custu tesoro vegetale est unu de sos àrbores prus antigos de Itàlia e de Europa e meritat un’amparu ispetziale.

Sas paristòrias antigas contant chi s’ogiastru de Luras in su tempus coladu fiat cunsideradu un’amparu contra sos ispìritos malignos. Si petzi poderet faeddare, custu antigu bardianu de s’istòria sarda diat contare contos de su passadu misteriosu de s’ìsula. Unu patrimòniu de preservare e tramandare a sas generatziones benidoras, s’ogiastru de Luras sighit a crèschere, disafiende su tempus e illuminende sa Sardigna cun sas naes mannas suas.

“Attività realizzata col contributo della Regione Sardegna — IMPRENTAS 2022-2023. LR 22/2018, art. 22”

Su tempus benidore no est una cosa a tesu o astratta: in meda casos est giai incumintzadu e creschet cun sas ingendras noas. Sas tecnologias de su tempus benidore ant a èssere arminzos de fundamentu pro istudiare, tribagliare, nàrrere e tènnere cura de su pranetta. Lu cumprendere dae pitzinnos cheret nàrrere èssere prus ammaniados a accomettare sas proas de cras cun curiosidade e cun seru.

Una de sas tennologias prus importantes est s’intellighentzia artifitziale, giai presente in sos telèfoneddos, in sos giogos, in sos programas de istùdiu e inis retzes sotziales. In su tempus benidore at a èssere semper prus impittada pro azzuare sa zente a imparare menzus, a mezzorare sa meighina, a fàghere sas biddas prus balidas e a favoressere su tribagliu de s’òmine, chena remendare  sa creatividade e su pensamentu crìtigu.

Un’àteru logu chi creschet in presse est sa robotica. Sos robòts de su tempus benidore no ant a èssere solu màchinas de s’industria, ma ant a azzuare in sos ispidales, sas iscolas, sas domos e in incarrigos de azzudu. Ant a pòdere fàghere tribaglios faticosos o perigulosos, lassande a sa zente prus tempus pro sas cosas creativas e pro sas relatziones.

Ant a tènnere un’ ammentu mannu fintzas sas tecnologias pro s’ambiente. Sas fortzas annoabiles, comente su sole e su bentu, sas maneras pro minimare s’impestadura e sas materias chi durant ant a èssere importantes  pro diffendere su pranetta. Sos piseddos ant a tènnere unu rolu  crae in s’isviluppu de azzudos tecnològicos chi podent firmare su càmbiu de su tempus.

Su tempus benidore at a èssere semper prus digitale puru pro mèritu de sa realidade virtude e de sa realidade aumentada. Custas tennologias ant a permittere de istudiare s’istòria andande in sos logos antigos, de imparare is iscientzias cun sas friguras e de si allenare in logos seguros e pare-pare. Imparare at a divennere un’iscarmentu  prus apprettante e ispassiosu. No ant a mancare sas cosas noas in s’ispàtziu e in sa manera de nàrrere.

Sos Satellites, sas bìas in s’ispàtziu e is retzes noas de collegamentu ant a fàghere su mundu semper prus ligadu, donande noas possibilidades de ischire e de tribagliare imparis a sa zente de àteros paisos. Sas tecnologias de su tempus benidore no sunt solu istrumentos, ma sunt responsabbilidade. Si s’impittant bene cheret nàrrere respetare sos àteros, diffendere sos datos personales e faghere  seperos bonos.

Attività realizzata con il contributo della Regione Sardegna – IMPRENTAS 2024- 2025.LR22/2018, art.22”