Pro nche bogare s’annu betzu e saludare s’annu nou, in Lanuséi no at a èssere possìbile a fàghere sa traditzionale fogaria de coa de annu, òrdine de su sìndigu Davide Burchi, chi at adotadu unas cantas mesuras pro garantire sa seguresa de is tzitadinos.

In particulare, con ordinàntzia n. 47 de su 27 de mese de idas est istadu dispostu ca a cumentzare dae is 9 de note de su 31 de mese de idas 2018 , finas a is 8 de su primu de ghennàrgiu 2019, in totu su territòriu comunale de Lanusèi, non s’at a pòdere girare cun ampuddas de cristallu, bòtolos de allumìniu e latinas.

In prus, is butegas no ant a pòdere bèndere a sa clientella su bufòngiu in ampuddas de bidru, francu chi sa cosa de bufare siat betada a tassas e bufada in intre de sa locale etotu . Est permìtidu a bèndere su bufòngiu in ampuddas de cristallu o in latina pro nde ddu leare a domu, ma petzi chi is botos siant bene serrados e sigillados.

Ancora, si subenit a totus ca s’ordinàntzia n. 37 de su 28 de mese de idas, disponet, pro totu is festas de Paschighedda, de Annu Nou, e de is Tres Rès– est a nàrrire dae su 23 de mese de idas finas a su 6 de ghennàrgiu – ca in totu su territòriu comunale de Lanusèi non s’at a pòdere isparare a fosile o a pistola e in prus est vietadu su possedimentu e s’alluimentu de fogos de artifìtziu, de coetos, de patarros, de bombetas e minervas o de àteros impriastos pirotècnicos. S’amministratzione Comunale de Lanusèi, àugurat a totus bonas fines e mègius printzìpios.

Unu viàziu piticu intre sos Binos Sardos Prus Nodidos.

Sa Sardigna est una de sas regiones de binàrias prus ammaghiantes de Itàlia, un’ìsula dae s’istòria millenària in ube su binu nàschet dae su faveddu continu intre mare, bentu e terra. Sos binos sardos prus nodidos sunt s’issida berà de cust’iscrocca ùnica e de sas variedades suas autoctonas, meda de sas cales non esistint in àteros logos.

Su prus famadu est su Cannònanu de Sardigna, ruju sìmbolu de s’ìsula, ispartu mescamente in Barbàgia e Ozzastra, connottu pro s’istruttura sua, sos nuscos de frutos rujos maduros, ispètzias e mata mediterrànea e pro su ligàmene cun sa bezzesa de sas populatziones locales. Intre sos biancos si annodittat su Vermentinu de Gaddura DOCG, s’ùnicu binu sardu a denominatzione de orìgine controllada e garantida, friscu, sapidu e nuscadu, nàschidu in un’iscrocca granìtica e bentosa chi dd’at donadu elegàntzia e mineralidade.

In su sud-ovest de s’ìsula s’affirmat su Carignanu de su Sulcis, a bortas contipizadu subra de bìnzas antigas a arboreddu a curtzu a su mare, unu ruju cadriu e modde, cun tanninu galanosu e cun nuscos de fruta iscura e ispètzias. Meda difùndidu in su tzentru-sud est su Monica de Sardigna, unu binu traditzionale, pagu tànnicu e de buffada fàtzile, cun nuscos de cariasa e frores, ideale pro sa coghina de donzi die.

Intre sos biancos istòricos bi est su Nuragus de Casteddu, una de sas variedades de vide prus antigas de s’ìsula, forzis introdùida dae sos Fenicios, chi donat binos lèbios e friscos, ligados a su connottu de sos massajos. Prus cumpressa e delicada est sa Malvasia de Bosa, prodùida in s’adde de su Temu, unu binu aromàticu chi podet èssere siccu o durche, cun notas de frores, de mendùla e mele, figura de una produtzione artesana de balore mannu.

Unu casu ùnicu in su panorama italianu est sa Vernàccia de Aristanis, binu biancu ossidativu afinuadu suta unu velu de frementu, cadriu e fungudu, cun nuscos de fruta sica, ispètzias e mendùla ranchida. A costazu de custos nùmenes istòricos cumparint variedades comente su Bovale, o Muristellu, chi dat binos fraigados e potentes, e su Torbadu de L’Alguer, variedade rara torrada a agatare in sos ùrtimos annos, capatze de espressare biancos elegantes, friscos e minerales.

Attività realizzata con il contributo della Regione Sardegna – IMPRENTAS 2024- 2025.LR22/2018, art.22