Unu betzu de 71 annos, primu casu de colera in Sardigna de s’epidèmia de su 1973, est ricoveradu dae belle una chida in Casteddu in su repartu de Maladias infetivas de s’ispidale Santìssima Trinidade. Sas cunditziones suas sunt istàbiles e non presentat prus sìntomos.

Sa situatzione est in su repartu de s’Asl de Casteddu de acordu cun sa de Seddori, dae ue benit su malàidu. A comintzu fiat andadu a si fàghere bisitare dae una guàrdia mèdica de Àrbus (Sud Sardigna) pro istorbos gastrointestinales. At a èssere atuadu unu protocollu de tratzamentu, a contivìgiu de su servìtziu de Igiene pùblica, pro individuare sa cadena de contàgiu in su territòriu de provenièntzia de s’òmine. Cando est arribbadu a su repartu de Maladias infetivas, su pensionadu non fiat grave, sende chi aiat sìntomos lèbios dae diversos meses, paris cun una patologia crònica de s’istentina. “Est bastada una terapia reidratante prus un’antibiotica”, at naradu su primàriu Goffredo Angioni. “Sas cunditziones suas sunt megioradas, duncas dae su puntu de bista clìnicu su malàidu istat mègius. Fortzias at èssere dimìtidu in custas dies”. Su vibrione de su colera est istadu individuadu petzi sa chida colada, a pustis de sos esàmenes fatos a su malàidu.

In generale su perìodu de incubatzione de sa maladia est cùrtzia, “duas-chimbe dies”, ispiegat Angioni. “Su sìntomu clàssicu est sa diarrea; s’arribbat fintzas a 30-40 iscàrrigas a sa die, fintzas de prus, cun emissione de cantidades piticas casa ora”, agiunghet su primàriu de Maladias Infetivas. “Posca faghet a tènnere fintzas calicunu episòdiu de vòmitu, ma in generale non si tenet calentura”.

Su colera podet èssere fintzas asintomàticu. “In sos Paisos ue est endèmicu – comente Ìndia e Sud-est asiàticu – tres casos subra de bator non sunt sintomàticos”, sighit Angioni, chi ammentat sas cunditziones chi podent àere contribuidu a s’essida a campu torra de sa maladia. Unu fatore est su calore.

“Attività realizzata col contributo della Regione Sardegna — IMPRENTAS 2022-2023. LR 22/2018, art. 22”

Su tempus benidore no est una cosa a tesu o astratta: in meda casos est giai incumintzadu e creschet cun sas ingendras noas. Sas tecnologias de su tempus benidore ant a èssere arminzos de fundamentu pro istudiare, tribagliare, nàrrere e tènnere cura de su pranetta. Lu cumprendere dae pitzinnos cheret nàrrere èssere prus ammaniados a accomettare sas proas de cras cun curiosidade e cun seru.

Una de sas tennologias prus importantes est s’intellighentzia artifitziale, giai presente in sos telèfoneddos, in sos giogos, in sos programas de istùdiu e inis retzes sotziales. In su tempus benidore at a èssere semper prus impittada pro azzuare sa zente a imparare menzus, a mezzorare sa meighina, a fàghere sas biddas prus balidas e a favoressere su tribagliu de s’òmine, chena remendare  sa creatividade e su pensamentu crìtigu.

Un’àteru logu chi creschet in presse est sa robotica. Sos robòts de su tempus benidore no ant a èssere solu màchinas de s’industria, ma ant a azzuare in sos ispidales, sas iscolas, sas domos e in incarrigos de azzudu. Ant a pòdere fàghere tribaglios faticosos o perigulosos, lassande a sa zente prus tempus pro sas cosas creativas e pro sas relatziones.

Ant a tènnere un’ ammentu mannu fintzas sas tecnologias pro s’ambiente. Sas fortzas annoabiles, comente su sole e su bentu, sas maneras pro minimare s’impestadura e sas materias chi durant ant a èssere importantes  pro diffendere su pranetta. Sos piseddos ant a tènnere unu rolu  crae in s’isviluppu de azzudos tecnològicos chi podent firmare su càmbiu de su tempus.

Su tempus benidore at a èssere semper prus digitale puru pro mèritu de sa realidade virtude e de sa realidade aumentada. Custas tennologias ant a permittere de istudiare s’istòria andande in sos logos antigos, de imparare is iscientzias cun sas friguras e de si allenare in logos seguros e pare-pare. Imparare at a divennere un’iscarmentu  prus apprettante e ispassiosu. No ant a mancare sas cosas noas in s’ispàtziu e in sa manera de nàrrere.

Sos Satellites, sas bìas in s’ispàtziu e is retzes noas de collegamentu ant a fàghere su mundu semper prus ligadu, donande noas possibilidades de ischire e de tribagliare imparis a sa zente de àteros paisos. Sas tecnologias de su tempus benidore no sunt solu istrumentos, ma sunt responsabbilidade. Si s’impittant bene cheret nàrrere respetare sos àteros, diffendere sos datos personales e faghere  seperos bonos.

Attività realizzata con il contributo della Regione Sardegna – IMPRENTAS 2024- 2025.LR22/2018, art.22”