In sa pratza de sa Marina de Porto Cervo, in Costa Smeralda, su 26 de austu b’est istada sa prima editzione de sa manifestatzione dedicada a s’Ogliastra, una de sas chimbe Blue Zone a su mundu. Su regista Pietro Mereu, imbentore de su fèstival, at biagiadu tra sas biddas de Àrthana, Baunei, Talana, Orthullè e Biddamanna Strisàili pro connòschere sos medas tzentenàrios chi bi bivent e documentare sas testimonias issoro.

“Sos tzentenàrios ogiastrinos, una de sas pertzentuales prus artas a su mundu, bivent s’esistèntzia issoro in modu simpre, gosendesi de su clima favorèvole de sa zona e benint bisitados dae mèigos dae ogni parte de su praneta chi chircant de iscobèrrere su segretu de sa longevidade issoro”, ispiegat su regista. S’eventu, a intrada lìbera, est organizadu dae s’assòtziu Mater Dea, dirìgidu dae Mereu acostagiadu dae sa vitzepresidente Ludovica Piras. Sa serada de su 26 faghet parte in su progetu Sardinia Discovery Journey, programa de marketing territoriale regionale Insula Sardinia Quality World, promòvidu dae s’assessoradu regionale de su Turismu e de su Cipnes, su cunsòrtziu industriale de sa Gallura.

A s’eventu importante meda est istada sa testimonia de Battistina Secci, tzentenària de Orthullè, chi at contadu su “menù de sa longevidade”. “Màndigo pagu cosa – contat Tzia Battistina -. A ismùrgiu una tzìchera de té cun late cun un’istiddu de cafè e duas fitas biscotadas. Gasi so cuntenta, serena e pràndia. Posca cara a sas 11 màndigo una tassa de yogurt e mi chitat su fàmene. A pràngiu duos culurgiones, a  merie una tzìchera de té e a chena una tzìchera de late”. Nudda binu nen licores pro Tzia Battistina, mancari in gioventude in domo sua si fegheret s’abbardente.

Posca at iscoviadu fintzas su segretu de una matrimòniu serenu e durajolu: “In domo s’allegait. Si bidiat su chi b’aiat in fàghere, ognunu naraiat su chi pensaiat e posca si pigaiat una detzisione. A sa fine si concruiat semper in su matessi modu: faghe tue, naraiat maridu meu”.

Durante sa serada est istadu projetadu su documentàriu de Mereu “Il Circolo dei centenari” e a pustis ant allegadu is màssimos espertos de longevidade sarda, Gianni Sarti, presidente Cdel ipnes, Gianni Pes, chircadore Blue Zonas, Giovanni Scapagnini, mèdicu e chircadore, Raffaele Sestu, mèdicu de sos tzentenàrios. A s’acabbu totus ant tastadu s’Aperitivu de sos Tzentenàrios, cun  produtos enogastronòmicos tìpicos de sa dieta sardu-mediterrànea.

 “Progetto finanziato con l’Avviso Pubblico IMPRENTAS annualità 2021-2022”

Sa Grutta de sa Pipera de Casteddu, intre istoria e paristoria.

A pagos passos dae su tzentru de Casteddu, accanta a sa carrela chi che leat a su campusantu de Tuvixeddu, si agattat unu de sos monumentos pius ammaghiantes e prenos de misteru de sa tzittade:sa Grutta de sa Pipera. Est unu sepurcu romanu iscavadu in sa rocca, de su I° seculu d.C., divennidu tzelebre no solu po sa bellesa architettonica sua ma fintzas po sa paristoria chi lu inghiriat.

Sa tumba fuit bistada fatta fraigare dae Lucio Cassio Filippo, nobile romanu chi arribaiat dae Cartagine, po sa muzzere Atilia Pomptilla, morta in Casteddu in su mentres de su disterru de su maridu. Sas iscrissiones intro de su sepurcu contant un’istoria de amore e devossione: secundu su connottu, Pomptilla diat aere donadu sa vida sua a sos deus po sarbare cussa de su maridu, chi si fuit ismalaidadu in su mentres chi fuit in Sardigna. Ma su chi rendet sa Grutta ancora pius enimmatica est sa presentzia, isculpida in sa fatzada, de duos terpentes imboligados.

Dae inoghe naschet su nomene “Grutta de sa Pipera”. In su tempus, a inghiriu de cussas friguras sun bennidos a pizu paritzos contos populares. Bi est chie at interpretadu sos terpentes comente conas de eternidade e protessione de s’anima de sos mortos, atteros bi ant bidu unu zubilu a sos cultos de s’antiga Roma o unu signu magicu capatze de che istesiare sos ispiritos malos.

Oe sa Grutta de sa Pipera est unu de sos logos archeologicos pius bisitados de Casteddu e sighit a esercitare un’ammaju forte supra sos bisitadores. S’aera sua suspesa intre contu e istoria, s’amore eternu chi ligat Pomptilla e Lucio Cassio Filippo e s’aria de misteru de duos terpentes isculpidos in sa pedra faghent de custu logu una cona de sa tzittade, capatze de contare no solu unu picculu de s’istoria romana sua ma fintzas sa fortza chi non morit de sas paristorias chi resistint a su tempus.

Attività realizzata col contributo della Regione Sardegna — IMPRENTAS 2024-2025. LR 22/2018, art. 22