Sa Sardigna sighit a si distìnghere in su panorama gastronòmicu italianu, cun  25 ristorantes e 3 pizzerias tzelebrados in sa Guida Espresso 2022. S’importante reconnoschimentu, atribuidu cada annu dae sa Guida Espresso dedicada a sa coghina italiana, evidèntziat su primore culinàriu de s’Ìsula. A cunfirma de sa costàntzia in su primore, Il Corsaro de Casteddu e Confusion de Porto Cervo poderant sos  “3 Cappelli”, cunfirmende sa resessida giai otenta in su 2021. Sos coghineris Stefano Deidda e Italo Bassi, istellados Michelin, mantenent sa positzione de prestìgiu issoro in sa ghia “I Ristorantes e i vini d’Italia” de ocannu, rapresentende su resurtadu prus artu cròmpidu dae sa Sardigna.

Sa Sardigna, dae nord a sud, bantat como chimbe ristorantes cun “2 Capeddos”, una crèschida manna respetu a s’annu a in antis. Su coghineri famadu carlofortinu Luigi Pomata mantenet sa positzione sua, mentras s’agiunghent a sa lista Hub de Macumere, I Sarti del Gusto in Casteddu, Arkè in Cuartu Sant’Aleni e Da Achille Hotel Moderno in Santu Antiogu.

Leonardo Marongiu, coghineri de s’Hub, cummentat pregiadu: “Semus cuntentos de cust’àteru reconnoschimentu chi evidèntziat sa cosa chi pro nois est prus importante: su valore sotziale de su progetu nostru e sa simplesa chi tramisteus a sos clientes nostros.”

Sos bàntidos non si firmant inoghe, cun àteros 18 ristorantes chi si sunt balangiados su “1 Cappello”. Bator boghes noas s’unint a custa categoria, intre custas Chiaroscuro di Marina Ravarotto in Casteddu, Duanima in su cabulogu sardu, Musciora in S’Alighera e Su Purgatòriu Dani e Pier Restaurant a Tèmpiu.

Sas cunfirmas sunt ateretantu importantes, cun ristorantes de su càlibru de Il Portolano a Santu Paulu Loeri, Somu de Altzaghena-Baja Sardinia, La Rocca de Baja Sardinia e medas àteros chi sighint a mantènnere artos sos livellos de primore culinàriu.

Sas pizzerias sardas non sunt de mancu, cun Framento in Casteddu, Re/Mi in Tàtari e Bosco in Tèmpiu chi ocannu conchistant su reconnoschimentu màssimu de “3 Spighe”. Fintzas Sa Scolla de Casteddu mantenet sa positzione sua de cun “2 Ispicas”.

Sa Sardigna, duncas, si cunfirmat una destinatzione gastronòmica autèntica, unu logu ue sa traditzione culinària e s’innovatzione s’aunint  pro ofèrrere esperièntzias gastronòmicas ùnicas e indimenticàbiles. Sa Guida Espresso 2022 tzèlebrat su talentu e s’aficu de sos coghineris sardos, contribuende a consolidare sa reputatzione de s’Ìsula comente  beru paradisu pro sos amantes de su màndigu bonu.

“Attività realizzata col contributo della Regione Sardegna — IMPRENTAS 2022-2023. LR 22/2018, art. 22”

Carbònia, su Museo de su Carbone: unu viazu in sos tempos de sa memòria de su Sulcis de sas minas.

In su corizone de Carbònia, a intro de sa ‘idditzola de de Serbariu, b’at a dies de oe unu de sos museos pius de importu de sa Sardigna. Est su Museo de su Carbone, chi est dedicadu a s’istoria de sas minas. Est unu logu chi nos contat non solu s’istoria de cussu logu, ma fintzas sa vida de òmines e fèminas chi po annos e annos ant triballiadu in cussas minas.

Serbariu, inube si triballiaiat dae su 1937 a su 1964, fuit comente una funtana de abba semper bundante, inube sa zente si nche catzaiat su sìdiu de su tribàlliu. Est cussu su logu chi at batidu dinare meda a sa zona, ma puru energia manna a totu s’Itàlia. Su carbone de cussas minas, infatis, daiat tribàlliu a sas fàbricas, a sas tzentrales e a sas ferrovias, diveninde motore de modernizatzione industriale de totu sa natzione nostra.

Addaghi ant serradu sas minas, cussos logos pariat chi nos nche los depimus ismentigare, ca pariat chi non b’aperat abbarradu pius nudda. Invetze, b’ant fatu unu prozetu de recùperu e de valorizatzione manna, dande vida noa a totu cussos logos, chi sunt divènnidos unu museo chi, ancora a dies de oe, betat a pare sa memòria istòrica, sa didatica e sa capatzidade de divulgatzione.

Po chie andat a bìere custu museo, b’at paritzos zassos de visitare. B’est sa lampisteria, chi est su logu inube b’at una mostra chi est aberta totu s’annu e chi nos contat s’istòria de su carbone, de sa mina e de sos caragolos suos,ma puru de sa ‘idda de Carbònia, nàschida in su 1938 po retzire sas famìlias de sos triballiantes. Incue b’at unu muntone de làmpanas antigas chi si impreaiant in sas minas, ma b’at fintzas trastes e documentos, filmigheddos de sos tempos de tando fatos a sos triballiantes e puru intervistas fatas addaghi sa mina fuit zai serrada.

B’at puru fotografias meda de una bellesa rara. In custos caragolos e percolos chi nos permitint de atraessare sa mina, si podent bìere totu sos logos chi cada die sos minadores pupulaiant addaghi andaiant a triballiare. In sa sala Argani bi sunt poi totu sas màchinas chi permitiant su tribàlliu a tempos de tando.

Attività realizzata col contributo della Regione Sardegna — IMPRENTAS 2024-2025. LR 22/2018, art. 22