Sos 10 annos imbenientes ant a èssere detzisivos in sa lota contra su cancru ca, «intro su 2030, ant a èssere disponìbiles  vatzinos contra medas tumores». Ma fintzas contra «maladias cardiovascolares, autoimmunes e medas patologias raras».

A lu nàrrere  est s’azienda farmatzèutica americana Moderna, ispetzializada in sa produtzione de vatzinos a tecnologia mRna. Su diretore mèdicu de sa sotziedade, Paul Burton, at naradu a su giornale britànnicu TheGuardian chi, gràtzias a sos isfortzos fatos contra su Covid, in 12-18 meses sunt istados acumpridos progressos de importu.

Dae sos primos cumproos paret a beru chi sas isperimentatziones siant dende sos frutos isperados. Proa nd’est su fatu chi s’ente reguladore de sa meighina de sos Istados Unidos, su Fda, at cuntzèdidu a Moderna sa protzedura de revisione atzelerada siat pro unu vatzinu mRna pro su virus respiratòriu sincitziale – contra su cale s’immunizante diat èssere eficatze a s’83,7% pro prevènnere a su mancu duos sìntomos, tùssiu e calentura, in sos adultos dae 60 annos in susu –, siat pro unu vatzinu oncològicu, subra de sa base de sos resurtados otentos contra su melanoma, su tumore de sa pedde prus  malu.

Pro sa sotziedade Moderna at fatu custu s’annùntziu, chi at a andare suportadu dae àtero datos prus fungudos, chi ant a èssere valutados cun atentu meda dae sos entes reguladores de totu su mundu.

Tando paret a beru chi custos annos potzant batire a una rivolutzione, chi in parte est  giai realidade, contra medas maladias, su cancru primu de totus. Immunoterapia, terapia gènica e vatzinos sunt tèrmines destinados a devènnere familiares in su tratamentu de sa segunda càusa de morte de su mundu otzidentale (a pustis de sas maladias cardiovascolares). Eja,  finas a su deghènniu colafu, sas novidades prus significativas pariant indiritzadas belle totus a sos tumores ematològicos, comente  leutzemias e linfomas (chi ant bidu unu abassamentu mannu de sa mortalidade), oe sas cosas sunt cambiende ca sos avantzamentos de sa chirca interessant puru sos prus tìmidos tumores fortes.

“Attività realizzata col contributo della Regione Sardegna — IMPRENTAS 2022-2023. LR 22/2018, art. 22”

Casteddu e sa Chida Europea de sa Mobilidade de su 2025.

Casteddu s’est aprontande a fàghere sa Chida Europea de sa Mobilidade de su 2025, chi at a èssere dae su 16 a su 22 de Capidanni. B’at àere eventos meda, cun sa punna de interessare sa zente de s’imbeniente de sa tzitade e de su benèssere de sos tzitadinos suos. Custa Chida Europea at su finis de sensibilizare sa zente casteddaja po cantu pertocat sos trasportos sostenìbiles e sa calidade de sa vida in sa tzitade. B’at àere, infatis, atopos, chistionadas e fainas po òmines e fèminas de calesisiat edade.

S’at a comintzare su 16 de capidanni in sa MEM, inube s’at a fàghere una bella chistionada subra de sas mòvidas cun corrieras sostenìbiles e siguras, faeddande e zughinde e pòmpiu cantu zai si faghet a dies de oe in Emilia-Romagna. Poi s’at a faeddare puru de comente, zai dae pitzinnos minores, sos tzitadinos si potant abituare a si cumportare bene po no imbrutare su logu.

In totu sa chida b’at àere àteros atopos: s’at a faeddare de comente si vivet in Barcellona, inube si est dande atentzione manna a sos caminantes e a sos tziclistas. Infatis, in custa tzitade b’at logos meda po custa zenia de zente, chi podet andare a totue sena perìgulu perunu dae parte de sas veturas o de sas corrieras. In custas dies b’at àere puru momentos de fainas, comente su “parking day”. In custa bell’ocasione sos parchègios de carchi carrela ant a
divènnere logos a mesura e impreu de sos tzitadinos. Ant pensadu puru de ammaniare una die inube chie at sa bitzicreta at a pòdere caminare peri sas pistas tziclàbiles, chi mancari ancora non connoschet bene: est custa una manera de fàghere informatzione a sa zente.

Sa Chida Europea de sa Mobilidade s’at a conclùere cun unu laboratòriu e una chistionada inube sos tzitadinos, sos amministradores e sos espertos ant a relatare subra de su tempus bennidore de Casteddu, faeddande de allegas chi ant a tratare comente rèndere sa tzitade pius sigura, sostenìbile e vivìbile. Cun totu custas cosas, Casteddu abbarat firma subra de s’impinnu chi dae annos at mustradu po sa promotzione de una vida urbana sostenìbile.

Attività realizzata col contributo della Regione Sardegna — IMPRENTAS 2024-2025. LR 22/2018, art. 22