Sa Sardigna chi faeddat a su mundu: sos chimbe iscritores pius famados de s’ìsula.

Sa Sardigna est unu logu chi at tentu literados de valore mannu, capatzes de faeddare a su mundu intreu. Sa pius connota est Gràssia Deledda, nàschida in Nugoro. Issa at bìnchidu su prèmiu Nobel po sa literadura in su 1926. Est s’ùnica fèmina in totu s’Itàlia a àere bìnchidu custu prèmiu.
At iscritu lìbberos inube at contadu de sas biddas de Sardigna, faghìnde- las a connòschere in totue.

Gai e-totu nugoresu fuit Sarbadore Satta, jurista e iscritore. Est issu chi at iscritu “Il giorno del giudizio”, unu de sos menzus lìbberos de su Noighentos, chi faeddat, comente chi siat faghinde una pintura, de sa zente de su cussu tempus. Zosepe Dessì, nàschidu in Biddexidru in su 1909, at bìnchidu su prèmiu “Strega” cun “Paese d’ombre”, lìbberu chi contat sa Sardigna de su connotu e de su tempus modernu.

In tempos pius bighinos a nois, b’est Sergio Atzeni, chi est nàschidu in Casteddu. Sos lìbberos suos ant rinnovadu sa literadura sarda. Tocat de montovare su lìbberu “Passavamo sulla terra leggeri”, chi aunit su mito, s’istòria e su tempus de oe.

Michela Murgia, chi fuit crabarissa, at iscritu “Accabadora”, chi faeddat de una Sardigna simbòlica e misteriosa. Michela Murgia in sa vida sua at faeddadu semper de polìtica e deretos de sa zente, e gai est istada connota in totu s’Itàlia e non solu. Custos chi amos montovadu sunt chimbe iscritores diferentes, chi si aunint po àere tramudadu sa cultura sarda a intro de unu limbazu universale, mustrande chi s’ìsula nostra est raighina e metafora de su mundu.

Sos lìbberos insoro nos faghent a cumprèndere comente sa Sardigna, mancari siat a un’ala de s’Europa, est su logu de mesu de sa literadura e de sa cultura. A lèzere sos lìbberos insoro non cheret nàrrere solu a iscobèrrere sa cultura sarda, ma cheret nàrrere fintzas a si fàghere preguntas universales de sa vida, de su connotu e de s’identidade.

Attività realizzata col contributo della Regione Sardegna — IMPRENTAS 2024-2025. LR 22/2018, art. 22

Andria Parodi, sìmbulu de sa Sardigna e boghe chi nos mancat ancora oe.

Andria Parodi abbarrat unu de sos cantadore e musicistas pius bene crèfidos de sa Sardigna, sìmbulu de un’ìsula chi cantat s’identidade e sa cultura sua a mèdiu de sa mùsica. Andria est nàschidu in Casteddu in su 1967 e at ischidu betare a pare connotu e modernidade, faghinde appretziare su patrimòniu musicale sardu a unu pùblicu natzionale e internatzionale gràssias a sa boghe sua, potente e ùnica.

Sa carriera de Parodi est comintzada cun sos Tazenda, unu sòtziu chi at mudadu meda su panorama musicale sardu cun unu sound chi est ùnicu e capatze de ammesturare folk, rock e sonoridades sardas. Sa boghe sua est divènnida luego comente una marca de fàbrica de unu sòtziu chi at ischidu contare sa Sardigna a manera autèntica e contemporànea. In s’andare de sos annos, Parodi at poi cantadu a sa sola, sena sos Tazenda, ma a bortas cantande puru cun cantadores italianos e istranzos, semper però cun unu ligàmene mannu cun sa terra sua.

Parodi no est istadu unu musicista ebbia, ma est istadu puru unu tistimonzu de sa cultura sarda. sas cantones suas nos contant istòrias de sa vida de cada die, memòria de su connotu de totus chi at raighinas profundas, diveninde puru comente a unu ponte dae su tempus coladu a su presente. Si nch’est mortu chi non fuit betzu ancora, in su 2006, e nos at lassadu un’arrastu mannu in sa mùsica sarda, ma finztas in sa mùsica italiana. Sa boghe sua, ancora oe, sighit a cantare in sos ammentos de totus chi li torrant gràssias mannas po cussu chi at fatu po s’ìsula nostra.

Oe, Andria Parodi est unu esèmpiu mannu po sos cantadores e musicistas noitolos puru, est unu mastru mannu, unu sìmbulu de totu canta sa Sardigna. Festival, cuntzertos de tributu e regortas chi ant fatu a pustis de sa morte sua nos faghent a cumprèndere cantu mannu siat s’ereu artìsticu e culturale sou, chi est meda pius mannu de sas nodas musicales suas. Totu custu est sinnale mannu de cantu issu siat istadu ambassadore de sa Sardigna in totu su mundu.

Attività realizzata col contributo della Regione Sardegna — IMPRENTAS 2024-2025. LR 22/2018, art. 22