Sas isulas de sa Sardigna pius famadas , cantas e cales sunt.

Sas “isulas de s’isula” Carloforte, sant’Antiogu, Sa Madalena, Caprera, Sant’Istevene, Spargi, Budelli e Razzoli, costoini donzuna un’identidade distinta, intritzande nadura e connottu chi faghent divennere unica tottu s’iscrocca de sa Sardigna.

Carloforte e santAntiogu, attesu dae sa costa sud occidentale,frommant s’arcipelago de su Sulcis. Sant’Antiogu est s’isula sarda pius manna, collegada a sa terra dae unu terrinu artifiziale. Inoghe bivent impare mare e istoria: colonia antiga de sos Fenicios, pustis de Cartagine e romana,cunservat testimonzas archeologicas de valore mannu, in mesu de sas calet bi sunt sas necropolis e su thopet.Pagu pius attesu bi est Carloforte, s’unica tzittade de s’isula de santu Predu, fundada in su seculu VXIII dae familias de sa Liguria chi arribaiant dae Tabarca, in Tunisia. Sa limba tabarchina, faeddada a dies de oe est una de sas cosas pius faschinosas de s’isula,imparis a sa coghina, dominada dae su tonnu e dae sas retzettas de mare.

Ispostandesi in su nord de s’isula, a cara de sa costa gadduresa, si abberit s’arcipelago de sa Madalena, unu beru paradisu naturale reconnoschidu comente Parcu Natzionale. S’isula printzipale, sa Madalena, accasazzat sa bidda chi giughet su mattessi numene, cun d’unu portu istoricu e unu tzentru de carreleddas chi contant su passadu ligadu a sos marineris.

A pagos minutos de navigassione si agatat Caprera, ligada a sa memoria de Zuseppe Garibaldi, chi inoghe at passadu sos urtimos annos de sa vida sua. Caprera est puru una zura de valore mannu po s’ambiente, cun andalas chi che leant a sas plajas pitticcas e logos in sos cales sa bista che bogat s’alenu. Intre sas atteras isulas de s’arcipelago si distinghent Sant’Istevene, Santa Maria, Spargi e Razzoli, donzuna cun su carattere sou. Budelli, connoschida in tottu su mundu po sa plaja Rosa est frigura de sa dilighesa e rispettu de s’ambiente: s’intrada a dies de oe est regulada po diffendere s’ambiente.

“Attività realizzata con il contributo della Regione Sardegna – IMPRENTAS 2024- 2025.LR22/2018, art.22”

Unu viàzu in s’arte: sos chimbe artistas sardos prus famados de s’istòria

Sa Sardigna, in prus de èssere famada pro sas bistas suas chi che  bogant s’alenu e pro su connottu millenàriu, at bidu  nàschere  artistas medas chi ant lassadu unu sinnu chi no si podet iscantzellare in s’istòria de s’arte italiana e internatzionale. Costantinu Nivola, iscultore e muralista de fama internatzionale, Nivola che at leadu s’arte sua in sos Istados Unidos, partetzipande cun architetos mannos comente Le Corbusier e Marcel Breuer. Sas òperas suas sunt caraterizadas dae s’impreu nou de su tzimentu e de sos materiales locales, condimizande modernidade e connottu.

Pinucciu Sciola, famadu pro sas “predas sonoras”, Sciola at ischidu aunire iscultura e mùsica, revertinde su granitu in istrumentu chi bogat a fora sonos armonicos cando est percossadu. Sas òperas suas, ispartas in totu sa Sardigna e in su mundu, festant sa natura e sas raighinas culturales de s’ìsula, fundinde materiales locales cun una poetica universale.

Zuseppe Biasi, pintore e illustradore, Biasi at contadu sa Sardigna a mesu de friguras prenas de colore e vitalidade. S’arte sua acciappat costùmenes, traditziones e bistas de s’ìsula, torrende·las a interpretare cun d’unu istile chi aunit folclore e modernidade. Sas òperas suas ant dadu unu contribbudu po fàghere connòschere sa Sardigna a foras de sas lacanas suas, influentzande ingendras  de artistas locales.

Maria Lai, artista in medas campiles e ghia de s’arte tessile de oe, Maria Lai at isichidu  revertire su filu e su pannu in istrumentos de issida de fortza  poètica manna. Sos tribaglios suos, a bortas partetzipativos e fatos pro unu logu ispetzìficu, intritzant sa memòria cumone de sa Sardigna cun d’una limba universale. Francu Bussu, intre sos printzipales de s’iscultura e de sa pintura sarda de su Noighentos, Francu Bussu at aunidu rigore tènnicu e fundaria comunicativa. Sas òperas suas iscoperrent temas ligados a su connottu, a sa religione e a sa vida de campagna  de s’ìsula, ma cun d’una
sensibilidade de oe chi los faghet divennere in manera istravanada modernos.

“Attività realizzata con il contributo della Regione Sardegna – IMPRENTAS 2024- 2025.LR22/2018, art.22”