Est mortu su 13 austu coladu Piero Angela, chi si nd’est andadu a s’edade de 93 annos cun grandu dispràghere de totu su pòpulu italianu, afetzionadu meda a su divulgadore sientìficu chi pro annos est istadu su condutore  de SuperQuark in sa Rai. A s’abertura de sa càmera ardente, Alberto Angela at chertu pigare sa paràula pro un’arresonu cummovente, ammitende de èssere abarradu ispantadu dae sas paràulas prenas de amore chi totus ant espressadu pro su babbu, fintzas in sas retes sotziales.

“No est fàtzile pro mene custu arresonu, pesso chisas  persones, sas chi amamus, non nos diant dèvere mai lassare, però càpitat. Dia chèrrere cumentzare alleghende de s’ùrtima cosa chi at fatu babbu. S’ùrtimu arresonu suo datu cun sas ùrtimas fortzas suas. Sorre mea e deo l’amus collidu e l’amus trascritu. Est un’arresonu no ufitziale, est comente a cando calicunu faeddat a sos amigos, a s’agabbu de una serada. E narat “andat bene, deo ando”. In custas paràulas b’at meda amore, afetu, in sos cunfrontos de totus. Est istada una persone chi est resèssida a unire, no a partzire, puru mantenende sas opiniones suas. Custas dies pro mene sunt istadsa una traschia. Apo a dèvere difatis ringratziare totus, pro sos messàgios, sos artìculos. S’istile suo e sughetu suo lu connoschides totus. Ma sa cosa chi nos at corfidu sunt istados sos  messàgios in sas retes sotziales e artìculos prenos non de dolore e de tribulia, ma de amore. Apo notadu petzi custu. E custa cosa m’at corfidu. In custos messàgios apo agatadu amore, chi est unu sentimentu. Su sentimentu est calicuna cosa chi abarrat, chi si trasformat in balore e sos balores sunt eternos. Creo chi siat su mègius bestidu pro su babbu meu, pro su biàgiu chi faghet”.

Alberto, cummòvidu, at posca sighidu:

“Nos at insegnadu cosas medas cun sas trasmissiones tv, cun sos libros, at impreadu ogni mèdiu possìbile, ma s’ùrtimu insegnamentu mi l’at fatu non cun sas paràulas, ma cun s’esèmpiu, m’at insegnadu a non tènnere timoria de sa morte, l’at afrontada cun una serenidade chi m’at triuladu, no l’apo mai bidu cun s’iscunfortu, cun sa tristura, mai. Teniat una vida prena e custu est unu de sos motivos pro su cale si nd’est andadu satisfatu, issu at rugradu custu ùrtimu perìodu, cun una ratzionalidade, a pees in terra, cando ischiat chi diat èssere arribbadu su tempus suo, at fatu una sèrie de cosas, sas trasmissiones chi bidides e sas àteras chi sunt programadas, unu discu jazz, at faeddadu cun sos suos familiares e posca at fatu cuddu ùrtimu arresonadu chi ais letu e 24 oras a pustis de sa dipartida. Issu teniat un’acostamentu a sa vida ratzionale, sientìficu, ma fintzas prenu de amore. In sos ùrtimos tempos costumaiat a repìtere un’aforisma de Leonardo da Vinci, a mie est partu unu pagu de bìvere cun Leonardo da Vinci in domo, resessiat a pònnere de acòrdiu totus, narende semper sas cosas giustas. E Leonardo da Vinci naraiat: “Sigomente una die bene gastada dat alligru dormire, gasi una vida bene impreada dat alligru mòrrere”. L’at repìtidu finas a sa fine, e est un’impòsitu chi nos at donadu…”

“Progetu finantziadu cun s’Avisu Pùblicu IMPRENTAS annualidade 2021-2022”

Sardigna, torrat sa limba bleu: in austu iscopertos 9 logos deinfetzione.

In d’unu mese 48 animales cundidos e 13 mortos. Addurant sutta de osservatzione puru sa Frebba de su Nilu e sa dermatite nodulare de sas baccas. Cun s’arrivu de sas temperaduras artas, in Sardigna torrat fintzas sa Limba bleu, sa maladia chi corpat sos gramuladores e chi in sos annos passados aiat postu in brinugu medas pesamentos de s’isula.

Secundu s’urtimu azzoronamentu sunt 9 sos logos de infetzione de Blue Tongue chi si sunt isviluppados in s’isula in su mese de austu, a sos
cales si azzunghent sos 15 de su mese de triulas, po una summa de 24 in s’istiu 2025. In austu, sos locos pius corpados sunt bistados Casteddu cun 2, su nugoresu cun d’unu e mescamente s’Ozzastra cun 6. In tottu sunt bistados cuntagiados 48 animales supra 2.084 presentes in sas zuras interessadas, cun 13 animales mortso po su virus.

Sa diffusione in Sardigna est mescamente de su tipu 8, giai connoschidu in sos annos passados, ma nde sunt bistados agattados fintzas de su 3 e 4, cunfirmande sa variedade de su virus chi est circulande in s’iscrocca. Sa Blue Tongue no est unu perigulu po s’omine, ma podet corpare in manera grae berbeghese, crapas e baccas, faghinde dannos meda a livellu accolomicu e de produssione. Sa trasmissione arrivat cun sa puntura de arrabbios pitticcos, sos culicoides, chi agattant in sas dies cardas e umidas sas cunditziones ideales po si ammanniare.

In pius de sa Limba bleu,sos controllos in Sardigna si sunt faghinde puru po atteras maladias virales: Sa Frebba de su Nilu Occidentale e sa dermatite nodulare de sas baccas. Sas autoridades invitant sos pesadores e sos chi tribagliant in cussu campu de bistare attentos, rispettare sa biosicuresa e azzuare sos veterinarios po sinzalare donzi casu suspettu.

Attività realizzata col contributo della Regione Sardegna — IMPRENTAS 2024-2025. LR 22/2018, art. 22