Hugo Rafael Chávez Frías s’est mortu. Pro medas fiat petzi unu “populista” chi preigaiat sa rivolutzione solu pro afortire su podere personale suo. Pro medas àteros, imbetzes, fiat unu polìticu chi no atzetaiat cumpromissos, unu rivolutzionàriu berdaderu, unu de is pagos chi paraiat barra a is polìticas neo-liberales e imperialìsticas americanas. Sena duda, però, su capu bolivarianu fiat istimadu dae sa parti prus manna de su pòpulu suo, prus che totu de is pòberos, pro ite, in 14 annos de guvernu fiat renèssidu a inghitzare una surra de riformas in favore de is classes prus mìseras, abbassende de meda su malu nutrimentu, s’analfabetismu, sa disocupatzione. Diversos sunt istados is cummentos de is polìticos ogiastrinos pro sa morte sua.

Ispantosu su pàrrere de Paolo Stochino, Assessore comunale de is Traballos Pùblicos de Tortolì: “bos at a pàrrere istranu, bida s’istòria polìtica mia, ma apo semper tentu interessu e curiosidade pro Chavez. Non potzo nàrrere ca deo l’ammiraia, ma m’at semper ispantadu sa personalidade e su determinu suo”.

Prus apassionadu Salvatore Acampora, amministradore de sa Comuna de Lanusè: “Sende deo unu amantiosu de s’Amèrica Latina e de sa libertade, oe is làgrimas falaiant finas in Sardigna. Apo semper istimadu sa fortza sua, su coràgiu suo e s’amore chi issu teniat pro su pòpulu suo e pro sa gente prus mìsera, is prus male tratados e dae sèculos e sèculos de colonialismu. Chie narat chi fiat unu ditadore est unu ignorante de polìtica, pro ite Cheves est semper istadu votadu. Issu at rapresentadu s’ùnicu casu a su mundu a canta unu Presidente est istadu torradu a pònnere a su podere dae su pòpulu chi s’est opostu a su corpu de istadu de sa Dereta. Dae unu puntu de annotu polìticu m’at insingiadu s’amore pro sa pàtria e pro s’indipendèntzia”.

Chavet fiat unu personàgiu ambìguu chi s’est ispiradu a is ideas de Simon Bolivar. Cheriat dare serenidade econòmica a sa pàtria sua e isòrvere is problemas graves de corrutzione”. A ddu nàrrere est Roberto Marceddu, su Sìndigu de Gàiru, chi at sighiu narende: “Fiat amadu e odiadu in su matessi tempus, sa vida sua est istada marcada dae corpos de istadu fallidos, dae pèrdidas edae bìnchidas eletorales, s’ùrtima in su 2009 cando at chircadu de cantzellare su lìmite temporale de su mandadu istitutzionale suo pro pòdere guvernare pro semper. Segundu una visione anti-capitalista e anti-globalizatzione s’est semper opostu a is Istados Unidos e est istadu semper in favore de istados antidemocràticos comente cussu cubanu, cussu iranianu e cussu lìbicu de Gheddafi. Comete a totus is “ditadores” est istadu unu personàgiu egotzèntricu chi de seguru at fatu bene a sa terra sua gherrende sa poberesa, ma at causadu finas peleas, dificultades e problemas. Su lìmite mannu suo est cussu de àere impedidu s’evolutzione democràtica de s’istadu”.

Prenu de significadu su cummentu de Marco Melis, Sìndigu artzanesu: “Bos at a pàrrere de pagu impastu, ma so abarradu ispantadu de comente Chavez siat renèssidu a ghiare unu paisu che a su Venetzuela pro unu muntone de tempus e in su matessi tempus siat renèssidu a crèschere cu cunsensu suo. Sa cosa chi m’at fatu impressione est peri s’amigàntzia chi isse teniat cun su presidente iraniau, cun su cale, mancari cumpartziat unu grandu ispìritu antiamericanu, teniat meda diferèntzias a livellu culturale. Seguru est istadu una figura singulare e ambìgua”.

Dda segat prus in curtzu Giuseppe Mesina, consigieri de sa Provìntzia Ogiastra: “Si est istadu cunfirmadu medas bortas comente presidente bolet nàrrere chi su pòpulu ddu istimaiat a teniat fide in isse!”.

Nùgoro, ghia de su limbàzu incluisivu in s’amministratzione pùbbriga

Nùgoro faghet unu passu istòrigu cara a s’inclusione e a sa paridade: sa Provìntzia de Nùgoro est divènnida su primu ènte pùbbrigu de sa Sardigna a adotare in manera formale s’impreu de su limbàzu de zenia incluisivu in sas normas e sos regolamentos internos suos.

Sa detzisione, approada a s’unanimidade dae su Cunsìzzu provintziale subra propòsta de sa cunsizzera Lisetta Bidoni e cun s’accotzu de su presidente Giuseppe Ciccolini, punnat a prettare discriminatziones grammatigas e culturales, donande prus visibilidade e reconnoschimentu non solu a sas fèminas, ma fintzas a sas personas LGBTIQ+ e a sas identidades de zenia non cufformes a su binàrismu de su connottu.

S’approatzione de sas normas e de su regolamentu cun limbàzu incluisivu est solu su primu passu: sa Provìntzia at annuntziadu chi s’intentu imbeniente est a ispainare s’impreu de su limbàzu de zenia a totu sos atos amministrativos e a sas comunicatziones istituzionales uffitziales. S’impreu de unu limbàzu incluisivu no est solu simbòligu: refletit e influentzat sas relatziones sotziales, sos appitzigos de podere e sas bogadas a campu in intro de una comunidade, dande unu contribbudu a minimare eleghias e prevensiones cuadas e a favoressere prus sensibilidade culturale e respetu pare-pare.

Cun custa iniziativa, Nùgoro si ponet commente abberipista in Sardigna e fortzis unu mòdellu de sighire pro àteros comunos e provìntzias italianas chi cherent sighire polìticas de sa limba e comunicativas incluisivas.

Est a bìdere comente s’adossione operativa s’at a tradùere in sos atos amministrativos benidores e in sa comunicatzione de donzi die cun sa tzittadinàntzia, ma sa mustra rapresentat unu sinnu beru de atentzione cara a sa diversidade e identidade istituzionale in una iscrocca in ue temas de zenia, deretos tziviles e incluisione sunt in su tzentru de meda de sas chistiones sotziales de oe.

Attività realizzata con il contributo della Regione Sardegna – IMPRENTAS 2024- 2025.LR22/2018, art.22”