A 25 annos de sa morte sua in un’intzidente de màchina in su tunnel de su Pont de l’Alma de Parigi – pagu prus de un’annu a pustis de sa separatzione ufitziale sua dae su prìntzipe Càralu – sa tràgica fine de Lady Diana sighit a iscasidare pregontas e inchiestas noas. Ma comente fiant istadas sas ùrtimas oras de sa printzipessa in sa capitale frantzesa?

Lady D arribbat a tzitade su 30 de austu 1997 paris cun su cumpàngiu suo Dodi Al-Fayed, aterrende a s’aeroportu de Bourget pro s’ùrtima tapa de sa vacàntzia europea in antis de sa torrada a Londra. In su primu merie, cara a sas 16 e 30, sa còpia arribbat a su Ritz de Place Vendome in su primu arrondissement, abetada dae una surra de paparazzi in chirca de fotos esclusivas. A sas 17 e 40 sa printzipessa e su cumpàngiu suo bìsitant diversos apartamentos e faghent unu brincu in sas butegas de lussu de sos Champs Elysèe. Segundu Vanity Fair, Al-Fayed intrat a una butega de oraria pro chircare e acuistare un’aneddu pro isposare. Sa chena in programa in unu ristorante esclusivu de su Marais, bighinadu in su coro de Parigi, benit burrada a s’ùrtimu momentu a càusa de sa presèntzia de sos fotògrafos, chi los sighint in totue. Lady Diana paris cun su cumpàngiu suo tando chenant pro s’ùrtima bia in una sala isolada de su Ritz.

Aende detzìdidu de colare sa note in un’hotel privadu de s’òmine de afares egitzianu, s’iscuadra de sa seguridade elàborat un’istratagemma pro cullunare sos fotògrafos ammuntonados in s’intrada de s’hotel. Sa Mercedes 600 de Al-Fayed movet pagu a pustis de sa mesunote sena sa còpia, chi imbetzes lassat s’albergu essende de palas cun un’àtera Mercedes, ma a ogna contu los bient e benint sighidos  dae sos paparazzi. A mesu note e mesu, chimbe minutos a pustis de sa partèntzia, sa Mercedes ghiada dae Henri Paul isbandat a 150 km/h e atumbat a s’internu de sa galleria suta de su ponte de s’Alma. S’autista morit deretu, gasi comente Dodi Al-Fayed. Lady Diana est galu bia. A pustis de s’arribu de sos sucursos, nche cheret prus de un’ora pro nche la tirare  foras de sa màchina. A sas duas de su mangianu, sa printzipessa de Galles arribbat a s’ispidale Pitiè-Salpetrière in cunditziones graves. Vìtima de un’emorragia interna e de un’arrestu cardìacu, Lady D morita  sas 4 e 25 de su 31 austu 1997 a s’edade de 36 annos. S’ùnicu a subravìvere a s’intzidente est sa guàrdia de su corpus, Trevor Rees-Jones.

“Progetto finanziato con l’Avviso Pubblico IMPRENTAS annualità 2021-2022”

Su tempus benidore no est una cosa a tesu o astratta: in meda casos est giai incumintzadu e creschet cun sas ingendras noas. Sas tecnologias de su tempus benidore ant a èssere arminzos de fundamentu pro istudiare, tribagliare, nàrrere e tènnere cura de su pranetta. Lu cumprendere dae pitzinnos cheret nàrrere èssere prus ammaniados a accomettare sas proas de cras cun curiosidade e cun seru.

Una de sas tennologias prus importantes est s’intellighentzia artifitziale, giai presente in sos telèfoneddos, in sos giogos, in sos programas de istùdiu e inis retzes sotziales. In su tempus benidore at a èssere semper prus impittada pro azzuare sa zente a imparare menzus, a mezzorare sa meighina, a fàghere sas biddas prus balidas e a favoressere su tribagliu de s’òmine, chena remendare  sa creatividade e su pensamentu crìtigu.

Un’àteru logu chi creschet in presse est sa robotica. Sos robòts de su tempus benidore no ant a èssere solu màchinas de s’industria, ma ant a azzuare in sos ispidales, sas iscolas, sas domos e in incarrigos de azzudu. Ant a pòdere fàghere tribaglios faticosos o perigulosos, lassande a sa zente prus tempus pro sas cosas creativas e pro sas relatziones.

Ant a tènnere un’ ammentu mannu fintzas sas tecnologias pro s’ambiente. Sas fortzas annoabiles, comente su sole e su bentu, sas maneras pro minimare s’impestadura e sas materias chi durant ant a èssere importantes  pro diffendere su pranetta. Sos piseddos ant a tènnere unu rolu  crae in s’isviluppu de azzudos tecnològicos chi podent firmare su càmbiu de su tempus.

Su tempus benidore at a èssere semper prus digitale puru pro mèritu de sa realidade virtude e de sa realidade aumentada. Custas tennologias ant a permittere de istudiare s’istòria andande in sos logos antigos, de imparare is iscientzias cun sas friguras e de si allenare in logos seguros e pare-pare. Imparare at a divennere un’iscarmentu  prus apprettante e ispassiosu. No ant a mancare sas cosas noas in s’ispàtziu e in sa manera de nàrrere.

Sos Satellites, sas bìas in s’ispàtziu e is retzes noas de collegamentu ant a fàghere su mundu semper prus ligadu, donande noas possibilidades de ischire e de tribagliare imparis a sa zente de àteros paisos. Sas tecnologias de su tempus benidore no sunt solu istrumentos, ma sunt responsabbilidade. Si s’impittant bene cheret nàrrere respetare sos àteros, diffendere sos datos personales e faghere  seperos bonos.

Attività realizzata con il contributo della Regione Sardegna – IMPRENTAS 2024- 2025.LR22/2018, art.22”