Ant a bastare chimb’annos ebbia pro bìere sa vida nostra furriada fundu a susu dae sa tecnologia.

Pro andare in vacàntzia no at a serbire nemmancu a essire dae domo: unu visore pro sa realidade virtuale nos at a permìtere de abisitare sos logos prus ammajadores de su pianeta.

Imbetzes, pro agatare sa persone giusta pro nois, nos amus a afidare a sas aplicatziones intelligentes. Nisciunu problema nemmancu pro sa chena: unu robot coghineri e camerieri nos at a fàghere a papare e nos at a serbire su màndigu in sa mesa.

A descrìere custu iscenàriu chi paret boddidu dae unu film de fantascièntzia est Rohit Talwat, fundadore e Amministradore Delegadu de Fast Future.

Segundu s’azienda londinesa e su colossu tzinesu Huawei, chi ant formuladu paris custas previsiones, in su 2025 amus a lòmpere a custos resurtados gràtzias a tres puntos fundamentales: s’abistesa artifitziale, sa lestra de sas retzes tzellulares 5G e internèt.

Una vida de ogna die diferente dae cussa de oe, lìberos dae sos cumandos de domo: diamus a tènnere pastos giai coghinados in modu autònomu pro mèdiu de sensores, cun menù fatos a preferèntzia nostra e robots prontos a isparitzare sa mesa e a torrare a pònnere a postu sa coghina.

Una domo ue s’at a pòdere isfrutare sa tecnologia de sa realidade virtuale. Sètzidos in su canapè amus a pòdere abisitare sas piràmides egitzianas, sos nuraghes sardos opuru sas ziggurat antigas de sa Mesopotàmia.

Ma fortzis, sa cosa prus ispantosa at a èssere sa de agatare sa persona giusta pro nois gràtzias a s’intelligèntzia artifitziale: basendesi subra sos gustos, disìgios e bisos nostros, at a creare unu profilu personale semper agiornadu chi sas aplicatziones ant a ameddare cun su cumpàngiu ideale nostru.

Fintzas sa salude at a èssere semper suta de controllu cun aplicatziones chi ant a compudare de continu sos paràmetros vitales nostros.

Peri agatare un’ocupu at a èssere prus simpre bidu chi s’abistesa artifitziale at a controllare in contu nostru sas oportunidades de traballu e at a redatare unu currìculum chi currispundat a sas rechestas de su mercadu.

Custas sunt petzi una pariga de sas innovatziones chi in 5 annos ebbia ant a cambiare sa vida nostra. Tando, nos abarrat solu de aspetare pro bìdere si at a èssere a beru aici.

Bonas noas dae sa Sardigna. Est naschidu unu laboratòriu e un’archìviu agiornadu in ue est arrimadu su dna de totus is bingedos sardos.

Su méritu est de duos chircadores tàtaresos de su grupu de traballu de biologia moléculare de Agris Sardinia: Maria Pia Rigoldi e Alessandra Frau.

At a èssere un’istrumentu ùtilosu meda pro agiudare is siendas sardas a connòschere e a megiorare sa produtzione de binu.

In custos annos Agris at donadu un’agiudu mannu a su giassu internet Italian Vitis Database. Cun su progetu Akinas at cuberadu e istudiadu noranta bingedos sardos. Custu traballu est istadu diretu dae Gianni Lovicu.
Is chircas portadas a in antis dae is duos chircadores sardos, Frau e Rigoldi, ant permìtidu de agatare sa presèntzia de unu profilu genéticu ùnicu, e a pustis de unu traballu istentosu, ant iscobertu ca s’agatant bingiales nàschidos e pesados feti in Sardigna.

Is dotoras ant isuladu duamìgia (2000) profilos genéticos de bingedos europeos e mediterraneos, a pustis ddos ant ghetados a pare cun sos datos de bingedos cortivados e agrestes. Gasi ant cuncordadu una banca de datos lestros a ddos compudare, a servitzìu de is siendas isulanas chi produint binu.

Custu sistema at permìtidu de currègere is connoschèntzias isballiadas de is bingedos, tramandadas in su tempus dae su babbu in fìgiu. In prus s’est fata craresa a pitzu de su nùmene de is ispètzias de bingiales e s’orìgine issoro.
Immoe tocat a valorizare custa richesa manna, ca is bingedos sardos diant èssere un’ocasione de isvilupu pro medas logos de sa Sardigna.

Si diat dèpere rimediare a sos dannos fatos in su tempus coladu, cando medas ispètzias si sunt ispèrdidas pro is pestas o pro more ca nd’ant tiradu is bìngias.

Unu traballu mannu e importante, cussu fatu dae s’iscuadra biologia moléculare de Agris Sardigna, chi unu incras s’at a apretzare meda de prus.