Est connota e coltivada fintzas in àteros paisos, comente su Marocu, su Mèdiu Oriente, sa Corea e s’Ìndia, in ue benit impreada pro creare decotos, cunfeturas, bumbones,  e finas aghedu, totus produtos pro su tratamentu de medas istorbos e in generale pro giuare a salude fìsica.

Su frutu cuntenet belle s’8,7% de tzùcaru, su 2,6% de proteinas, s’1,4% de chisina, 1,7% de pectina e 1,3% de tanninos.

Su sìngalu in meighina

Su sìngalu est istadu impreadu meda durante sèculos in sa meighina traditzionale tzinesa e coreana pro una curare diversos istorbos, comente s’istrachitùdine e comente a lassativu lenitivu pro s’istipsi crònica. Su sìngalu tenent propiedades anti-infiammatòrias e anti-spàsticas. Unos cantos istùdios ant dimustradu chi frunit un’agiudu a livellu cardiovasculare, megiorant su metabolismu e agiuat a purificare sos vasos sanguìneos. A s’ispissu benit impreadu pro prodùere unu tè chi favorit su sanamentu de su dolore de gangas e su tùssiu; in unas cantas culturas is bubullicas suas sunt impreadas fintzas comente ingrediente pro otènnere una pasta pro curare sas feridas. In prus, su sìngalu cuntenet 18 de sos 24 aminoàtzidos chi sunt netzessàrios pro su funtzionamentu curretu de su corpus umanu. Sos aminoàtzidos agiuant a mantènnere sa salude e favorint sa formatzione de sos ossos, de sos mùsculos, de su sàmbene, de sos ormones, de sa pedde e de sos enzimas.

De sa raighina de su sìngalu s’otenet unu prùere chi si ponet in sos istròpios e in sas  ùltzeras. In Tzina benit impreadu comente tratamentu pro sas abrugiaduras e ustiones.

Su frutu est saboridu meda, in prus agiuat su metabolismu, creschet sa resistèntzia e sa fortza musculare. In Oriente custa mata benit impreada (sa folla, sas raighinas, su còrgiu e sos cambos) comente tònicu, pro tratare sas abrugiaduras, comente depurativu de su fìgadu, in sas anemias, in sas nefritas, in sos istorbos nerviosos, pro eliminare s’insònnia e sas palpitatziones.

Sos tzinesos, chi sunt meda atentos a sa salude, consumant a s’ispissu su sìngalu comente durche pro more chi non faghet ingrassare.

Su sìngalu podet èssere consumadu a  cruu, ma giuat de prus si benit cotu o postu a sicare.

Pro su chi pertocat sos valores nutrizionales, su frutu de su sìngalu est ricu de vitaminas e minerales. Su sìngalu cuntenent 20 bias in prus de vitamina C de s’aràngiu. Est ricu de vitaminas de su cumplessu B, comente sa vitamina B1, B2 e B6.

Pro cantu pertocat sos minerales, su sìngalu cuntenet manganese, potàssiu, ferru, càlciu e fòsforu.

Cun su sìngalu est possìbile fàghere tisanas, otenende una bèvida meda calmante e rilassante. Custu est su motivu pro su cale sas erboristerias tzinesas prescrivent su tè de sìngalu a sos malàidos chi sufrint de istorbos de ànsia e de su sonnu.

Un’àteru vantàgiu de su tè de sìngalu est chi cuntenet medas antiossidantes chi podent megiorare sa cunditzione de sa pedde e sa digestione.

Sa funtzione anti-infiammatòria de su sìngalu est nòdida pro amparare su fìgadu e sos errigos. In fines, istùdios reghentes ant dimustradu chi su sìngalu podet megiorare sa funtzione immunitària e firmare sa crèschida de tzèlulas cancerosas in su corpus. In su 2010, sa chirca sientìfica publicada subra sa rivista mèdica “Transplantation Proceedings” at dimustradu su significativu potentziale suo.

“Progetto finanziato con l’Avviso Pubblico IMPRENTAS annualità 2021-2022”

Bisestu grae a Igrèsias: betzu abbuttinadu dae unu camiu in s’attraversamentu po sos pedones.

Unu bisestu grae in carrela at iscuttuladu eris manzanu sa tzitade de Igrèsias, cando un’òmine de 75 annos est istadu abbuttinadu dae unu camiu mentres traessaiat sa carrela in s’attraversamentu pro sos pedones de sa carrela de Venètzia. Su betzu est istadu luego azuadu e leadu in còdighe ruju a s’ispedale Brotzu de Casteddu pro more de sas fèrtas tentas, calicuna de sas cales grae in manera particulare.

Segundu sas primas novas, su bisestu est acontèssidu a manzanu tardu, ma sos motivos pretzisos sunt ancora de cumprendere. S’òmine, segundu testimonzos presentes, fiat traessende cun atentzione cando su camiu l’at collidu. Su corpu l’at ghettadu subra de s’asfaltu, causende-li fèridas chi si bidiant e fertas a conca.

Su agghiadore de su mezu, aggiorottadu, s’est firmadu luego pro dare azudu e abisare sos servìtzios de emergèntzia. In su logu sunt intervennidos cun lestresa sos agentes de sa politzia locale e sos carabbineris, chi ant serradu deretu una parte de sa carrela pro permìtere s’arrivu de sos succursos e garantire sa siguresa de sa zura. Pagu a pustis est arrivada un’ambulàntzia de su 118, chi bìdas sas cunditziones crìticas de su betzu, at dimandadu s’interventu de s’elissuccursu pro che lu leare cun lestresa a s’ispidale Brotzu de Casteddu.

Segundu su chi ant relatadu sos duttores, s’òmine at tentu unu corpu grae in conca e medas segadas in sas ancas. In su mamentu, sas cunditziones suas sunt graes meda e sos duttores sunt compudande sas cunditziones suas donzi mamentu. Sas fortzas de s’ordine sunt sighinde sas chircas pro cumprendere s’andamentu pretzisu de su bisestu, ascurtande testimonzos e controllande sos resurtados de sas registratziones vìdeu de sa zura. Non si podet escluire chi fatores comente sa lestresa de su mezu, sa visibilidade o sa distratzione pòtant àere dadu contribbudu a su bisestu.

Su bisestu at creadu preoccupatzione manna intre sos tzittadinos de Igrèsias, meda de sos cales ant ispainadu timoria subra de sa siguresa de sos pedones, subra de totu in zura punnadas dae betzos e pitzinnos.

“Attività realizzata con il contributo della Regione Sardegna – IMPRENTAS 2024- 2025.LR22/2018, art.22”