In su coro de sa Sardigna, una terra rica de istòria e arcanu, s’agatat unu monumentu preistòricu istraordinàriu e raru chi faghet cùrrere s’imaginatzione de chie tenet modu de lu bisitare: su Dolmen de Motorra. Custu monumentu funeràriu antigu est un’esèmpiu etzetzionale de unu dolmen a passadissu- Amus a iscobèrrere sos segretos e s’importu de custu giassu, chi nos cunsentit de fàghere unu biàgiu in su tempus, atzufende·nos  in s’istòria e in sa cultura millenària de sa Sardigna.

Postu su territòriu de su comunu de Durgali, in sa provìntzia de Nùgoro, su Dolmen de Motorra est atzessìbile colende dae su caminu panoràmicu de sa SS 125. Custu caminu oferit a sos visitadores un’esperièntzia ùnica in mesu a sos montes maestosos, baddes birdes e sas costas lughentes de su mare sardu. Su percursu ebbia pro cròmpere su dolmen est un’aventura istraordinària.

Custu monumentu funeràriu, unu de sos prus antigos de sa Sardigna, est un’esèmpiu raru de dolmen a passadissu. Fraigadu cun sa pedra de preda niedda, su Dolmen de Motorra est costituidu dae elementos fichidos in su terrinu chi essint dae sa terra, sustentende una lastra de cobertura manna e irregulare, chi mesurat unos 2 metros de diàmetru. Custa istrutura poligonale, isculpida e traballada dae sos millènnios de espositzione a su tempus, rapresentat una testimonia bera de sa cultura preistòrica sarda.

In su tempus passadu, unas cantas lastras verticales aiant in pitzu àteras lastras, creende unu passadissu elegante chi giughiat a sa càmera funerària. Custa càmera, inghiriada dae aneddos de pedra, serbiat comente  logu de interru pro sos mortos de s’època preistòrica. Ma su dolmen teniat fintzas unu significadu prus fungudu: serbiat comente  logu de cultu e de memòria, sutaliniende s’importu de custu monumentu in sa fida de sa comunidade locale.

Su Dolmen de Motorra, cun s’istrutura architetònica artìstica ùnica, abarrat unu de sos giassos preistòricos prus dèchidos de sa Sardigna. Cada annu, medas visitadores de totu su mundu andant a Durgali pro ammirare sa bellesa de custu logu isspantosu. Su giassu est una testimonia de s’istòria millenària de sa Sardigna e de sa cultura sua. Su tempus paret  chi inoghe si siat firmadu, cunsentende·nos de torrare a bìvere unu passadu dèchidu chi est abarradu intatu sèculos e sèculos fians a sas dies de oe.

 “Attività realizzata col contributo della Regione Sardegna — IMPRENTAS 2022-2023. LR 22/2018, art. 22”

Dirittos, siguresa e cittadinantzia: in Casteddu cussiderassiones a inghiriu de s’eredidade de Enrico Berlinguer.

In su cuntestu de sa mustra “I luoghi delle parole” de Enrico Berlinguer, chi bi est in Casteddu, unu de sos abbenimentos a chizu at proponnidu una dibatta pubbrica supra sos dirittos de su tribagliu e sa cittadinantzia. Su cunsideru si est bene gurridu partinde dae s’eredidade politica de Berlinguer, chi at semper postu a su tzentru de s’assione sua su reconnoschimentu de sos dirittos de sos tribagliadores omines e feminas, sa dinnidade de s’occubassione e sa tutela de sos dirittos tziviles.

In su mentres de s’addobiu est naschida sa netzessidade de perrigare su fenomenu de s’aostare in sos referendum de s’8 e 9 de lampadas, favoressinde una partetzipassione sciente e demogratica chi no tenzat contu de chie est a favore o contrariu a sas dimandas. Si est faeddadu fintzas de su fenomenu de sos mortos in su tribagliu, chi sunt ancora medas, fenomenu chi incurpat a sa minimada de sos livellos de siguresa po more de sos appaltos e sub-appaltos.

Est bistada de prus evidentziada sa cumplessidade de sas politicas de cittadinantzia: dae una banda, s’escluisione de pessones chi sunt intregadas in manera perfetta in su pannu sotziale e de su tribagliu italianu, a sas cales benit negadu su riconnoschimentu formale; dae s’attera, s’abbusu de assentos comente sas residentzias farsas e su ricursu a ligamenes de famiglia attesu meda po alcansare sa cittadinantzia in manera iscurretta. Un’atteru tema accomettadu est cussu de sa precariedade de su tribagliu chi est creschinde meda, e chi oe corpat fintzas sas proffessiones de cherbeddu, dae una banda po more de sas tennologias novas e de s’intelligentzia artifitziale supra su mercadu de su tribagliu.

Sa mustra dedicada a Enrico Berliguer in Casteddu, in su Bastione, at giai tentu 14.000 presentzias, e si est tribagliande po la tennere abberta fintzas a su duos de lampadas, comente testimonia de s’interessu mannu chi at tentu po sa cittadinantzia.

Attività realizzata col contributo della Regione Sardegna — IMPRENTAS 2024-2025. LR 22/2018, art. 22