S’idrògenu intrat a su benidore energèticu fintzas de sa Sardigna. Agiuadu, comente  àteras fontes lìmpias, de su Pranu de Ripresa e Resilièntzia, at tentu su parre positivu de sa Regione pro impiantos de fraigare in sas àreas industriales serradas. Sas tapas imbenientes tapa sunt sos bandos pùblicos pro finantziare sos traballos. “Amus a predispònnere unu bandu pro sa presentada de sas manifestatziones de interessu pro s’atzessu a sos fundos pro sa produtzione de idrògenu birde, prodùidu cun fontes energèticas rennoaditzas” ispiegat s’Assessora a s’Indùstria, Anita Pili. Sa Regione at adotadu una deliberatzione respetende s’avisu chi su Ministeru de sa Transitzione ecològica at publicadu in ghennàrgiu pro sas Regiones. Su passàgiu a sa produtzione de idrògenu birde, in realidade, est sa punna de unu pianu prus articuladu, bidu su ligàmine istrintu cun sos pranos de decarbonizatzione de s’Ue. Si tratat de ricunvertire in sos vàrios Paisos, sistemas de alimentatzione energètica de sas fontes fòssiles a s’idrògenu chi non luat. Dae unos cantos mese in Itàlia s’est mòvida fintzas sa Regione Abrutzu.

Sa Regione- agiunghet s’assessora Pili- at identificadu s’idrògenu comente  vetore istratègicu in su Pranu energèticu ambientale regionale suo pro su 2015-2030 (Pears) e s’atzessu a su bandu diat ofèrrere s’oportunidade de aviare sa realizatzione de un’economia suportada dae custa fonte . Su cuadru regionale de àreas dismissas, in sa carta, favorit una sìmile programatzione ma est a bìdere in su cuncretu comente  s’at a articulare a pustis de s’emissione de sos bandos pùblicos. B’at medas sitos cun territòrios idòneos pro s’isvilupu de progetos in iscala locale e una tzerta densidade de impiantos de produtzione de energia elètrica. S’idrògenu birde diat dèvere sostituire cantidades mannas de ògiu combustìbile a su presente impreadu in sos giassos in atividade. Si faeddat de àmbitos territoriales “chi diant pòdere favorire sa sinergia intre sos vàrios setores energèticos, bilantziende s’impreu de energia elètrica e gas e favorire s’integratzione e s’isfrutamentu in loco de sa produtzione chi benit dae sas rennoaditzas” ispiegat ancora s’Assessora Pili. Sos impiantos noos, ultres a sos eletrolizadores — coro de su sistema de produtzione- ant a dèpere èssere progetados cun critèrios de acùmulu de s’energia prodùida e impiantos de immagasinamentu in favore de sos territòrios. Parte importante in s’iter progetuale e autorizativu est sa sostenibilidade ambientale. At a bisongiare averguare in cuncretu comente ant a èssere aplicados custos printzìpios chi non petzi in Sardigna sunt istados impreados pro meda tempus in modu istrumentale pro blocare progetos subra sas fontes alternativas. Giai  dae printzìpiu su protzessu industriale pro otènnere idrògenu birde tenet costos artos. In ogni manera su guvernu in s’avisu a sas Regiones at fissadu in manera giusta tempos istrintos pro sos impiantos industriales benidores: s’ant a dèpere concruire intro su 31 de mese de idas de su 2025.

 “Progetto finanziato con l’Avviso Pubblico IMPRENTAS annualità 2021-2022”

Carbònia, su Museo de su Carbone: unu viazu in sos tempos de sa memòria de su Sulcis de sas minas.

In su corizone de Carbònia, a intro de sa ‘idditzola de de Serbariu, b’at a dies de oe unu de sos museos pius de importu de sa Sardigna. Est su Museo de su Carbone, chi est dedicadu a s’istoria de sas minas. Est unu logu chi nos contat non solu s’istoria de cussu logu, ma fintzas sa vida de òmines e fèminas chi po annos e annos ant triballiadu in cussas minas.

Serbariu, inube si triballiaiat dae su 1937 a su 1964, fuit comente una funtana de abba semper bundante, inube sa zente si nche catzaiat su sìdiu de su tribàlliu. Est cussu su logu chi at batidu dinare meda a sa zona, ma puru energia manna a totu s’Itàlia. Su carbone de cussas minas, infatis, daiat tribàlliu a sas fàbricas, a sas tzentrales e a sas ferrovias, diveninde motore de modernizatzione industriale de totu sa natzione nostra.

Addaghi ant serradu sas minas, cussos logos pariat chi nos nche los depimus ismentigare, ca pariat chi non b’aperat abbarradu pius nudda. Invetze, b’ant fatu unu prozetu de recùperu e de valorizatzione manna, dande vida noa a totu cussos logos, chi sunt divènnidos unu museo chi, ancora a dies de oe, betat a pare sa memòria istòrica, sa didatica e sa capatzidade de divulgatzione.

Po chie andat a bìere custu museo, b’at paritzos zassos de visitare. B’est sa lampisteria, chi est su logu inube b’at una mostra chi est aberta totu s’annu e chi nos contat s’istòria de su carbone, de sa mina e de sos caragolos suos,ma puru de sa ‘idda de Carbònia, nàschida in su 1938 po retzire sas famìlias de sos triballiantes. Incue b’at unu muntone de làmpanas antigas chi si impreaiant in sas minas, ma b’at fintzas trastes e documentos, filmigheddos de sos tempos de tando fatos a sos triballiantes e puru intervistas fatas addaghi sa mina fuit zai serrada.

B’at puru fotografias meda de una bellesa rara. In custos caragolos e percolos chi nos permitint de atraessare sa mina, si podent bìere totu sos logos chi cada die sos minadores pupulaiant addaghi andaiant a triballiare. In sa sala Argani bi sunt poi totu sas màchinas chi permitiant su tribàlliu a tempos de tando.

Attività realizzata col contributo della Regione Sardegna — IMPRENTAS 2024-2025. LR 22/2018, art. 22