Iscoberta istraordinària in sa costa de Cùllieri, in provìntzia de Aristanis. Una pitzinna de oto annos at agatau pro cumbinatzione unu fòssile raru chi si podet datare a 13 milliones de annos oe. Pro iscoprrire e cumprèndere de ite si tratat e prus che totu su valore suo, amus dimandadu a su geòlogu Luigi Sanciu chi istùdiat dae maicantos annos custos repertos de grandu importu pro sa geologia de s’ìsula.

Durante unu trekking organizadu in sa zona dae su geòlogu Luigi Sanciu cun s’assòtziu 3 Zàinos Hiking una pisedda agatat fòssile raru de 13 milliones de annos a como. In pagos faeddos si tratat de un’eritzu de mare raru meda e diferente meda de su chi semus abituados a connòschere, pròpiu pro more de sa raridade sua.

“Oe custos eritzos non sunt prus presentes in su Mare Mediterràneu – at naradu su geòlogo Luigi Sanciu chi at publicadu  sas fotos in sas pàginas sotziales cosa sua – ma sighint a populares mares caentes in diversas àteras latitùdines. In sas duas fotografias  podides fàghere unu cunfrontu intre su fòssile e su discendente “atuale” suo”.

In Sardigna sunt medas sos giassos naturalìsticos, geològicos, paleontològicos e mineralògicos chi sunt istados istudiados e tzensidos; intre sos tantos geositos, medas a dolu mannu non sunt avalorados e a bias nemancu connotos, si no dae sos prepostos de su setore e de sos istudiosos. Est impossibile elencare e descrìere totus sos geositos  interessantes chi podimus agatare in Sardigna, mancari medas de custos tèngiat peri una importàntzia  a livellu natzionale e non solu. Unu de custos est seguramente cussu de Capo Nieddu – Cùllieri (OR)-  pròpiu in sa zona de s’Architu, creadu dae su Rio Salighes. In custu giassu su riu si ghetat in mare diretamente de sas pedra vulcànicas de su Plio-Pleistotzene. A Capo Nieddu si crompet colende dae Santa Caterina de Pittinuri in diretzione de su Country Resort Capo Nieddu, colende in unu caminu isterradu.

“Attività realizzata col contributo della Regione Sardegna — IMPRENTAS 2022-2023. LR 22/2018, art. 22”

S’ istòria e su signifficu de sa Bandela de sos Bator Moros

Sa bandela de sos Bator Moros est oe unu de sas  friguras prus reconnoschìbiles e caraterìsticas de sa Sardigna, espressione de una identidade istòrica, culturale e de s’iscrocca abbarbada in su tempus. Sa bandela si distinghet pro unu fundu biancu traessadu dae una rughe ruja e pro sas battor concas de moru cun sa benda, postos in sos bator cuartos, elementos chi nde faghent una frigura ùnica e  reconnoschìbile a sa lestra. Sas bessidas de sa bandera torrant a su Medievu, cando sa Sardigna faghiat parte de sa Corona de Aragona.

Segundu su connottu prus difùndidu, sas bator concas mustrant àteros soberanos musulmanos binchidos in su mentres de sa Batalla de Alcoraz, una binchida chi si narat siat istada possìbile gràtzias a s’interventu de Santu Zorzi. Su sìgnu cumparit pro sa prima borta in documentos uffitziales  de su XIII sèculu e fiat a pustis insertu in istemmàrios medievales, ispainende·si fintzas a foras de sas lacanas de sa penìsula ibèrica. In su cursu de sos sèculos, sa bandela at tentu medas mudaduras siat in su cuntestu gràficu siat in su signifficcu suo. In su mentres de su poderiu ispagnolu e a pustis in s’època de sa Domo de Savoia, sas bator concas ant sighidu a cumparire in monedas, documentos uffitziales e istemmas, cunservande su rolu issoro caraterìsticu de s’identidade isolana.

Sa posissione gràfica est cambiada in su tempus, cun variatziones in sas posissiones de sas concas, in sas espressiones de sas caras e in s’orientamentu de sas bendas, chi in calicuna versione fiant postas in sos ogros, in àteras in sa fronte.

Cun su afirmare·si de una  cussèntzia identitària noa, sa bandela de sos Bator Moros fiat torrada a iscoberrere comente sìgnu de sa Sardigna e de s’ istòria sua, passende su cuntestu aràldicu semplize e pigande unu signifficu prus fungudu ligadu a s’identidade regionale. In su 1952 sa bandela fiat adotada in manera uffitziale comente sìgnu de sa Regione Autònoma de sa Sardigna e a pustis, in su 1999, fiat deffinida sa versione de oe cun sas concas bendadas in sa fronte e bortadas cara a s’asta.

“Attività realizzata con il contributo della Regione Sardegna – IMPRENTAS 2024- 2025.LR22/2018, art.22”