S’universu literàriu de Stefania Carta, dae sos esòrdios significativos finas a su prus reghente progetu dedicadu a Grazia Deledda, rapresentat unu percursu  de aficu in s’ativismu linguìsticu sardu. Laureada in Mediatzione Linguìstica e Culturale, originària de Ìtiri Cannedu, Carta at dadu vida a initziativas de importu pro promòvere s’impreu de sa limba sarda in su cuntestu literàriu e culturale.

Intre sos progetos suos prus de cabbale, b’est sa fundatzione de sa comunidade S’Arda Tolkien Sardigna, chi punnat a s’istùdiu e a sa divulgatzione de sas òperas de J. R. R. Tolkien in s’ìsula. A traessu de su blog “S’Arda Tolkien Sardigna,” Carta impreat sa limba sarda in sas retes sotziales e at realizadu su primu libru in limba sarda dedicadu a Tolkien: “S’Alfabetu de sos Hobbit,” publicadu in su 2021 dae Alfa Editore. Custa òpera at atiradu unu notèvole interessu a livellu internatzionale, dimustrende sa potèntzia de sa limba sarda in s’àmbitu literàriu.

S’annu coladu, Carta at collaboradu cun Alessio Pani, laureadu in informàtica e residente in Ispagna, pro su progetu “Ite mi contas?,” unu blog totu in limba sarda dedicadu a sa literadura mundiale. Pani, nòdidu pro su blog de divulgatzione tecnològica “Sardumatica,” si dèdicat fintzas a sa tradutzione de aplicatziones e programas, contribuende a s’espàinu de s’impreu de sa limba sarda in su digitale.

Ocannu, Carta e Pani ant detzìdidu de onorare a Grazia Deledda cun su libru “Sònnios de Ierru – Contos de Pasca de Nadale,” una regorta de paristòrias e poesias iscritas dae Deledda intre su 1894 e su 1930, basadu subra de su tema de su Nadale. Custa òpera, disponìbile in Amazon dae su 9 de santandria, presentat sas òperas originales de Deledda e in prus arrichit su patrimòniu literàriu cun costumàntzias de Nadale antigas regortas dae s’autora, acumpangiadas dae prus de sessanta illustratziones.

S’aficu de Carta e de Pani in s’àmbitu de s’ativismu linguìsticu sardu si traduet in progetos literàrios chi abbratzant sa diversidade culturale, linguìstica e literària. Dae sa divulgatzione de sas òperas de Tolkien a sa tradutzione de aplicatziones e programas, finas a su donu a Grazia Deledda, custos isfortzos contribuint a preservare e promòvere sa eredade linguìstica e culturale de sa Sardigna, lompende a su pùblicu natzionales e internatzionales. Su libru “Sònnios de Ierru – Contos de Pasca de Nadale” rapresentat un’àteru passu cara a sa valorizatzione de sa limba sarda in su panorama literàriu cuntemporàneu.

“Attività realizzata col contributo della Regione Sardegna — IMPRENTAS 2022-2023. LR 22/2018, art. 22”

Sa fine drammatiga de su zovanu benturzu Arricelli, pustis de su bolu attrividu dae sa Sardigna a sa Sicilia, nos ammentat sos arriscos de sos movimentos de ispartinadura de sos zovanos alabros.

Su destinu sou, interrumpidu cando fit bolande supra su mare in mesu de Punta Raisi e San Vito lo Capo, nos ponet daenanti a sa debilesa de custas creaduras magniffigas, in d’unu mundu semper pius bortadu a sos interessios de sos
omines.

Arricelli fit unu de sos 15 benturzos de sa colonia noa de su Sarrabus- Gerrei, e sa perdida sua est una disgrassia non solu po sa comunidade iscentifica chi lu compudabat, ma puru po tottus sos chi appretziant e si affuscant de sa rimunida de sos animales arestes.

Bell’e chi non tottu est perdidu. In su mentres chi pranghimos sa perdida de Arricelli, semus animados dae sos sutzessos e dae sa resistentzia de sos atteros membros de sa colonia de Villasalto. Su benturzu Sannicolò sighit s’iscumbattamentu de sa Sardigna, ispinghindesi cun atza in medas regiones de s’isula, cun su bentu chi che lu diat leare fintzas in Corsica.

A sa mattessi manera, sos atteros benturzos commente Sinnai,Ballao,Gerrei,Armungia,Quirra e Muravera, mustrant unu adattamentu chi surprendet meda, addurante po su pius tempus in sa sura de sos Sette Frades, ma iscumbattande puru iscroccas pius attesu, ma torrande semper a sa sicuresa de sa gabbia Forestas. S’azzudu de sos pastores, commente sos frades Aledda, est importante meda po garantire unu approvistamentu de cosa de pappare po sos benturzos.

Su rolu insoro non solu assicurat chi custas creaduras ispantosas potant bivere, ma azzuat puru a su sutzessu totale de su disignu po conservare sos benturzos, apparande unu ispartimentu ecologicu de sas carasas chi faghet bene siat a s’ambiente siat a sa comunidade locale.

In su mentre chi pranghimos sa perdida de Arricelli, rennovamos s’impignu nostru po diffendere e preservare sas zenias minettadas, pro itte atteras disgrassias commente custa si potant iscansare e chi su chelu sigat a essere surcadu dae sas alas de custos alabros magnifficos.

Attività realizzata col contributo della Regione Sardegna — IMPRENTAS 2023-2024. LR 22/2018, art. 22