Un’istòria ùnica est capitada in s’istrada istatale 554, a presu de su policlìnicu de Pauli. Sa criadura, Francesco Paderi Sanna, at dimustradu de tènnere meda presse de adobiare a su babbu Luca e a sa mama Alessandra, a su puntu de detzìdere de nàschere diretamente in màchina. Est istadu unu cuntentu mannu acollire unu membru nou in famìlia, ma su sentidu s’amescurat a sa timoria cando sa nàschida acontesset in mesu a su tràficu in unu de sos caminos prus traficados de sa Sardigna.

Sa vida no isetat e non s’apessamentat de su tràficu o de sos chilòmetros de percùrrere pro lòmpere a su puntu de sucursu prus serente. Gasi, sa die a in antis, su frocu tzeleste est istadu apicadu in s’istatale 554, testimòngiu de un’eventu istraordinàriu. “Salude, mi muto Francesco Paderi Sanna e so naschidu in màchina mentras fia andende a s’ispidale. Pro bona sorte, est andadu totus bene! Gràtzias a sos ànghelos chi nos isetaiant a s’intrada, mancari bos potzo assegurare chi apo pèrdidu 10 annos de vida”, at comunicadu su babbu a traessu de sa pàgina sua de Facebook.

Custa istòria chi s’est concruida bene, ponet a campu una problemàtica semper prus atuale: sa reduida de sos prèsidio sanitàrios e de sos naschidòrgios, ue repartos e servìtzios benint semper prus ismesados. Su piticu Francesco no at pòdidu bènnere a su mundu in Murera, su logu suo de apartenèntzia, pro more chi non fiat disponìbile unu repartu de ostetricia. Custu fatu ponet a notu s’importu de garantire servìtzios sanitàrios adeguados e atzessìbiles a totu sas comunidades, de manera chi ogni criadura potzat èssere acollidu in un’ambiente seguru e professionale.

Nointames sas tzircustàntzias imprevistas, sa nàschida de Francesco est istada unu momentu de grandu brègiu pro sa famìlia sua. Su coràgiu e sa prontesa de Luca e Alessandra, acostagiados dae sos ànghelos chi los ant acollidos a s’intrada de s’ispidale, ant contribuidu a fàghere de custa esperièntzia istraordinària un’ammentu chi no ant a iscarèschere mai. Auguramus a Francesco una vida prena de cuntentesa e isperamus chi custa istòria serbat de istìmulu pro garantire servìtzios sanitàrios prus adeguados a totu sas comunidades, fintzas in àreas remotas e cun pagos servìtzios.

“Attività realizzata col contributo della Regione Sardegna — IMPRENTAS 2022-2023. LR 22/2018, art. 22”

A s’iscoberta de su logu archeològicu prus bellu de Tortolie

Su logu archeològicu de S’Ortali ’e su Monti, postu in s’iscrocca de Tortolie, in Ozzastra, est unu de sos cumplessos preistòricos e protostòricos prus importantes e mènzus cunservados de sa Sardigna. Postu intre duos rilievos a pagos chilòmetros dae su mare, in sa carrela chi che leat a sa plaja de Orrì, su logu apparat unu viazzu raru in mesu a millènnios de istòria, arregande testimoniàntzias chi partint dae su Neolìticu e arribant a s’edade de su Brunzu.

Inoghe si podet ammirare una domus de janas chi benit dae su Neolìticu reghente, iscavada in sa roca e destinada a s’interru cumone, duos menhir abbarrados chi faghent pensare a s’antiga presentzia de un’alliniamentu megalìticu e unu tzìrculu de pedra de casi 12 metros de diàmetru, ligadu a ritos o pràticas de comunidade de s’edade de su Ramene.

De importu particulare est sa tumba de sos Zigantes, architetura funerària tipica de sa tziviltade nuràgica, cun unu passaditzu longu de interru, incornissadu dae s’esedra, chi contat sas usàntzias antigas ligadas a su cultu de sos mortos. Su coro de su cumplessu est però su nuraghe S’Ortali ’e su Monti, una istruttura manna de pedra fraigada forzis in su 1500 a.C., formada dae unu bastione tzentrale e dae unu bastione elliticu cun turres a costazzos, un’òpera chi testimonzat sas capatzidades de fraigu e organizatzione de sos nuràgicos.

In giru a su nuraghe s’istèndiant sa bidda e zuras de tribagliu diferentes, intre de sas cales bi fuint logos de manizu e mescamente, silos pro sa cunservatzione de sos tzereales, elementos chi mustrant s’importu de sa lauranza in sa vida de donzi die de sas comunidades de cussa edade. Bìsitare S’Ortali ’e su Monti cheret nàrrere a s’infùndere in d’una bista ancora intrea, in ue sa presentzia de s’òmine antigu faeddat cun sa natura a inghìriu e apparat unu cuadru claru de comente sas populatziones preistòricas isseberaiant e modellaiant sos logos in ue bìvere.

“Attività realizzata con il contributo della Regione Sardegna – IMPRENTAS 2024- 2025.LR22/2018, art.22”