S’anturzu, una de sas genias animales prus raras in Sardigna, at fatu su torrada sua in sos chelos de s’ìsula a pustis de diversos deghènnios de ausèntzia. Difatis, unu giòvanu esemplare de gurturju anturzu, chi apartenet a sa populatzione  de su nord-otzidentale de s’ìsula, est istadu su protagonista de una essida intre sas domos de Biddesatu.

Segundu s’Agèntzia Regionale Forestas, custa etzetzionale escursione de su giòvanu anturzu est acabada calicuna die a oe a presu de Biddarega e Nuràminis, a probe de s’istatale 131. Inoghe est istadu recuperadu dae sos agentes de su Corpus Forestale e posca afidadu a su Tzentru de recùperu de sa fàuna agreste (CARFS) de s’Agèntzia Forestas, in Muristeni. A su presente, s’animale est suta osservatzione veterinària in su tzentru de recùperu.

Su cumportamentu de esploratzione, tìpicu de sos giòvanos anturzos, los ispinghet  a s’ispissu a printzipiare bolos assolados. Nointames, a càusa de s’inesperièntzia, custos bolos los podent pònnere in dificultade, esponende·los in perìgulu. Difatis si podent pèrdere o mòrrere de fàmene.

Custu giòvanu anturzu, naschidu ocannu, no est su primu a s’ispìnghere in custa zona, ca sos GPS impreados pro compidare sos anturzos interessados in su protzessu de ripopulamentu ant registradu una crèschida de sas essidas in s’ala meridionale de s’ìsula. Nointames, custa borta sa presèntzia sua est istada annodiada deretu e documentada ca est intradu in sa bidda.

Su progetu “Life Safe for the Vultures,” chi biet sa partetzipatzione de Forestas e vàrios colleboradores istitutzionales, punnat a estèndere sos resurtados otentos cun su pretzedente progetu “Under Grifon Wings” in su Nord Ovest de sa Sardigna, a su restu de s’ìsula. S’obietivu est su de garantire sa supravivèntzia pro meda tempus de s’anturzu in totu sa regione e de nde favorire sa torrada in sas àreas in ue est ausente dae medas annos.

Pro custu est istada creada un’istatzione de alimentatzione pro sos pugiones necròfagos in su cantiere forestale de Biddedatu, una voliera de ambientamentu dae ue in tres annos ant a essire unos chimbanta esemplares bènnidos dae s’Ispagna, un’osservatòriu, e un’àrea pro ispuntinare pro osservare sos anturzos. A su presente, sa volera acasàgiat 12 anturzos bènnidos dae s’Ispagna.

“Attività realizzata col contributo della Regione Sardegna — IMPRENTAS 2022-2023. LR 22/2018, art. 22”

Su tempus benidore no est una cosa a tesu o astratta: in meda casos est giai incumintzadu e creschet cun sas ingendras noas. Sas tecnologias de su tempus benidore ant a èssere arminzos de fundamentu pro istudiare, tribagliare, nàrrere e tènnere cura de su pranetta. Lu cumprendere dae pitzinnos cheret nàrrere èssere prus ammaniados a accomettare sas proas de cras cun curiosidade e cun seru.

Una de sas tennologias prus importantes est s’intellighentzia artifitziale, giai presente in sos telèfoneddos, in sos giogos, in sos programas de istùdiu e inis retzes sotziales. In su tempus benidore at a èssere semper prus impittada pro azzuare sa zente a imparare menzus, a mezzorare sa meighina, a fàghere sas biddas prus balidas e a favoressere su tribagliu de s’òmine, chena remendare  sa creatividade e su pensamentu crìtigu.

Un’àteru logu chi creschet in presse est sa robotica. Sos robòts de su tempus benidore no ant a èssere solu màchinas de s’industria, ma ant a azzuare in sos ispidales, sas iscolas, sas domos e in incarrigos de azzudu. Ant a pòdere fàghere tribaglios faticosos o perigulosos, lassande a sa zente prus tempus pro sas cosas creativas e pro sas relatziones.

Ant a tènnere un’ ammentu mannu fintzas sas tecnologias pro s’ambiente. Sas fortzas annoabiles, comente su sole e su bentu, sas maneras pro minimare s’impestadura e sas materias chi durant ant a èssere importantes  pro diffendere su pranetta. Sos piseddos ant a tènnere unu rolu  crae in s’isviluppu de azzudos tecnològicos chi podent firmare su càmbiu de su tempus.

Su tempus benidore at a èssere semper prus digitale puru pro mèritu de sa realidade virtude e de sa realidade aumentada. Custas tennologias ant a permittere de istudiare s’istòria andande in sos logos antigos, de imparare is iscientzias cun sas friguras e de si allenare in logos seguros e pare-pare. Imparare at a divennere un’iscarmentu  prus apprettante e ispassiosu. No ant a mancare sas cosas noas in s’ispàtziu e in sa manera de nàrrere.

Sos Satellites, sas bìas in s’ispàtziu e is retzes noas de collegamentu ant a fàghere su mundu semper prus ligadu, donande noas possibilidades de ischire e de tribagliare imparis a sa zente de àteros paisos. Sas tecnologias de su tempus benidore no sunt solu istrumentos, ma sunt responsabbilidade. Si s’impittant bene cheret nàrrere respetare sos àteros, diffendere sos datos personales e faghere  seperos bonos.

Attività realizzata con il contributo della Regione Sardegna – IMPRENTAS 2024- 2025.LR22/2018, art.22”