Elisabetta Canalis est colende is bacàntzias suas  in Sardigna. S’atoressa de orìgine otieresa est torrada a agatare sa Lida de Terranoa. “Fintzas ocannu Eli at poderadu sa promissa sua e est bènnida a nos agatare – at naradu in unu comunicadu sa Lida, setzione de Terranoa, -. Ogni bia non faghet praghere a la bìere e issa puru est cuntenta e bregiosa de bènnere a nos agatare. Est meda interessada a sa salude se sos callutzos abbandonados e  a su traballu chi faghent sos operadores nostros. Su grandu coro suo fintzas custa borta at lassadu su sinnu“.

Canalis at contadu s’esperièntzia sua in sa Lida cun faeddos cumoventes in sos canales sotziales cosa sua: “Eris so istada a fàghere bìsita a su canile de sa Lida de Terranoa. Non potzo descrìere sos sentidos chi apo proadu bidende custos canes e gatos chi sunt istados sarvados dae s’indiferèntzia e de sa malesa de tzertas persones“.

 “A palas de ogna cane b’at un’istòria de contare: unos cantos sunt istados cunfiscados a persones chi los acapiaiant a cadenas de 15 cm, àteros arribbant dae campos nòmades e tenent sinnos de brugiaduras– faeddemus de calleddos de pagos meses -. Àteros benint comporados a persones cun problemas mentales chi a dolu mannu non los podent pompiare e arribbant a cunditziones malas, àteros ancora sunt canes chi arribbant dae su sartu, prenos de errigines e maladias, àteros sunt sos canes de allevamentos chi non sunt istados bèndidos, e chi benint imbolados ca oramai tropu mannos”.

S’invitu de sa Canalis est cussu de bipensare bene e de riflètere in antis de adotare unu cane: “Bos pedo petzi de riflètere bene in antis de pigare unu cane: sos canes insùgiant, apeddant e distruent sabatas e mòbiles in sos primos meses de vida si non si tenet sa passèntzia de lis imparare a istare in domo. Sos canes creschent. Sos canes tenent bisòngiu de caminare cada die. Sos canes s’ismalaidant comente a nois etotu e tenent bisòngiu de unu veterinàriu. Sos canes cherent istare cun nois e bolent cumpangia nostra. Sos canes non sunt unu giogu. Diais chèrrere biagiare cun su cane bostru? Devides ischire chi sas cumpangias aèreas non sunt collaborativas e pro su prus non los cherent in sos aèeros e chircant 1000 iscusass. Andade a bisitare unu canile e si a beru bolides unu cane o unu gatu , los ais a agatare in cue  a bos isetare“, concruit Elisabetta Canalis.

“Progetto finanziato con l’Avviso Pubblico IMPRENTAS annualità 2021-2022”

Casteddu, si ponet in lughe commente unu faru de abbonidade in sa Sardigna de oe. S’urtimu esamene de sos elementos chi at frunidu su Dipartimentu de sas finantzias de su Mef, contat chi custa cittade incantadora est supra de sa lista po redditu mesanu,annodditandesi commente s’unica in sa regione chi tenet unu redditu mesanu pius
fungudu de sa media natzionale. Bell’e gai, custa realtade luminosa est accumpanzada dae umbras de differentzias de accolomia, commente evidentziadu dae sa situassione de Carbonia, sa cale, a su contrariu, est sa cittade pius male posta po su redditu.

In su cuadru de s’accolomia chi b’est in sas dichiaras de sos redditos de su 2023 chi faghent riferimentu a sos redditos de su 2022, bessint a pizzu differentzias importantes in s’accolomia de sa Sardigna e de tottu s’Italia.
Bell’e chi una creschida bassa de s’accolomia, su redditu mesanu supra su cale si pagant sas tassas in Sardigna, est de 19.411,35 euros, registrande unu creschimentu de su 4,4% supra de s’annu passadu. Bell’e chi custu creschimentu est sutta de sa media natzionale, chi marcat unu pius fungudu 7,4%, e est attesu meda dae sos datos de sa Lombardia, chi est sa prima po redditu mesanu in pius, po donzunu, cun d’unu +10,8%.

In d’unu cunfruntu a livellu natzionale, sa Sardigna si ponet a metade de sa lista po redditu mesanu, ma cando si cunfruntat cun sa Lombardia, sa distanzia est pius evidente: su redditu mesanu de sa Sardigna est solu su 72% de cussu de sa Lombardia. Custa differentzia, mancari non siat unu ispantu, po Mauro Carta, presidente de sas Acli regionales de sa Sardigna, est una porfia de s’accolomia totta de affrontare.

Sos meccanismos regionales non sunt solos, ma si reflettent in su cunfruntu natzionale. Mentres sa Calabria est a sos urtimos postos de sa lista po redditu mesanu, regiones commente sa Provintzia autonoma de Bolzano, su Lazio,s’Emilia Romagna e su Piemnote, sunt a sos primos postos cun redditos po donzunu pius artos de 24.000 euros.

Bell’e chi sos isforzos po sa creschida de s’accolomia, sa creschida de su redditu mesanu in Sardigna est de sos pius modestos, cun solu sa Liguria e s’Umbria chi tenent una creschida pius bassa cun su (+3,9%). Sas regiones
cun sa creschida pius arta sunt sa Lombardia, su Lazio e sa Valle d’Aosta, mancari custa creschida siat bistada giai mandigada dae su creschimentu de sos pretzios.

In pius, sos istudios supra su redditu dispostu de sas famiglias chi consumant, evidentziant una realidade meda pius cumplessa. Sa Sardigna est a su postu 14 supra de 20 regiones, cun d’unu redditu disponibile po donzunu chi est solu s’84,9% de cussu de s’italianu mediu. Custu cheret narrere chi mentres un’italianu mediu tenet apparitzadu 100 euros po sas ispesas, unu sardu mediu nde tenet solu 84,9.

Custos datos non solu mustrant unu retrattu de s’accolomia de sa Sardigna, ma pesant puru chistiones de sa sociedade e de s’accolomia importantes meda, chi dimandant una particulare attentzione dae parte de su Guvernu e de sa sotziedade tzivile. Sa frorentzia de Casteddu est de certu unu faru luminosu, ma est puru un’invitu po considerare e affrontare sas porfias de s’accolomia chi tambene trumentant medas atteras zuras de sa Regione.

Attività realizzata col contributo della Regione Sardegna — IMPRENTAS 2023-2024. LR 22/2018, art. 22