Calidade de s’ària in Sardigna: unu cuadru intreu chi faghet coraggiu.

Sa Sardigna registrat in su 2024 unu cuadru intreu positivu subra de sa calidade de s’ària, mancari cun calicuna dificultade in alas suta custante osservassione. Est su chi cumparit dae sa Relatzione annua subra de sa calidade de s’ària preparada dae s’Arpas. In s’ala  de Casteddu, chi cumprendet ses comunos e tres logos de osservassione, non sunt istados agatados codiamentos de sas affrontaduras de sa leze. Sas bessidas printzipales de bogada abbarant su tràficu, su calllentamentu de sas domos e sas attividades portuales, aeroportuales e ferroviarias.

Fintzas in sas alas urbanas de Tàtari e Terranoa sa situatzione abbarrat firma e in sas affrontatziones de sa leze. In Tàtari sas bessidas bènint printzipalmente dae su tràficu e dae su callentamentu de sas domos, mentres in Terranoa sunt de importu fintzas sas attividades portuales e aeroportuales. In ambas alas non sunt istados iscobertos codiamentos de sos valores de affrontamentu.

Attentzione particulare benit dae sas alas industriales. In s’ala de Assèmini-Maccrarieddu si cunfirmat una minimada a pagu a pagu de sos livellos de anidride solforosa, in lìnia cun s’inclinu de sos ùrtimos annos.

In s’ala de Sarrocu sos livellos mèdios de benzolo sunt in minimamentu rispetu a sos annos colados, chene codiamentos de sas affrontaduras; si registrant oras de punta in calicuna ocasione, ma no medas de ponnere difficultades. S’ala de Portescusu-Portovesme, caraterizada dae unu carrigu mannu de bogadas, mantenet una situatzione medrada. A s’acabu, in s’ala industriale de Portu Turres sos valores de sos impestadura resurtant lebados e totu intro  de sas affrontaduras de sa leze.

In sas alas rurales, sos sete logos de osservassione cunfirmant valores firmos e in manera làsca intro de sos lìmites de sa leze. S’indittadore ozono si mantenet intro de s’affrontadura, mentres sa caraterizatzione de sos prueres fines pro metallos pesantes mustrat valores sutta  de sas affrontaduras e de sos iscopos de sa leze.

“Attività realizzata con il contributo della Regione Sardegna – IMPRENTAS 2024- 2025.LR22/2018, art.22”

Unu viàzu in s’arte: sos chimbe artistas sardos prus famados de s’istòria

Sa Sardigna, in prus de èssere famada pro sas bistas suas chi che  bogant s’alenu e pro su connottu millenàriu, at bidu  nàschere  artistas medas chi ant lassadu unu sinnu chi no si podet iscantzellare in s’istòria de s’arte italiana e internatzionale. Costantinu Nivola, iscultore e muralista de fama internatzionale, Nivola che at leadu s’arte sua in sos Istados Unidos, partetzipande cun architetos mannos comente Le Corbusier e Marcel Breuer. Sas òperas suas sunt caraterizadas dae s’impreu nou de su tzimentu e de sos materiales locales, condimizande modernidade e connottu.

Pinucciu Sciola, famadu pro sas “predas sonoras”, Sciola at ischidu aunire iscultura e mùsica, revertinde su granitu in istrumentu chi bogat a fora sonos armonicos cando est percossadu. Sas òperas suas, ispartas in totu sa Sardigna e in su mundu, festant sa natura e sas raighinas culturales de s’ìsula, fundinde materiales locales cun una poetica universale.

Zuseppe Biasi, pintore e illustradore, Biasi at contadu sa Sardigna a mesu de friguras prenas de colore e vitalidade. S’arte sua acciappat costùmenes, traditziones e bistas de s’ìsula, torrende·las a interpretare cun d’unu istile chi aunit folclore e modernidade. Sas òperas suas ant dadu unu contribbudu po fàghere connòschere sa Sardigna a foras de sas lacanas suas, influentzande ingendras  de artistas locales.

Maria Lai, artista in medas campiles e ghia de s’arte tessile de oe, Maria Lai at isichidu  revertire su filu e su pannu in istrumentos de issida de fortza  poètica manna. Sos tribaglios suos, a bortas partetzipativos e fatos pro unu logu ispetzìficu, intritzant sa memòria cumone de sa Sardigna cun d’una limba universale. Francu Bussu, intre sos printzipales de s’iscultura e de sa pintura sarda de su Noighentos, Francu Bussu at aunidu rigore tènnicu e fundaria comunicativa. Sas òperas suas iscoperrent temas ligados a su connottu, a sa religione e a sa vida de campagna  de s’ìsula, ma cun d’una
sensibilidade de oe chi los faghet divennere in manera istravanada modernos.

“Attività realizzata con il contributo della Regione Sardegna – IMPRENTAS 2024- 2025.LR22/2018, art.22”