S’universu literàriu de Stefania Carta, dae sos esòrdios significativos finas a su prus reghente progetu dedicadu a Grazia Deledda, rapresentat unu percursu  de aficu in s’ativismu linguìsticu sardu. Laureada in Mediatzione Linguìstica e Culturale, originària de Ìtiri Cannedu, Carta at dadu vida a initziativas de importu pro promòvere s’impreu de sa limba sarda in su cuntestu literàriu e culturale.

Intre sos progetos suos prus de cabbale, b’est sa fundatzione de sa comunidade S’Arda Tolkien Sardigna, chi punnat a s’istùdiu e a sa divulgatzione de sas òperas de J. R. R. Tolkien in s’ìsula. A traessu de su blog “S’Arda Tolkien Sardigna,” Carta impreat sa limba sarda in sas retes sotziales e at realizadu su primu libru in limba sarda dedicadu a Tolkien: “S’Alfabetu de sos Hobbit,” publicadu in su 2021 dae Alfa Editore. Custa òpera at atiradu unu notèvole interessu a livellu internatzionale, dimustrende sa potèntzia de sa limba sarda in s’àmbitu literàriu.

S’annu coladu, Carta at collaboradu cun Alessio Pani, laureadu in informàtica e residente in Ispagna, pro su progetu “Ite mi contas?,” unu blog totu in limba sarda dedicadu a sa literadura mundiale. Pani, nòdidu pro su blog de divulgatzione tecnològica “Sardumatica,” si dèdicat fintzas a sa tradutzione de aplicatziones e programas, contribuende a s’espàinu de s’impreu de sa limba sarda in su digitale.

Ocannu, Carta e Pani ant detzìdidu de onorare a Grazia Deledda cun su libru “Sònnios de Ierru – Contos de Pasca de Nadale,” una regorta de paristòrias e poesias iscritas dae Deledda intre su 1894 e su 1930, basadu subra de su tema de su Nadale. Custa òpera, disponìbile in Amazon dae su 9 de santandria, presentat sas òperas originales de Deledda e in prus arrichit su patrimòniu literàriu cun costumàntzias de Nadale antigas regortas dae s’autora, acumpangiadas dae prus de sessanta illustratziones.

S’aficu de Carta e de Pani in s’àmbitu de s’ativismu linguìsticu sardu si traduet in progetos literàrios chi abbratzant sa diversidade culturale, linguìstica e literària. Dae sa divulgatzione de sas òperas de Tolkien a sa tradutzione de aplicatziones e programas, finas a su donu a Grazia Deledda, custos isfortzos contribuint a preservare e promòvere sa eredade linguìstica e culturale de sa Sardigna, lompende a su pùblicu natzionales e internatzionales. Su libru “Sònnios de Ierru – Contos de Pasca de Nadale” rapresentat un’àteru passu cara a sa valorizatzione de sa limba sarda in su panorama literàriu cuntemporàneu.

“Attività realizzata col contributo della Regione Sardegna — IMPRENTAS 2022-2023. LR 22/2018, art. 22”

Smartphone e minores: sas indittaduras noas de sa Sotziedade Italiana de Pediatria e s’importu de un’ impreu sciente.

Sa “Sotziedade Italiana de Pediatria” at ispainadu racumandatziones noas subra s’impreu de sos dispositivos digitales dae parte de sos minores, presentendelas in Senadu in su mentres de sos Istados Generales de sa Pediatria.

Sas indittaduras imbidant a cansiare s’intrada chentza controllu a Internet in antis de sos 13 annos, a differrere s’impreu de su smartphone personale a su mancu fintzas a custa edade e a allonghiare s'impreu de sos social media, fintzas a sos 18 annos, in ube sa leze nde permitat s’impreu a comintzare dae sos 13.

Segundu sos espertos, un’amigantzia meda precosa cun smartphone, tablet, videojogos e prataformas social esponnent sos pitzinnos a arriscos mannos, derettu e in tempus longu. Intre sos perìgulos printzipales bi sunt tzitados s’atzessu chenza cuntrollu a cuntenutos malos, sa possibilidade de isvilupare cumportamentos imbistos e s’efetu subra s’isvilupu mentale, emotivu e relatzionale.

S’infàntzia e s’adulescèntzia sunt mamentos in ue su cherbeddu est ancora in prenu cambiamentu e un’impreu digitale intensu podet cotulare cun protzessos de fundamentu comente s’atentzione, sa capatzidade de cumprendere, s’autoregolatzione emotiva. Sas racumandatziones non si alindant a su tema de s’edade. Imbidant puru a ischìvare s’impreu de sos dispositivos in su mentres de sos bustos e in antis de andare a dromire, mamentos de sa die chi devent èssere dedicados a sas relatziones familiares, a su pasu e a sa regulatzione fisiològicas.

Si cussizat de faghere atividades a s’abertu, isport, letura e giogu creativu, istrumentos de fundamentu pro accotzare unu isvilupu ecchilibradu e pro cuntrastare sa assediosidade ligada a s’abbusu de ischermos.

S’annoamentu mustrat comente s’efetu de sos istrumentos digitales subra sa crèschida de sos minores siat oramai unu tema tzentrale in sa chirca iscientìfica, ispainande sa netzessidade de lìnias de ghia craras pro famìllias, iscolas e operadores sanitàrios.

“Attività realizzata con il contributo della Regione Sardegna – IMPRENTAS 2024- 2025.LR22/2018, art.22”