S’Alighera, affaccada in sa costa nord-otzidentale de sa Sardigna, est una de sas tzittades prus ammaghiantes de s’ìsula, in ue s’istòria agatat su mare e sa cultura catalana e s’ammisturat cun su connottu sardu.

Ammus pensadu de signalare chimbe esperièntzias de bìvere in custa tzittade ispetziale meda. Sa prima cosa de fàghere est de si pèrdere in su tzentru istòricu: un’intrezu de carruzos in pedra, bastiones e pratzas luminosas, in ue donzi àngulu contat unu frammentiude su passadu ispagnolu.

Inoghe s’agatant sa Catedrale de Santa Maria, sa Crèsia de San Frantziscu e medas locales piticos in ue assazzare unu cafè o un’aperitivu cando calat su sole. Pagu a fora de su tzentru, sa punta de Capu Càssia cunservat una de sas meravìzzas naturales prus bellas de biere de su Mediterràneu: sa Gruta de Netunu, agatàbile pro mare o po mesu de s’ispantosa iscala “Escala del Cabirol”, cun prus de seschentos iscalinos a picu subra su blue.

Sas playas sunt un’àteru motivu pro innamorare de S’Alighera: Maria Pia, Le Bombarde e Mugoni oferint arena crara, abba cristallina e s’aera tipica rendida de sa Riviera de su Coraddu. Chie amat s’istòria non podet pèrdere sa visita a su Nuraghe Palmavera e de sa Necròpoli de Anghelu Ruju, testimoniàntzias istravanadas de sas tziviltades nuràgicas e preistòricas chi biviant in s’ìsula dae sos tempos antigos a oe.

Po finire, S’Alighera cunchistat fintzas in sas mesas: sa fregula cun frutos de mare, sa butàriga, s’aligusta a sa catalana e sos binos locales comente su Torbato e su Cannonau contant sos sabores autènticos de s’iscrocca. Una passizada a sero in cursu de sos bastiones, cun su sole chi si inbolat in su mare, serrat sa die in sa manera prus amaghiante possìbile. S’Alighera est unu logu chi unit natura, arte e sabores: una tzitade pitticca chi ischit oferire una esperièntzia cumpleta, manna e chi non si at podere ismentigare.

“Attività realizzata con il contributo della Regione Sardegna – IMPRENTAS 2024- 2025.LR22/2018, art.22”

Su bistire de sos Mamutzones: identidade e misteriu de sa Barbàgia

Su bistire de sos Mamutzones est unu de sos sìmbulos prus antigos e reconnoschìbiles de sa Sardigna de su connottu, unu bistire chi arregat seculos de istòria, ritos e signifficu. Ligadu a su carrasegare de Mamujada, in su coro de sa Barbàgia, est una de sas espressiones prus cadrias e misteriosas de sa cultura sarda.

Su bistire est fattu de pedde de berbeghe niedda, caratza de linna iscura e sonàzzos ghettados in sas palas. D’onzi elementu tenet unu balore simbòlicu pretzisu: sa pedde ammentat su ligàmene cun sa natura e su mundu pastorale, sa caratza mustrat sa cara àrcaica de s’òmine chi si trasformat in ispìritu, mentres chi sos sonàzzos batent, cun su ritmu fundudu insoro, una boghe antiga chi sonat in sos carruzzos de sa bidda.

Su pesu de su costumene podet passare sos 30 kilos, pro neghe de sos sonàzzos mannos de brunzu fìssados in d’una istrutura de coriu. Si lu pònnere recherret fortza fisica, ma fintzas cuntzentratzione e rispetu pro su connottu. Su movimentu de sos Mamutzones est lentu e cadentzadu, acumpanzadu dae sos Issohadores, friguras bestidas de biancu e ruju chi los ghìant e los inghìriant in sa protzessione.

S’orìgine de custa mascara est cuada dae su misteriu. Carchi istudiosu dda ligat a ritos de fertilitade o de passàgiu intre sas istajones, àteros a tzerimònias de amparu e purificatzione. In donzi casu, su bistire de sos Mamutzones sighit a rapresentare una forma de memòria coletiva, unu connottu bivu chi aunid sa comunidade e affaschinat bisitadores dae totu su mundu.

Oe su bistire est custòidu e tramandadu cun orgòlliu, sìmbulu de identidade, resistèntzia e apartenèntzia. Si lu pònnere no est unu gestu folclorìsticu simple, ma un’atu de continuitade cun su tempus coladu, una manera pro ammentare chi sa Sardigna prus autèntica bivet ancora, in su sonu de sos sonàzzos e in su passu lentu de sos Mamutzones in soro.

“Attività realizzata con il contributo della Regione Sardegna – IMPRENTAS 2024- 2025.LR22/2018, art.22”