S’imàgine est sa proa segura chi a su tzentru de sa Bia de sa Pàgia b’at un’istampu nieddu. Publicadu in sa rivista  The Astrophysical Journal Letters, su resurtadu est istadu annuntziadu in totu su mundu. A tres annos dae sa prima foto, s’imàgine noa cunfirmat definitivamente s’esistèntzia de un’istampu nieddu a su tzentru de sa galàssia nostra. Satisfatzione manna de Ciriaco Goddi de Universidade de Casteddu, chi at collaboradu a sa chirca, e de Elisabetta Liuzzo Nicola Marchili, Kazi Rygl, totus e tres de s’Inaf,  Mariafelicia De Laurentis de Universidade Federicu II de Nàpule e Infn, e Rocco Lico de Instituto de Astrofísica de Andalucía e Inaf.

Sa foto est istada otenta gràtzias a una rete globale de oto radiotelescòpios, tra custos su prus potente  de su mundu: Alma (Atacama Large illimeter/submillimeter Array), a su cale s’Itàlia partètzipat a traessu de s’European Southern Observatory (Eso) e acasàgiat su nodu italianu de su Tzentru regionale europeu Alma acanta sa sede de s’Inaf de Bologna.

Sos radiotelescòpios funtzionant in cuntemporànea e totu paris sunt istados puntados cara a su coro de sa galàssia pro diversas notes in su mese de abrile de su 2017, regollende datos  pro medas oras, pròpiu comente si  faghet un’espositzione longa cun una màchina fotogràfica. Nointames Sagiutarius A* siat meda de prus probe respetu a su primu istampu nieddu fotografadu, a  nd’otènnere s’imàgine est istadu meda de prus difìtzile: ca est prus piticu e su gas chi girat  a inghìriu suo a totu biore, non permitit una bona visibilidade. Duncas, pro otènnere s’imàgine est tocadu a fàghere una mèdia de sas medas imàgines otentas in sa campagna de chirca.

 “Progetto finanziato con l’Avviso Pubblico IMPRENTAS annualità 2021-2022”

Sardigna, torrat sa limba bleu: in austu iscopertos 9 logos deinfetzione.

In d’unu mese 48 animales cundidos e 13 mortos. Addurant sutta de osservatzione puru sa Frebba de su Nilu e sa dermatite nodulare de sas baccas. Cun s’arrivu de sas temperaduras artas, in Sardigna torrat fintzas sa Limba bleu, sa maladia chi corpat sos gramuladores e chi in sos annos passados aiat postu in brinugu medas pesamentos de s’isula.

Secundu s’urtimu azzoronamentu sunt 9 sos logos de infetzione de Blue Tongue chi si sunt isviluppados in s’isula in su mese de austu, a sos
cales si azzunghent sos 15 de su mese de triulas, po una summa de 24 in s’istiu 2025. In austu, sos locos pius corpados sunt bistados Casteddu cun 2, su nugoresu cun d’unu e mescamente s’Ozzastra cun 6. In tottu sunt bistados cuntagiados 48 animales supra 2.084 presentes in sas zuras interessadas, cun 13 animales mortso po su virus.

Sa diffusione in Sardigna est mescamente de su tipu 8, giai connoschidu in sos annos passados, ma nde sunt bistados agattados fintzas de su 3 e 4, cunfirmande sa variedade de su virus chi est circulande in s’iscrocca. Sa Blue Tongue no est unu perigulu po s’omine, ma podet corpare in manera grae berbeghese, crapas e baccas, faghinde dannos meda a livellu accolomicu e de produssione. Sa trasmissione arrivat cun sa puntura de arrabbios pitticcos, sos culicoides, chi agattant in sas dies cardas e umidas sas cunditziones ideales po si ammanniare.

In pius de sa Limba bleu,sos controllos in Sardigna si sunt faghinde puru po atteras maladias virales: Sa Frebba de su Nilu Occidentale e sa dermatite nodulare de sas baccas. Sas autoridades invitant sos pesadores e sos chi tribagliant in cussu campu de bistare attentos, rispettare sa biosicuresa e azzuare sos veterinarios po sinzalare donzi casu suspettu.

Attività realizzata col contributo della Regione Sardegna — IMPRENTAS 2024-2025. LR 22/2018, art. 22