Su coro de sa Sardigna sighit su ritmu millenàriu de su gigante de Luras, unu ogiastru chi, segundu sos istudiosos, tenet un’edade incredìbile cumprèndida intre sos 3000 e sos 4000 annos. Custa meravìllia de sa natura  cun  sa maestosidade sua s’agatat in sos montigros de sa Gaddura, in su comunu de Luras, provìntzia de Terranoa-Tèmpiu, a curtzu a su lagu artifitziale de Liscia, in sa localidade de Santu Baltolu de Carana.

Sas dimensiones imponentes de custa mata est de 14 metros de artària, cunferende·li su tìtulu de “Su Patriarca de sa Natura”. S’Universidade de Tàtari, in su 1991, at atribuidu a custu gigante birde un’edade  intre sos 2500 e sos 4000 annos, contribuende a eternare sa presèntzia sua in s’istòria e in sa cultura locale.

Reconnotu comente  Monumentu Naturale, s’ogiastrude Luras figurat est in sa lista de sos “20 àrbores seculares italianos” de amparare e de declarare Monumentu Natzionale a traessu de unu decretu ministeriale. S’Universidade de Tàtari at acumpridu unu ruolu de importu pro preservare e promòvere custa testimonia de su passadu.

Sas bìsitas turìsticas organizadas pro ammirare custas prendas agrestes benint fatas cun meda atentu, pro more de amparadu custos àrbores millenàrios. Difatis, sa timoria de atos vandàlicos dae manu dae cussos chi no aprètziant su valore issoro, at ispintu a sa netzessidade de unu bardiamentu atentu.

In terra sarda, custa mata est mutida cun afestu “S’ozastru”. Custu tesoro vegetale est unu de sos àrbores prus antigos de Itàlia e de Europa e meritat un’amparu ispetziale.

Sas paristòrias antigas contant chi s’ogiastru de Luras in su tempus coladu fiat cunsideradu un’amparu contra sos ispìritos malignos. Si petzi poderet faeddare, custu antigu bardianu de s’istòria sarda diat contare contos de su passadu misteriosu de s’ìsula. Unu patrimòniu de preservare e tramandare a sas generatziones benidoras, s’ogiastru de Luras sighit a crèschere, disafiende su tempus e illuminende sa Sardigna cun sas naes mannas suas.

“Attività realizzata col contributo della Regione Sardegna — IMPRENTAS 2022-2023. LR 22/2018, art. 22”

Sardigna, torrat sa limba bleu: in austu iscopertos 9 logos deinfetzione.

In d’unu mese 48 animales cundidos e 13 mortos. Addurant sutta de osservatzione puru sa Frebba de su Nilu e sa dermatite nodulare de sas baccas. Cun s’arrivu de sas temperaduras artas, in Sardigna torrat fintzas sa Limba bleu, sa maladia chi corpat sos gramuladores e chi in sos annos passados aiat postu in brinugu medas pesamentos de s’isula.

Secundu s’urtimu azzoronamentu sunt 9 sos logos de infetzione de Blue Tongue chi si sunt isviluppados in s’isula in su mese de austu, a sos
cales si azzunghent sos 15 de su mese de triulas, po una summa de 24 in s’istiu 2025. In austu, sos locos pius corpados sunt bistados Casteddu cun 2, su nugoresu cun d’unu e mescamente s’Ozzastra cun 6. In tottu sunt bistados cuntagiados 48 animales supra 2.084 presentes in sas zuras interessadas, cun 13 animales mortso po su virus.

Sa diffusione in Sardigna est mescamente de su tipu 8, giai connoschidu in sos annos passados, ma nde sunt bistados agattados fintzas de su 3 e 4, cunfirmande sa variedade de su virus chi est circulande in s’iscrocca. Sa Blue Tongue no est unu perigulu po s’omine, ma podet corpare in manera grae berbeghese, crapas e baccas, faghinde dannos meda a livellu accolomicu e de produssione. Sa trasmissione arrivat cun sa puntura de arrabbios pitticcos, sos culicoides, chi agattant in sas dies cardas e umidas sas cunditziones ideales po si ammanniare.

In pius de sa Limba bleu,sos controllos in Sardigna si sunt faghinde puru po atteras maladias virales: Sa Frebba de su Nilu Occidentale e sa dermatite nodulare de sas baccas. Sas autoridades invitant sos pesadores e sos chi tribagliant in cussu campu de bistare attentos, rispettare sa biosicuresa e azzuare sos veterinarios po sinzalare donzi casu suspettu.

Attività realizzata col contributo della Regione Sardegna — IMPRENTAS 2024-2025. LR 22/2018, art. 22