In Sardigna, a pustis de su càvaru biaitu, si registrat como s’arribu de una àtera genia non indìgena, su bròmbulu pintulidau, originàriu de su Patzìficu. Custu fenòmenu pesat pessamentos subra s’impatu potentziale chi  diat pòdere tènnere subra  sa fàuna ìtica locale.

In  cabudanni, durante sas fainas de compudu pranificadas in s’àmbitu de su progetu Istrategia Marina, sos tècnicos de su Dipartimentu de Sàssari e Gaddura de s’ARPA Sardigna, cun su suportu logìsticu frunidu dae sa Capitaneria de Portu de Terranoa, ant fatu un’iscoberta ispantosa. Medas esemplares de Phyllorhiza punctuata (von Lendenfeld 1884), una genia de bròmbulu originàriu de su Patzìficu otzidentale, sunt istados individuados a su largu de sas costas de Terranoa. Custa medusa mutida in italianu “medusa a pois”.

Mancari sos primos sinnos de sa presèntzia de custa creatura in su Mediterràneu torrent a artziare a su 2009, in sos ùrtimos annos s’est bida una creschida esagerada. Custu si pensat pro more chi su bròmbulu at agatadu un’ambiente favorèvole in sos mares nostros. Sa mannia de custa genia podet lòmpere fintzas sos 60 cm de diàmetru. Nointames, est importante notare chi custa medusa non rapresentat una minetza direta pro sos bagnantes, pro more chi no abrùgiat cando intra in cuntatu cun sa pedde. A su contràriu, donat  pessamentos pro sa comunidade ìtica locale.

Custas abbistadas sunt acontèssidos in su cuntestu de sas operatziones de rilevamentu e campionamentu prevìdidas dae su Descritore 2 de s’Istrategia Marina, chi si cuntzentrat subra s’identificatzione de mesches no indìgenas, sas gasi naradas NIS (No-indigenous species). Custu tipu de compudu est importante in sas àreas cun tràficu navale internatzionale mannu, ca b’est s’arriscu cuncretu de introduire mesches alienas in ecosistemas marinos sensìbiles.

Sa presèntzia semper prus fitiana de sa medusa de su Patzìficu e de su càvaru biaitu in sas abbas sardas torrat a pònnere in evidèntzia s’importu de s’ecologia marina e a s’importàntzia de compidare cun atentu s’ecosistema marinu pro amparare sa biodiversidade sua.

“Attività realizzata col contributo della Regione Sardegna — IMPRENTAS 2022-2023. LR 22/2018, art. 22”

In arrivu dae sa secunda edissione de s’Oscar de sas Regiones , unu abbenimentu istravanadu chi at a tennere in su coro chi toccheddat de Roma, intro de sos conas istudios de Cinecittà: Custa proa, naschida cun s’intentu de dare gabbale e visibilidade a sas tradissiones e produssiones regionales de eccellentzia, si arviat commente un’occasione unica po tzelebrare sa ricchesa e diversidade de sas terras nostras italianas..

Sa Sardigna, cun sa cultura sua de mizza annos e sas tradissiones chi , accisant, at essere interprete chentza discussione de custu istravanadu abbenimentu. Feminas e omines bestidos cun sos ispantosos costumenes de sa tradissione, ant essere prontos a bogare a campu una variedade manna de ispettaculos chi ant andare a daenanti in sas duas dies de festa.

Unu donu chi drinnit a una tradissione chi affundat sas raighinas in su passadu e chi sighit a brillare cun sa lughe sua in su presente. In mesu de sos ispettaculos pius ispettados bi ant essere sas Mascheras, custodes autentigos de una tradissione longa casi 3.000 annos. Custas figuras prenas de misteru anti isfilare cun destresa in sa Cinecittà Street, accumpanzadas dae sos sonos galanosos de sos marratzos.

In mesu de issas, s’Orku, una maschera cun su corpu de omine e sa conca de animale, imboligada in d’una pedde niedda de animale, cun corros longos supra de sa conca e carrigas de marratzos, chi at essere sa reina assoluda de
s’isfilada. Accanta a issa, sos Mustayonis, bragosos portadores de sa tradissione, cun sas pertigas de ozzastru e sas cannas, bestidos cun beistires betzos e muccadores nieddos in conca, chi ant affadare su pubbricu cun sas istravanadas movidas insoro.

Ma s’Oscar de sas Regiones non si at a firmare solu a s’ispettaculu chi si podet biere: sos visitadores ant a tennere s’occasione de si affundare in sa cultura sarda po mesu de unu beru percursu de su gustu. In sas carrelas de Cinecittà World, ant essere presentadas operas de magistros fattas in suerzu, podottos de mandigare e ispecialidades de sa Sardigna, commente sebadas e porcheddos coghinados in sa brasia. E po accumpanzare custa esperientzia unica de sos sensos, no ant a mancare sas birras de sos magistros de sa regione, chi ant a delissiare sa ucca de tottu sos presentes.

Ma s’Oscar de sas Regiones non tiada essere cumpridu chentza sa musica chi at accumpanzare sos ispettaculos. In su mentres de sas duas dies, su pubbricu at a podere godire de musica dae su bivu, antiga e de sa tradissione sarda, po arrivare a sas interpretassiones de sas cantones pius famadas commente cussas de sos Tazenda e de Piero Marras. E po unu toccu de maghia in pius, no at a mancare s’ispettaculu chi che ogat s’alenu de Feuer Frei, una truppa de artistas chi ant a ballare sighinde sa musica imboligada dae su fogu e su laser, donande un’ispettaculu chi non si at a podere ismentigare e chi at a dassare tottus chentza alenu.

S’Oscar de sas Regiones, duncas, at a donare duas dies de ispantu e emotziones, un’occasione istravanada po si affundare in sa bellesa e sa diversidade de sas tradissiones italianas e bivere un’esperientzia chi non
si at a podere ismentigare e chi at addurare imprentada in sos coros de tottu sos chi ant a partetzipare.

Attività realizzata col contributo della Regione Sardegna — IMPRENTAS 2023-2024. LR 22/2018, art. 22