S’Incantu – Necròpoli de Monte Siseri

In Sardigna sas tumbas ipogèicas, narat su giassu Nuret.net, benint mutidas, belle ufitzialmente, Domus de Janas, est a nàrrere, literalmente “domos de sas fadas” pro more de su misteri chi las inghìriat. Nointames su tèrmine janas, segundu un’àtera ipòtesi, diat
In Sardigna sas tumbas ipogèicas, narat su giassu Nuret.net, benint mutidas, belle ufitzialmente, Domus de Janas, est a nàrrere, literalmente “domos de sas fadas” pro more de su misteri chi las inghìriat. Nointames su tèrmine janas, segundu un’àtera ipòtesi, diat pòdere tènnere derivatzione dae Jannas (ghennas), est a nàrrere diant rapresentare su passàgiu chi dae su regnu de sos bios giughiat a cuddu de sos mortos. Difatis su nùmene Domus de Janas est unu de sos medas impreados dae sa ricu vocabulàriu sardu chi cumprendet: “domos de janas”, “domos de fadas”, “domos de cogas” “pèrcias de fadas”, “concheddas”, “birghines”, “forreddos”, “forrichesos”, “furrighesos” o “furrigheddos“, “coroneddos“, “ispiluncas“, “dommos de bìrghines” “forrus”, “forreddus”, “grutas”, e gosi sighende
Una de custas Domus de Janas però tenet unu nùmene chi currispondet a beridade: S’Incantu de Potufigati. De sas bator domus de Janas chi formant su famada tumba prenuràgica, in su nord-ovest de sa Sardigna, custa est est sa prus rica e galu intata.
Unu monumentu màgicu e etzetzionale. Sa tumba cun s’architetura pintada est sa prus famada de sas bator domus de Janas de sa necròpoli de monte Siseri, in su territòriu de Potuvigari, piticu tzentru a sa làcana intre sa Nurra e su Logudoro turritanu. Est nòdida comente s’Incantu, s’incantu: mai nùmene fiat istadu prus insertadu pro una meravìllia che a custa cun un’edade de prus de chimbe mìgia annos a oe, sa prus ispantosa de sas 215 domus isculpidas o pintadas (intre sas 3500 totales) iscobertas in s’Ìsula! A s’internu s’arte neolìtica lòmpet a su màssimu de sa tècnica sua gràtzias a cumplessidade e armonia architetònicas, richesa e variedade de decoros e colores, un’istile ligadu a su riguardu de sos pòpulos prenuràgicos pro sos mortos. S’Incantu, iscoberta in su 1989, est datàbile intre Neolìticu reghente e Eneolìticu (3200-2600 a.C.) e fiat istada torrada a impreare finas a època romana. Est sa tumba I de su sepolcru iscavada a anfiteatru in unu pìgiu de tufu rosa fatu de sa costa de su monte Siseri, a un’artia de 850 metros. A pagas deghinas de metros s’agatant sas tumbas II e III, degradadas e allagadas pro sa ruta partziale de sas bòvedas.
“Progetu finantziadu cun s’Avisu Pùblicu IMPRENTAS annualidade 2021-2022”

© RIPRODUZIONE RISERVATA