S’agatat in Luras, in su caminu printzipale de sa bidda, in una tìpica abitatzione de s’Arta Gallura, a tres pranos. Sos aposentos sunt istados torrados a cuncordare respetende s’istrutura e s’echilìbriu de sas domos gadduresas antigas.

Su museu est partzidu in tres pranos torrados a costrùere in su respetu de sos ambientes tìpicos de sa cultura locale intre s’acabbu de su Seschentos e sa prima metade de su Noighentos. Agatant assentados prus de 4000 repertos. A su pianu terra agatamus un’aposentu dedicadu a sos audiovisivos: cunsentit sa bisione de filmados e sa consultatzione informàtica e bibliogràfica. In sa sala s’agatant trastos relativos a sa viticoltura, vinificatzione e mangasinu. Dinnos de remonu sunt “sa cascietta”, cassone pro iscartzinare s’ua, “sa suppressa”, una prensa in linna de sa fine de su Seschentos primos de su Setighentos, e unu limbicu a cundensadore. In sa sala 2 e in sa corte agatamus trastos de sa massaria  e de su pastoriu. A su Primu pranu sunt espostos totu sos arredos de s’època, cun aposentu de pràndere, cun sa credentza, sa càscia pro allogare de su pane, una “piattéra” o parastàgiu, e una “banca a fogliu”, una mesa a follos chi permitiat de crèschere cun fatzilidade su pranu de apògiu. Custu fiat su logu acanta sa famìlia si reuniat. In sa ala 4 b’est sa coghina cun a su tzentru de s’aposentu una “banca ‘e subra de pane”, sa mesa pro sa panificatzione. Sala 5: càmera de letu. A su segundu pianu agatamus màchinas pro sa traballadura de sa lana e de su linu, bestimentas e tessutos. Sa sala 7 est dedicada a sas tècnicas de traballadura de s’ortigu, faina tìpica de sa zona.

Ma su museu tenet peri un’aposentu dedicadu a sa fèmina acabbadora. Difatis podimus bìdere su marteddu chi in su passadu beniat impreadu pro acabbare, (de s’ispagnolu acabàr) sas persones chi fiant in su letu de morte mori non mori.  . Si tratat de unu cambu de ogiastru  longu 40 tzentìmetros e largu 20, cun màniga chi permitet un’impugnatura segura.

 “Progetu finantziadu cun s’Avisu Pùblicu IMPRENTAS annualidade 2021-2022”

Su tempus benidore no est una cosa a tesu o astratta: in meda casos est giai incumintzadu e creschet cun sas ingendras noas. Sas tecnologias de su tempus benidore ant a èssere arminzos de fundamentu pro istudiare, tribagliare, nàrrere e tènnere cura de su pranetta. Lu cumprendere dae pitzinnos cheret nàrrere èssere prus ammaniados a accomettare sas proas de cras cun curiosidade e cun seru.

Una de sas tennologias prus importantes est s’intellighentzia artifitziale, giai presente in sos telèfoneddos, in sos giogos, in sos programas de istùdiu e inis retzes sotziales. In su tempus benidore at a èssere semper prus impittada pro azzuare sa zente a imparare menzus, a mezzorare sa meighina, a fàghere sas biddas prus balidas e a favoressere su tribagliu de s’òmine, chena remendare  sa creatividade e su pensamentu crìtigu.

Un’àteru logu chi creschet in presse est sa robotica. Sos robòts de su tempus benidore no ant a èssere solu màchinas de s’industria, ma ant a azzuare in sos ispidales, sas iscolas, sas domos e in incarrigos de azzudu. Ant a pòdere fàghere tribaglios faticosos o perigulosos, lassande a sa zente prus tempus pro sas cosas creativas e pro sas relatziones.

Ant a tènnere un’ ammentu mannu fintzas sas tecnologias pro s’ambiente. Sas fortzas annoabiles, comente su sole e su bentu, sas maneras pro minimare s’impestadura e sas materias chi durant ant a èssere importantes  pro diffendere su pranetta. Sos piseddos ant a tènnere unu rolu  crae in s’isviluppu de azzudos tecnològicos chi podent firmare su càmbiu de su tempus.

Su tempus benidore at a èssere semper prus digitale puru pro mèritu de sa realidade virtude e de sa realidade aumentada. Custas tennologias ant a permittere de istudiare s’istòria andande in sos logos antigos, de imparare is iscientzias cun sas friguras e de si allenare in logos seguros e pare-pare. Imparare at a divennere un’iscarmentu  prus apprettante e ispassiosu. No ant a mancare sas cosas noas in s’ispàtziu e in sa manera de nàrrere.

Sos Satellites, sas bìas in s’ispàtziu e is retzes noas de collegamentu ant a fàghere su mundu semper prus ligadu, donande noas possibilidades de ischire e de tribagliare imparis a sa zente de àteros paisos. Sas tecnologias de su tempus benidore no sunt solu istrumentos, ma sunt responsabbilidade. Si s’impittant bene cheret nàrrere respetare sos àteros, diffendere sos datos personales e faghere  seperos bonos.

Attività realizzata con il contributo della Regione Sardegna – IMPRENTAS 2024- 2025.LR22/2018, art.22”