Est prevìdudu pro sàbadu su 4 de ghennàrgiu 2020 su cumintzu de sos iscontos ierriles chi ant a pòdere durare non prus sessanta dies.

Sa data est istada atatzada in sa base a su Decretu Assessoriale de sa Regione Autònoma de sa Sardigna n.8 de su 15/06/2011 chi istabilit s’inìtziu de sas bèndidas de acabbu istajone in sa prima die feriale a in antis de sa Pasca de is Tres Res, (iscontos de ierru) e in su primu sàbadu de su mese de argiolas (iscontos istadiales).

In sas baranta dies a in antis de sa die de inghitzu de is iscontos, duncas a printzipiare dae su 25 de onniasantu 2019, sunt proibidas is bèndidas promotzionales e is bèndidas de licuidatzione pro sa mertze non alimentare.

Pro su cumintzu de is iscontos, comente acraridu dae su Servìtziu Atividades Produtivas, non est obbligatària perunu avisu.

IS CUSSÌGIOS DE CONFCOMMERCIO

Pro comporare bene sa mertze iscontada, sa Confcommercio finas ocannu donat calicunu inditu:

Càmbias: sa possibilidade de cambiare su produtu a pustis chi est istadu comporadu dipendet dae sa voluntade de su butegheri, francu chi s’ogetu non siat segadu o non cunforme (art. 1519 ter cod. tzivile introduidu dae su D.L.vu n. 24/2002). Capitende custu su butegheri est obligadu a dd’acontzare o a ddu cambiare cun un’àteru e, si no est impossìbile, su produtu depet èssere bèndidu a unu prètziu prus bàsciu o si depet torrare su dinari a su cliente. Su compratore però depet denuntziare su difetu intro duos meses dae sa data de s’iscoberta de sa magàngia.

Prova de su produtu: non ddoe tenet nisciunu òbrigu. Dipendet dae sa volontade de su negotziante.

Pagamentos: su butegheri est obligadu a atzetare is pagamentos cun carta de crèditu.

Produtos in bèndida: sa cosa posta in bèndida cun s’iscontu depet tènnere caràtere istajonale o de moda e si non si bendet intro unu tzertu perìodu de tempus depet èssere posta in bèndida a istracu baratu. Mancari gasi, però no est proibidu a pònnere in bèndida fintzas mertze de àteras s’istajones.

Indicu de su prètziu: su butegheri est obligadu a pònnere su prètziu normale de bèndida, s’iscontu e su prètziu finale.

In custas dies sa tràmuda diat dèpere èssere reconnota dae s’Unesco comente patrimòniu culturale immateriale de s’umanidade.

In Bogotà, in Colòmbia, s’aberit oe cun sa reunione de su Comitadu, una chida determinante pro sa detzisione finale.

Sa proposta, presentada a manera ufitziale in Parigi dae s’Itàlia – istadu capufila – paris cun Grètzia e Àustria, in su mese de martzu 2018, est partida dae su ministeru de is polìticas agrìculas e dae sa Regione Molise.

Cust’ùrtima, paris cun àteras Regiones de su sud de Itàlia rugradas dae “i tratturi”, gosi comente si mutint in cussos tretos is caminos imprendos pro tramudare is pegos,  dae deghe annos tutelant e valorizant  custas àndalas gràtzias a intzentivos e finantziamentos de s’Unione Europea.

“Sa tràmuda” est unu “filu” de sa memòria chi acàpiat sa Sardigna a s’istòria sua prus antiga, e s’orìgine arcàica sua si perdet in s’antigòriu.

In Sardigna, is pastores montanginos, ogna annu in is primas chidas de onniasantu, pro sarbare su bestiàmine dae su fritu de s’ierru, depiant lassare is pasturas de su monte e si nche calaiant a ierrare in is terras prus cagentes de is basciuras. In beranu torraiant a essire a su monte a istadiare, sighende su matessi caminu chi aiant fatu pro calare.

Su bestiàmine si podiat tramudare a is sartos de pròpia bidda o de is biddas a probe, opuru a logos prus a largu comente pro esèmpiu a su Gerrei o a Campidanu. In custu casu si depiant fàghere chentinas de chilòmetros a pees e tocaiat a connòschere totus is postòrgios, is tapas, is pasadòrgios e is caminos antigos tramandados dae babbu in fìgiu.

Custos caminos  – “testimòngios” de èpocas arcanas e de gentes antigas, sacrifìtzios mannos, lotas malas, anèddotos, amighèntzias e raportos culturales tra diversos logos – sunt comente iscusòrgios in ue est arrimadu su contadu de is orìgines nostras, e fortzis, sunt peri un’ocasione pro su tempus benente.

Cando si tramudaiat a largu sufiat belle semper cun berbeghes o cabras, ma peri pegos de bule. Is porcos, a s’imbesse si costumaiat a ddos lassare a presu de is biddas, mescamente in annadas de lande.

Ma dae cando s’est cumentzadu a fraigare cuiles e istàulos modernos, prus addatos a su fritu de s’ierru, e cun is cambiamentos in su cumpartu latiero-caseàriu, belle totu is pastores ant acabbadu de ierrare cun su bestiàmine, francu in unas cantas bidda de s’Ogiastra e de sa Provìntzia de Nùgoro.

Tocat a nàrrere però, chi calicunu comunu de cussos prus interessasos dae sa tràmuda, est torrende a iscobèrrere su valore de custu importante patrimòniu culturale, finas comente ocasione de isvilupu.