Su coro de sa Sardigna sighit su ritmu millenàriu de su gigante de Luras, unu ogiastru chi, segundu sos istudiosos, tenet un’edade incredìbile cumprèndida intre sos 3000 e sos 4000 annos. Custa meravìllia de sa natura  cun  sa maestosidade sua s’agatat in sos montigros de sa Gaddura, in su comunu de Luras, provìntzia de Terranoa-Tèmpiu, a curtzu a su lagu artifitziale de Liscia, in sa localidade de Santu Baltolu de Carana.

Sas dimensiones imponentes de custa mata est de 14 metros de artària, cunferende·li su tìtulu de “Su Patriarca de sa Natura”. S’Universidade de Tàtari, in su 1991, at atribuidu a custu gigante birde un’edade  intre sos 2500 e sos 4000 annos, contribuende a eternare sa presèntzia sua in s’istòria e in sa cultura locale.

Reconnotu comente  Monumentu Naturale, s’ogiastrude Luras figurat est in sa lista de sos “20 àrbores seculares italianos” de amparare e de declarare Monumentu Natzionale a traessu de unu decretu ministeriale. S’Universidade de Tàtari at acumpridu unu ruolu de importu pro preservare e promòvere custa testimonia de su passadu.

Sas bìsitas turìsticas organizadas pro ammirare custas prendas agrestes benint fatas cun meda atentu, pro more de amparadu custos àrbores millenàrios. Difatis, sa timoria de atos vandàlicos dae manu dae cussos chi no aprètziant su valore issoro, at ispintu a sa netzessidade de unu bardiamentu atentu.

In terra sarda, custa mata est mutida cun afestu “S’ozastru”. Custu tesoro vegetale est unu de sos àrbores prus antigos de Itàlia e de Europa e meritat un’amparu ispetziale.

Sas paristòrias antigas contant chi s’ogiastru de Luras in su tempus coladu fiat cunsideradu un’amparu contra sos ispìritos malignos. Si petzi poderet faeddare, custu antigu bardianu de s’istòria sarda diat contare contos de su passadu misteriosu de s’ìsula. Unu patrimòniu de preservare e tramandare a sas generatziones benidoras, s’ogiastru de Luras sighit a crèschere, disafiende su tempus e illuminende sa Sardigna cun sas naes mannas suas.

“Attività realizzata col contributo della Regione Sardegna — IMPRENTAS 2022-2023. LR 22/2018, art. 22”

Firma a sa proibbissione de movida de sos boinos: s’UE favoresset sa Sardigna

Sa Cummissione Europea at espressadu unu parre de favore subra de sa proposta de che bogare su divietu de proibissione de movida de sos boinos chi benint dae sa Sardigna, una medida restrictiva posta in sos annos colados pro cabire s’isparghimentu de sa dermatite nodulare contagiosa, una maladia virale chi aiat fertu in manera de signifficu su patrimòniu zootècnicu regionale.

Sa proibissione, introdùida in manera de si cautelare, aiat tentu problemas econòmicos graes po medas aziendas de sos massajos e zootècnicas de s’ìsula, custrintas a oberare in d’unu cuadru de intzertesa e allindatzione fortes.

Su bia libera chi est arribadu dae pagu dae Bruxelles rapresentat duncas unu passu detzisivu cara a sa torrada e apostivigat, a su matessi tempus, sa balentia de sas medidas de cuntrastu leadas in Sardigna. Sas autoridades veterinàrias regionales e natzionales ant giuttu a in antis una campagna de vacinatzione isparta, e fatta cun lestresa, agattande unu livellu de cobertura chi at firmadu su virus.

In parallelu, sunt bistados potentziados sos controllos sanitàrios e potentziados sos assentos de custodia epidemiològica, permittinde de iscumbattare in manera custante su cambiamentu de sa situatzione e de intervennere a su mamentu zustu inube fiat netzessàriu. Custos resurtados, zudicados bonos meda dae sa Cummissione, ant cunfirmadu sa capatzidade de s’iscrocca sarda de tennere cura in manera balida de una emergèntzia manna, torrande a istabilire sa cunfiantza prena de sas istitutziones europeas.

Pro sos pesadores, chi in sos ùrtimos annos ant devidu accomettare costos annuntiles, ritardos e difficultades logìsticas, si tratat de una nova ispettada e accollida cun satisfatzione manna. A sa lughe de sa detzisione europea, Coldiretti dimandat commo chi sa Regione Sardigna prozedat in presse a s’emanassione de s’atu formale netzessàriu pro retzire sa detzisione de Bruxelles e a ratificare in manera uffitziale sa firmada de su rogliu.

“Attività realizzata con il contributo della Regione Sardegna – IMPRENTAS 2024- 2025.LR22/2018, art.22”