Henri Matisse est unu de sos prus grandu artistas de su Noighentos, ma subra de una parte manna de s’òpera sua b’at galu medas discussiones.

Oe, su Museu MAN de Nùgoro, pro sa prima borta in Itàlia, dèdicat ouna mustra a s’iscultura de Henri Matisse. Su progetu espositivu, contivigiadu dae Chiara Gatti, torrat a lèghere sos ispàtzios de su museu sardu, su cuntzatu inèditu e cumplessu de sa mustra Matisse Métamorphoses organizada in su 2019 dae sa Kunsthaus de Zurigu e de su Museu Matisse de Nitza.

Unu progetu destinadu a torrare a pensare a Matisse, chi torrat a considerare su ruolu de s’òpera sua in su panorama de s’arte de sa prima metade de su sèculu XX, a sa lughe de una chirca estètica prus ampra chi bidet in s’iscultura su veìculu pro solutziones rivolutzionàrias formales noas. Matisse at isvilupadu unu percursu de reduida geomètrica de s’imàgine chi l’at giutu cara a un’astratzione a sas làcanas de su radicale. Comente s’artista matessi aiat afirmadu in su 1908 : «su chi m’interessat de prus no est nen sa natura morta nen su paesàgiu, est sa figura». Sa figura, non pro su pathos suo, su lirismu suo, sos istados de ànimu o sa flessione esistentziale, ma pro su sentidu suo de presèntzia in s’ispàtziu e s’ideale evolutzione sua in su tempus.

Difatis Matisse at interrogadu su corpus in sa relatzione sua cun s’ambiente imbeniente e cun su mudare de sas tzircustàntzias in unu ratu de tempus dilatadu. Aco  tando s’evolutzione de unu datu naturalìsticu in una sìntesi finale chi sublimat sa contingèntzia in una dimensione de primore assolutu. S’ispàtziu cunditzionat, ateretantu, unu sistema de relatziones istrìgiles intre sustàntzia fìsica e bòidu, intre sos gestos e sas lìnias dinàmicas chi si disegnant in s’àera.

Henri Matisse est unu de sos prus grandu artistas de su Noighentos, ma de issu, in manera paradossale, est in discussione una parte importante de produtzione. Sa figura de Matisse iscultore no est, difatis, connota in sas pinnigas prus sùtiles de sa chirca sua. Mancari sa pintura siat semper abarrada sa modalidade espressiva printzipale sua, su “limbàgiu” suo e sa forma de iscumbata de su visìbile cale si fiat dedicadu totu sa vida, Matisse aiat giutu in cuntemporànea una riflessione subra de s’iscultura (e gasi puru subra de s’intzisione) chi faghet de issu unu de sos artistas prus cumpletos de su sèculu coladu.

Sa versatilidade sua at esploradu vàrias tècnicas in manera simultànea, cun curiosidade e isperimentatzione aguda. Subra de s’isfundu de custa abbistesa polièdrica, s’òpera iscultòrea de Matisse rivelat una vida parallela respetu a sa de su colorista, un’ànima dòpia intregada a sa matèria, a su volùmene, a s’ispàtziu, chi mèritat de èssere posta in relatzione – in cantu a protzessos e traguardos – cun sa de àteros iscultores mannos de su sèculu XX, erederis de sa letzione de Auguste Rodin e devènnidos ideadores de s’avanguàrdia. Dae Brancusi a Giacometti, dae Boccioni a Wotruba.

In collaboratzione cun Kunsthaus Zürich, Musée Matisse de Nice Catàlogo bilìngue ita/en: Sole24ore Cultura. Testos de Sandra Gianfreda, Bärbel Küster, Chiara Gatti Cun sa partetzipatzione de su Museu Archeològicu de Nùgoro.

“Attività realizzata col contributo della Regione Sardegna — IMPRENTAS 2022-2023. LR 22/2018, art. 22”

‘Fèminas. Casteddu contra sa violèntzia’: unu percursu de ascurtu, caminu e autodefensa

Unu portellu de ascurtu, unu caminu rappresentativu e unu cursu de defensa personale: sunt calicunos de sos apuntamentos de sa rassegna “Fèminas. Casteddu contra sa violèntzia”, ordiminzada in occasione de su 25 de sant’andria, Die internatzionale pro s’iscartu de sa violèntzia contra de sas fèminas. Su tema seberadu pro custa edizione est “Fèminas fraigadoras de paghe”.

Sas initzativas ant a comintzare su 20 de sant’andria e ant a sighire fintzas a su 15 de làmpadas, creande unu caminu chi aunid in manera ideale sas tzerimonias de su 25 de sant’andria, de s’8 de martzu e de su 2 de làmpadas, cun s’intentu de mantènnere bivu su cunfrontu subra de sa violèntzia de gènere in totu s’annu. S’intentu est cussu de apparare continuitade e azzudu, azuande semper prus fèminas a reconnòschere situatziones de arriscu e a pedire azzudu.

Su calendàriu comintzat su 21 de sant’andria cun su Caminu de su filu ruju, dedicadu a su respetu e a sa sensibilizatzione. Dae su 24 a su 28 de sant’andria su portellu Ispàtziu Fèmina de su Tzentru clìnicu Agape at a propònnere dies de ascurtu e chistionadas de orientamentu abertas a chie intendet su bisònzu de unu azzudu ispetzializadu.

Su 25 de sant’andria, a sero bi at a essere unu mamentu istitutzionale de intuvuccamentu subra de su tema de sa violèntzia de gènere. Sa matessi die si at a serrare cun “Fèminas in seguresa”, unu seminàriu cun unu cursu chi no si pagat de defensa personale, cun inditzos subra de s’impreu de s’isprai a su piperoneddu.

Sa manifestatzione est cumprenssiva fintzas de unu “festival literàriu solidale”, pensadu pro inghìriare sa tzitade a mesu de leturas, addobios e testimoniàntzias. Cun “Fèminas”, Casteddu proponet unu impignu po tottus e continu: unu caminu chi aunid ascurtu, formatzione e partetzipatzione pro favoressere coscientzia e prevenzione intro de sa comunidade, in unu mamentu istòricu in ube prus chi mai, a dolu mannu, custu est unu tema chi tocat de giughere a s’atentzione de totus.

“Attività realizzata con il contributo della Regione Sardegna – IMPRENTAS 2024- 2025.LR22/2018, art.22”