Ite ispinghet sos indivìduos de diversas èpocas istòricas a bìvere in comunidade? Comente naschent sas tzitades, comente interagint e pro ite benint abbandonadas? Custas sunt petzi unas cantas pregontas chi ant a èssere a su tzentru de su Sardinia Archeo Fèstival, un’eventu divulgativu subra de s’archeologia e non solu, chi ocannu lmpet sa de bator editziones suas, pessadu e organizadu dae s’assòtziu Itzokor.

Su Fèstival s’at a fàghere in Casteddu, acanta sos ispàtzios de su “Ghetto”, sa chenàbura 9 e su sàbadu 10 de làmpadas, e acanta s’ExMe de Carluforti su sàbadu 17 de làmpadas, cun una sèrie de addòbios chi ant a girare a fùrriu a su tema “Torrada a Itaca”. Sos organizadores sutalìniant chi at a èssere “una riflessione subra de sa tzitade mìtica omèrica, sìmbulu de biàgios e torradas, ma mescamente de sabiore e connoschimentu”.

“Su sedentarismu umanu, a su mancu partinde dae su Neolìticu, at portare s’òmine a benefitziare de sos privilègios de sa vida comunitària”, afirmant sos membros de Itzokor. “Ma pro ite amus seberadu custu caminu? Custa at a èssere sa prima pregonta chi amus a chircare de rispòndere in sa editzione noa de su Sardinia Archeo Fèstival. E posca, amus a afrontare totus sas àteras pregontas chi nde derivant: cando sunt istasos pesados sos primos tzentros de vida comunitària? Ite determinat s’organizatzione sotziale, polìtica, culturale e urbanìstica chi mutimus ‘tzitade’? Amus a chircare de cumprèndere fintzas comente una tzitade morit, comente unu tzentru urbanu s’isbòidat e ue finint sos abitantes suos. Amus a esplorare sas istòrias de sas fundatziones de tzitades famadas comente Cartàgine, sas dinàmicas de pòdere de sas tzitades etruscas e amus a chircare de cumprèndere ite est capitadu in sa Sardigna nuràgica o in su Mediterràneu cun s’arribu de s’Islam. Ma su Fèstival at a èssere fintzas un’oportunidade pro rèndere donu a sa tzitade de Casteddu, torrende a costrùere s’istòria sua de su Chimbighentos a sas ricostrutziones sutzessivas a sos bombardamentos de su 1943. L’amus a fàghere fintzas a traessu de sa letura de sos documentos pretziosos arrimados in sos archìvios tzitadinos. In su matessi tempus, amus a ghetare un’ograda subra de realidade prus piticas, chi nointames torrant a propònnere in  iscala minore sas dinàmicas de organizatziones polìticu-sotziales tìpicas de sos tzentros mannos, e nos amus a pedire si siat a beru netzessàriu faeddare de ‘burgos’ cando si tratat de biddas”.

“Attività realizzata col contributo della Regione Sardegna — IMPRENTAS 2022-2023. LR 22/2018, art. 22”

Giallu de Portisco, atzertamentos novos supra sa barca: misteru supra sa morte de Giuanne Marchionni.

Sunt andados a daenanti po pius de battoro oras sos cabbales iscientificos supra sa barca agganciada in sa Marina de Portisco, in Terranoa,intre sa cale, su manzanu de s’8 austu passadu, est bistadu acciappadu su corpus chentza vida de Giuanne Marchionni, 21 annos, naschidu in Bacoli, in provintzia de Napoli.

S’accertamentu chi non si podet ripitere dimandadu dae sa Procura de Tempio Pausania teniat comente intentu su controllu de fuidas de gas o sustantzias tosigas chi potant aere provocadu sa morte de su zovanu. Sos primos controllos,intamen, non ant evidentziadu problemas: nissuna perdida, nissuna paporada est bistada acattada intro de sa barca.

Sos controllos si sunt cuncentrados in manera particulare supra su sistema elettricu e sas batterias. Sunt bistadas controlladas ses batterias de servitziu postat a su tzentru de sa barca, e chi funt tottus perfettas, e pustis cussas de su motore. S’idea de un’attoscadura dae monossido di carbonio addurat diffitzile de agguantare: su gas, pius pesante de s’aera, che finid in sos puntos pius bassos, mentres su logu in su cale drommiat su zovanu est in artu e attesu dae sa zura de su motore.

Cun s’arrivu de s’iscuru, sas operassiones sunt bistadas frimmadas e ant a torrare a incumintzare merculis prossimu. In cussa occasione, sos tennicos ant a faghere atteros controllos cun sos motores de sa barca azzesos, cun s’isperantzia de accrarare si bi funt cosas chi no funtzionaiant o ispartinaduras chi non si sunt bidas in sos primos esamenes. Sa morte de Giuanne Marchionni addurat, duncas,imboligada in su misteru.In custu mamentu non si connoschent ancora motivos tzertos chi potant faghere cumprendere sa morte, e s’attentzione de sa politzia addurat cuncentrada supra donzi elementu tennicu chi potat servire a cumprendere itte potat essere sutzessu cussu tragicu manzanu de istiu.

Attività realizzata col contributo della Regione Sardegna — IMPRENTAS 2024-2025. LR 22/2018, art. 22