Su Nenniri in Sardigna: sos abbrosso de su connottu, Ispera e Torrada.

In su coro de su connottu populare sardu, intre ritos antigos e ispiritualidade funguda, su nenniri si annoditat comente una de sas conas piu poeticas e de signifficu ligadas a su tempus de sa cuaresima e de sa pasca. Mancari sa simplesa de bisera sua- pagos semenes chi abbrossant in d’unu prattu pitticcu- su nenniri arregat intre isse mizza e mizza annos de istoria, credentzias paganas, influentzas cristianas e unu ligonzu forte cun sa terra e su tempus periodicu de sa nadura.

Sa paraula nenniri faghet relata a mattas pitticcas moddes e zovanas. Si trattat, in pratiga, de semenes de ranu, orzu e lentiza chi benint
semenados in isterzos pitticcos prenados de bombaghe,cotone o terra. Sa semena abbennit po su connottu in sae tres dominigas de Cuaresima, connoschida in carchi zura de sa Sardigna comente sa Dominiga de su Nenniri, fintzas si sa data podet variare dae una bidda a s’attera.

Intre sas chidas, sos semenes abbrossant e creschent cun fortalesa manna, dande vida a chirras de unu birde lughente chi ant essere pustis impittadas in sa Chida Santa po decorare sos “Sepurcos” de sas cresias, o menzus sos artares de s’Iscravamentu de su Zovia Santu. Mancari oe su nenniri siat assotziadu a sos ritos de sa Pasca de su connottu cristianu, sas issidas suas affundant sas raighinas in tempos meda pius antigos. Si trattat, in realidade, de un’usantzia ligada a sos ritos agrarios paganos, presentes non solu in Sardigna, ma in culturas medas de su Mediterraneu.

Abbrossare sos semenes prima de los semenare in sos arvos fit un’attu irgheladore e de groglia: una manera po “proare” sa saliosidade de su ranu e po cramare abbundantzia in sas incunzas de su tempus benidore. Custa perfetta torrada a bida de sa nadura si fundet in manera perfetta cun su nunzu de sa Pasca cristiana: su coladorzu dae sa morte a sa vida. Cun s’arrivu de su Cristianesimu, duncas, su nenniri est bistadu “battizzadu”, podimos narrere, e controlladu a sa lughe de sa fide nova.

Attività realizzata col contributo della Regione Sardegna — IMPRENTAS 2024-2025. LR 22/2018, art. 22

Su tempus benidore no est una cosa a tesu o astratta: in meda casos est giai incumintzadu e creschet cun sas ingendras noas. Sas tecnologias de su tempus benidore ant a èssere arminzos de fundamentu pro istudiare, tribagliare, nàrrere e tènnere cura de su pranetta. Lu cumprendere dae pitzinnos cheret nàrrere èssere prus ammaniados a accomettare sas proas de cras cun curiosidade e cun seru.

Una de sas tennologias prus importantes est s’intellighentzia artifitziale, giai presente in sos telèfoneddos, in sos giogos, in sos programas de istùdiu e inis retzes sotziales. In su tempus benidore at a èssere semper prus impittada pro azzuare sa zente a imparare menzus, a mezzorare sa meighina, a fàghere sas biddas prus balidas e a favoressere su tribagliu de s’òmine, chena remendare  sa creatividade e su pensamentu crìtigu.

Un’àteru logu chi creschet in presse est sa robotica. Sos robòts de su tempus benidore no ant a èssere solu màchinas de s’industria, ma ant a azzuare in sos ispidales, sas iscolas, sas domos e in incarrigos de azzudu. Ant a pòdere fàghere tribaglios faticosos o perigulosos, lassande a sa zente prus tempus pro sas cosas creativas e pro sas relatziones.

Ant a tènnere un’ ammentu mannu fintzas sas tecnologias pro s’ambiente. Sas fortzas annoabiles, comente su sole e su bentu, sas maneras pro minimare s’impestadura e sas materias chi durant ant a èssere importantes  pro diffendere su pranetta. Sos piseddos ant a tènnere unu rolu  crae in s’isviluppu de azzudos tecnològicos chi podent firmare su càmbiu de su tempus.

Su tempus benidore at a èssere semper prus digitale puru pro mèritu de sa realidade virtude e de sa realidade aumentada. Custas tennologias ant a permittere de istudiare s’istòria andande in sos logos antigos, de imparare is iscientzias cun sas friguras e de si allenare in logos seguros e pare-pare. Imparare at a divennere un’iscarmentu  prus apprettante e ispassiosu. No ant a mancare sas cosas noas in s’ispàtziu e in sa manera de nàrrere.

Sos Satellites, sas bìas in s’ispàtziu e is retzes noas de collegamentu ant a fàghere su mundu semper prus ligadu, donande noas possibilidades de ischire e de tribagliare imparis a sa zente de àteros paisos. Sas tecnologias de su tempus benidore no sunt solu istrumentos, ma sunt responsabbilidade. Si s’impittant bene cheret nàrrere respetare sos àteros, diffendere sos datos personales e faghere  seperos bonos.

Attività realizzata con il contributo della Regione Sardegna – IMPRENTAS 2024- 2025.LR22/2018, art.22”