Cuntzitadinos istimados, m’intendo obrigadu a bos iscrìere pro bos allegare de unu problema sèriu chi finas a oe, forss, no est istadu tentu in contu meda.

Creo chi totus nois semus ischimus de is rincaros islegendados e iscriteriados chi, dae un’annu a oe e, prus che totu, in is ùrtimos meses sunt corfende in modu grave is fainas produtivas, is famìlias e is entes pùblicos chi donant de servìtzios a sa colletividade.

Unu problema atuale meda e cuncretu, tentu contu chi, segundu is previsiones de s’ANCI Sardigna, 317 de 377 Comunos piticos comente a su nostru, ant averiguadu unu rincaru mèdiu de 150.000 èuros.

Ite bolet nàrrere? Bolet nàrrere chi si non si pigant provedimentos a sa lestra, pro more de is rincaros  energèticos, belle totu is Comunos no at a resèssere a serrare is bilantzos de su 2022 e de non tènnere is risursas netzessàrias pro aprovare su bilantzu de previsione 2023.

A nudda sunt bàlidos is providimentos de agiudu siat istatales siat regionales chi in vàriu modu ant intentadu de alleviare custa problemàtica.

Unu rincaru mai bidu chi si sighit gosi a determinare in manera inevitàbile s’impossibilidade, fintzas pro is Comunos comente su nostru, de serrare is bilantzos o, peri peus at a causare una reduida de is servìtzios essentziales pro sa populatzione, prus che totu pro is famìlias chi tenent prus bisòngiu.

Difatis, segundu is previsiones nostras pro ispesa de s’energia elètrica, e biende s’andamentu macu e ispropositadu de su prètziu de s’energia elètrica chi, non solu non nde bolent intèndere de s’abbasciare, ma a s’imbesse sighit a aumentate, si non si faghet calicuna cosa in tempus, no amus a dèpere afronare unu problema contàbile ebbia, ma sotziale, cun cunseguèntzias graves pro sa situatzione econòmica de is famìlias e de is impresas.

In custas dies apo allegadu cara a cara su Prefetu de Nùgoro, su Presidente de s’ANCI Sardigna, unos cantos rapresentantes in consìgiu regionale e parlamentu natzionale chi subra su tema, diat pàrrere chi siat chirchende de agatare solutziones.

Mancari gasi, non podende ispetare prus, bidu chi is solutziones risolutive podent èssere adotadas petzi dae àteros livellos istitutzionales, peri si is annos colados amus fatu meda investimentos in matèria de rispàrmiu energèticu, pro chircare de tutelare is echilìbrios de bilantzu e, a muntone, is servìtzios chi su Comunu depet donare a sa tzitadinàntzia o, comente si siat, moderare is discumbènios a dannu de sa comunidade, in data de oe apo adotadu custa ordinàntzia apretosa chi imponet unu rispàrmiu lestru, progressivu e mannu meda a is costos energèticos generados dae su Comunu.

Si tratat de unu primu providimentu apretosu e improrogàbile. Nos riservamus de nde pigare àteros a pustis de una valutazione atenta de s’istadu de is consumos, de sa variatzione de is prètzios de mercadu e de is providimentos cuncretos chi, nos auguramus, bèngiant adotados a sa lestra dae is vàrios livellos istitutzionales pro more de parare fronte custu apretu grave meda.

Caros Cuntzitadinos bi pedo, duncas, de cumprèndere su momentu crìticu chi siamus bivende cun su cumbinchimentu chi ogni sacrifìtziu de oe at a garantire unu mègius gosamentu de is servìtzios erogados in su futuru imbeniente.

Gràtzias pro sa collaboratzione.

Fabiana Casu Pierpaolo Piras Andrea Murru Mauro Piras Cristian Barrili Maria Luisa Atzeni Jessica Todde Marco Mascia Fabio Todde Federico Mulas Nicola Angius Francesca Uda

“Progetto finanziato con l’Avviso Pubblico IMPRENTAS annualità 2021-2022”

Salude in arretirada: creschet su pesu de su privadu e s’ ispesa a carrigu de sos tzitadinos

Su sistema sanitàriu pùbbricu sighit a pèrdere positziones, lassande logos semper prus mannos a sas istrutturas privadas, chi in logos diferentes – comente sa riabilitatzione – sunt giai divennidas sa parte importante de s’amparu assistenziale. Mentres sa parte privada cunfirmat sa presentzia sua, creschet in parallelu su costu de sas curas pro sos tzitadinos e creschet sa parte de chie renùntziat a sos trattamentos ca no podet poderare sas ispesas.

Est sa frigura de una privadizatzione a pagu a pagu e silentziosa cunfirmada dae s’anàlisi de sa Fundatzione Gimbe, chi mustrat comente sa salude pùblica siat perdinde capatzidade de risposta e universalidade. In Sardigna, segundu sos ùrtimos datos de sa Ragioneria Generale de s’Istadu po su 2023, sa parte de ispesas pùbbricas destinadas a sas istruturas privadas cunvenzionadas si firmat a su 13,2%, unu balore pius bassu de sa media natzionalema chi in donzi casu cunfirmat una tendèntzia importante.

Su disvàriu intre su chi su servìtziu sanitàriu pùbbricu resurtat a garantire e su chi benit delegadu a su privadu si refletet in deretu subra de sas famìlias. Intre su 2016 e su 2023, s’ispesa agguantada dae sos tzitadinos pro si bortare a istruturas sanitàrias privadas est creschida de su 137%, passende dae pagu prus de 3 miliardos a prus de 7,2 miliardos de èuros. Unu accreschimentu chi non pertoccat solu prestatziones ispetzialìsticas, ma fintzas servìtzios netzessàrios chi giai non sunt prus a disponimentu in tempus zustu in su sistema pùbbricu.

Sa cunsighèntzia est de una natzione in ube s’atzessu a sas curas divenit semper prus diffitzile. Listas de isettu longas, mancàntzias de personale e imbestimentos chi non bastant addescant unu assentu in ube chie si lu podet permittere si bortat a su privadu, mentres àteros renùntziant a esames, bìsitas o teràpias de fundamentu.

Unu cuadru chi torrat a ghettare sa dibatta subra de sa netzessidade de afortigare su servìtziu pùbbricu, garantinde cabidas, prozettazione e capatzidade organizativa.

“Attività realizzata con il contributo della Regione Sardegna – IMPRENTAS 2024- 2025.LR22/2018, art.22”