Amus allegadu a Paolo Stochinu, architetu originàriu de Àrthana e assessore a is Traballos Pùblico de su Comunu de Tortolì.

Bonas dies Assessore, a in antis de cumentzare ddi bolia domandare si isse si intendet prus de Tortolì o prus de Àrthana.

No est una risposta simpre. Mama mia est irbonesa e babbu miu fiat de Àrthana, bidda in ue apo passadu sa pitzinnia mia finas a deghe annos. A ùndighi so andadu a istudiare a Lanusè, a canta apo sighidu su Seminàriu pro tres annos finas a sa Lissèntzia Mèdia. Is iscolas superiores ddas apo fatas in Nùgoro e s’universidade in Gènova. Sa cosa segura est ca apo passadu prus tempus de sa vida mia in Tortolì e inoghe apo pigadu sa domo e so pesende a is fìgios mios. In fines, creo chi unu siat de sa bidda de cantu bivet.

Comente s’istat in Tortolì?

Tortolì est una tzitade a mesura de òmine, si nche bivet bene. Tenimus galu medas cosas dae fàghere, penso a is infrastruturas e a is caminos, ma est su logu ideale a canta si fàghere una domo e pesare una famìllia.

In is ùrtimos annos sa populatzione de Tortolì est aumentada meda, a discàpitu però de is biddas de inghìriu. A ite est dèpidu, segundu isse, custa crèschida de is abitantes?

Est pròpiu comente as naradu tue etotu. Medas de is abitantes de is biddas probianas sunt calende a bìvere a Tortolì. Est unu fenòmenu demogràficu tzìclicu. Sèculos faghet capitaiat pròpiu a s’imbesse: fiant is de marina chi lassaiant sa bidda issoro e si cambiaiant a bìvere in su monte pro si sarvare de sa malària e de is atracos de is piratas. A dogna manera creo chi sa crèschida de Tortolì dipendat meda de s’arribu de istràngios chi sèberant custa tzitade pro ite donat prus possibilidades de traballu e prus servìtzios a sa gente.

Durante is eletziones comunales isse est istadu unu de is candidados prus votadu. Comente est renèssidu a otènnere custu resurtadu?

Is parentes mios non istant is Tortolì e duncas no apo pòdidu contare a pitzu de is votos issoro, duncas mi so dèvidu donare de fàghere. Apo passadu sa campagna eletorale mia andende de unu bighinadu a s’àteru, de una domo a s’àtera, de una famìllia a s’àtera, pròpiu pro mi fàghere connòschere e pro connòschere deo e totu sa gente. Est istadu unu sèbere de profetu, pro ite is tortoliesos ant crètidu in mie e m’ant donadu su votu e prus che totu sa fidàntzia issoro.

Comente Assessore a s’Urbanìstica cale est sa soddisfatzione prus manna chi at tentu?

Sa soddisfatzione prus manna l’apo tenta unos dies faghet cando sa majoria de sa cale fatzo parte at aprovadu in manera definitiva su PUC. Nos abarrat petzi de isetare su parre de sa Regione.

Cale est su logu prus bellu e ispantosu de Tortolì?

De logos bellos nche nde tenet a fìgiu bonu, bastat a pensare a is Pedras Rùbia o sa Bellavista, sena contare su mare. Personalmente su logu chi m’est semper pràghidu de prus est su cùcuru de Monte ‘Atu pro more de sa vista chi si ddoe biet.

Ite ti aùguras pro Tortolì?

Ispero chi divenat su motore de sa rinàschida pro totu s’Ogiastra e chi siat capassa de creare unu isvilupu bonu, respetosu de s’ambiente e de sa salude de totus.

Sa fine drammatiga de su zovanu benturzu Arricelli, pustis de su bolu attrividu dae sa Sardigna a sa Sicilia, nos ammentat sos arriscos de sos movimentos de ispartinadura de sos zovanos alabros.

Su destinu sou, interrumpidu cando fit bolande supra su mare in mesu de Punta Raisi e San Vito lo Capo, nos ponet daenanti a sa debilesa de custas creaduras magniffigas, in d’unu mundu semper pius bortadu a sos interessios de sos
omines.

Arricelli fit unu de sos 15 benturzos de sa colonia noa de su Sarrabus- Gerrei, e sa perdida sua est una disgrassia non solu po sa comunidade iscentifica chi lu compudabat, ma puru po tottus sos chi appretziant e si affuscant de sa rimunida de sos animales arestes.

Bell’e chi non tottu est perdidu. In su mentres chi pranghimos sa perdida de Arricelli, semus animados dae sos sutzessos e dae sa resistentzia de sos atteros membros de sa colonia de Villasalto. Su benturzu Sannicolò sighit s’iscumbattamentu de sa Sardigna, ispinghindesi cun atza in medas regiones de s’isula, cun su bentu chi che lu diat leare fintzas in Corsica.

A sa mattessi manera, sos atteros benturzos commente Sinnai,Ballao,Gerrei,Armungia,Quirra e Muravera, mustrant unu adattamentu chi surprendet meda, addurante po su pius tempus in sa sura de sos Sette Frades, ma iscumbattande puru iscroccas pius attesu, ma torrande semper a sa sicuresa de sa gabbia Forestas. S’azzudu de sos pastores, commente sos frades Aledda, est importante meda po garantire unu approvistamentu de cosa de pappare po sos benturzos.

Su rolu insoro non solu assicurat chi custas creaduras ispantosas potant bivere, ma azzuat puru a su sutzessu totale de su disignu po conservare sos benturzos, apparande unu ispartimentu ecologicu de sas carasas chi faghet bene siat a s’ambiente siat a sa comunidade locale.

In su mentre chi pranghimos sa perdida de Arricelli, rennovamos s’impignu nostru po diffendere e preservare sas zenias minettadas, pro itte atteras disgrassias commente custa si potant iscansare e chi su chelu sigat a essere surcadu dae sas alas de custos alabros magnifficos.

Attività realizzata col contributo della Regione Sardegna — IMPRENTAS 2023-2024. LR 22/2018, art. 22