S’ex episcòpiu de Tortolì, su fàigu pesadu in su ‘700 e abbandonadu e lassadu calare in sos primos de su ‘900, s’at a furriare in unu tzentru culturale acanta ant a èssere fatas espositziones, cunferèntzias e initziativas culturales.

A tres annos de su cumintzu de sos traballos pro s’assèliu  de su palatzu, gràtzias a unu protocollu de acordu intre su ministeru de sa Cultura, sa Regione e sa Diòtzesi  de 1 milione e 200 mìgia èuros, cumintzant a si bìdere sos primos resurtados.

Si tratat de un’edifìtziu de tres pranos cun una cubatura de 5000 metros cuadrados e un’àrea birde de 4000 cuadrados chi a in antis de divènnere unu episcòpiu fiat apartènnidu a sa famìlia nòbile tortoliesa Quigini-Puliga. Fiat coladu a sa Crèsia e fiat istadu destinadu a acasagiare  sa Diòtzesi de Ogliastra intre su 1824 e su 1927.

Su progetu est istadu fatu dae s’architetu Fernando Russo de sa Rtp Ferima.  In su mangianu de eris, su 22 de abrile s’est tenta, in s’Auditòrium Fraternidade, in sa parte de sa sede  de sa Caritas, sa cunferèntzia de imprenta pro sa presentada de sos primos resurtados de s’interventu de restàuru de s’ex Episcòpiu. S’ex sede obispale at a devènnere unu tzentru culturale polifuntzionale de sa diòtzesi de  Ogliastra. Ultres a su pìscamu de Nùgoro e Lanusè, fiant presentes unos cantos funtzionàrios de su segretariadu regionale de sa Sardigna e de su Ministeru.

A tres annos de su cumintzu, a pustis de vàrios imprevistos cumpresu su firmu de sos cantieris a càusa de sa pandemia, sos traballos de restàuru a s’Ex Episcòpiu protzedint e sighint a andare a in antis gràtzias a sos chi donant sa cunfirma de s’importu de custu monumentu pro su territòriu suo, fintzas gràtzias a s’iscoberta de un’antiga tzisterna ipogòica chi est istada agatada dae sos operajos e dae sos progetistas.

“Attività realizzata col contributo della Regione Sardegna — IMPRENTAS 2022-2023. LR 22/2018, art. 22”

S’Istrumpa:s’anima antiga de sa Sardigna chi luttat po no essere ismentigada.

In su coro pius beru de sa Sardigna, attesu dae sas plajas prenas de zente e da sos caminos turisticos pius iscuttos, bivet unu connottu de milli e milli annos chi resistit a su tempus e si rennoat cun braga: S’Istrumpa, sa lutta de su connottu sardu.

Non si tratta solu de unuj cunfruntu fisicu intre duos isportivos, ma de unu patrimoniu culturale fungudu, carrigu de signifficu, chi contat un’istoria fatta de terra,fadiga,comunidade e identidade. Sa paraula” Istrumpa”, in sardu, cheret narrere “abbranchiada”, “atzumbu” o “lutta”, e d’est propriu custu su coro de sa regula: duos gherradores si abbrancant po sa chinta, in d’una presa chi est umparis ecchilibriu e tesone,tennica e fortza.

S’intentu est de isbalantziare s’avversariu  lu faghere ruere in terra chenza mai impittare corpos fogosos o iscurrettesas. Est una lutta leale, essentziale, fatta de movimentos lestros e pretzisos, inube contant s’esperientzia, sa resistentzia e mescamente su rispettu. In passadu, S’Istrumpa fuit isparta in tottu s’isula,pratigada mescamente in sas biddas de s’internu, in Barbagia, in Ozzastra e atteras zuras de sos montes, inube sos zovanos s’isfidaiant in su mentres de sas festas patronales, fieras istagionales o sos momentos de addobiu tottumpare.

Fuit una manera po mustrare  fortesa e coraggiu, ma puru po si divertire e si mustrare umparis fortza e corazzu, ma puru po si divertire  si cunfrontare intre pares in d’una comunidade, passande.

Est unu fattore po mustrare fortza e braga. Cust’isport est bistadu sighidu fintzas a livellu internatzionale, diveninde dragomannu,  de abbenimentos e pensamentos, chi ponent umpare sas luttas de su connottu de populos divressos: dae sa Bretagna a s’Iscotzia, dae s’Islanda a s’Iran, passande po regiones de s’Italia chi asserbant pratigas comente custas . In custos addobios, S’Istrumpa si cunfruntat cus “sas sorres” europeas creande pontes de cultura e momentos de iscambiu chi andant addia de su gestu isportivu.

Attività realizzata col contributo della Regione Sardegna — IMPRENTAS 2024-2025. LR 22/2018, art. 22