In Sardigna, a pustis de su càvaru biaitu, si registrat como s’arribu de una àtera genia non indìgena, su bròmbulu pintulidau, originàriu de su Patzìficu. Custu fenòmenu pesat pessamentos subra s’impatu potentziale chi  diat pòdere tènnere subra  sa fàuna ìtica locale.

In  cabudanni, durante sas fainas de compudu pranificadas in s’àmbitu de su progetu Istrategia Marina, sos tècnicos de su Dipartimentu de Sàssari e Gaddura de s’ARPA Sardigna, cun su suportu logìsticu frunidu dae sa Capitaneria de Portu de Terranoa, ant fatu un’iscoberta ispantosa. Medas esemplares de Phyllorhiza punctuata (von Lendenfeld 1884), una genia de bròmbulu originàriu de su Patzìficu otzidentale, sunt istados individuados a su largu de sas costas de Terranoa. Custa medusa mutida in italianu “medusa a pois”.

Mancari sos primos sinnos de sa presèntzia de custa creatura in su Mediterràneu torrent a artziare a su 2009, in sos ùrtimos annos s’est bida una creschida esagerada. Custu si pensat pro more chi su bròmbulu at agatadu un’ambiente favorèvole in sos mares nostros. Sa mannia de custa genia podet lòmpere fintzas sos 60 cm de diàmetru. Nointames, est importante notare chi custa medusa non rapresentat una minetza direta pro sos bagnantes, pro more chi no abrùgiat cando intra in cuntatu cun sa pedde. A su contràriu, donat  pessamentos pro sa comunidade ìtica locale.

Custas abbistadas sunt acontèssidos in su cuntestu de sas operatziones de rilevamentu e campionamentu prevìdidas dae su Descritore 2 de s’Istrategia Marina, chi si cuntzentrat subra s’identificatzione de mesches no indìgenas, sas gasi naradas NIS (No-indigenous species). Custu tipu de compudu est importante in sas àreas cun tràficu navale internatzionale mannu, ca b’est s’arriscu cuncretu de introduire mesches alienas in ecosistemas marinos sensìbiles.

Sa presèntzia semper prus fitiana de sa medusa de su Patzìficu e de su càvaru biaitu in sas abbas sardas torrat a pònnere in evidèntzia s’importu de s’ecologia marina e a s’importàntzia de compidare cun atentu s’ecosistema marinu pro amparare sa biodiversidade sua.

“Attività realizzata col contributo della Regione Sardegna — IMPRENTAS 2022-2023. LR 22/2018, art. 22”

Botulino, lunis sa lotomia de s’urtima morta in Casteddu.

Esamene a su Policlinico de Monserrato, po accrarare sos motivos de sa morte de Valeria Sollai, secunda morta in Sardigna pustis Roberta Pitzalis. At a essere fatta lunis 25 de austu in s’ispidale de Monserrato sa lotomia dimandada dae sa Procura de Casteddu po connoschere sos motivos
de sa morte de Valeria Sollai, sa cochinera de 62 annos morta po su botulino pustis de aere pappadu mandicu cun guacamole in su mentres de sa Festa Latina chi si est tenta a sa fine de triulas in Monserrato.

Sa femina fuit cuberrada dae chidas in s’ispidale Universitariu, inube fuit arribada in cundissiones giai graves. In sas prima dies, pustis sos interventos de urgentzia, pariat chi esseret mezzorada, ma sas dies passadas est arrivadu unu peoramentu chi che l’at leada a sa morte. Cussa de Sollai est sa secunda morte ligada a su botulino registrada in Sardigna in pagas chidas. S’8 de austu fuit morta, semper in Monserrato, Roberta Pitzalis, 38 annos, issa puru corpada dae su batterio killer pustis de aere partetzipadu a su mattessi abbenimentu. Custa pagina de cronaca sarda at abbolottadu e preoccupadu meda zente.

S’esame de sa lotomia, chi at essere fattu dae sos duttores de s’Universidade de Casteddu, at a serbire po accrarare in manera deffinitiva si bi potat essere unu ligamene intre sa cosa pappada e sa morte de sa femina, addia de dare elementos chi serbant a sas iscruccullas de sos zuighes po accrarare responsabilidades e manera de s’impestadura de sa cosa de pappare.

Sa muda at creadu preoccupatzione meda e attentzione dae parte de sas autoridades sanidarias, chi ant accreschidu sos controllos supra sa filera alimentare e cunfirmadu s’importantzia de cunservare bene sa cosa de pappare, mescamente in occasione de abbenimentos e manifestassiones pubbricas, chi in istiu sunt medas abberu.

Attività realizzata col contributo della Regione Sardegna — IMPRENTAS 2024-2025. LR 22/2018, art. 22