Sa Brigata “Sassari”, fiat istada costituida su 1° de Martzu de su 1915 a Tèmpiu (SS) e a Sìnnai (CA) cun duos Regimentos, su 151° e su 152° fanteria, formados totus de sardos ebbia. S’unidade fiat istada cunsiderada s’eredera de sas traditziones de su Terçio de Cerdena (perìodu aragonesu-ispagnolu) e de su Regimentu de Sardigna (perìodu Sabàudu).

Gasi, in s’agabbu de ghennàrgiu 1915, da su Capu de Istadu Majore de s’Esèrtzitu fiant partidos sos òrdines pro sa formatzione de sa Brigata Sassari.  Sos repartos de sa 151° si fiant costituidos in Casteddu, cun sa leva obrigatòria chi corpiat  totu sos comunos de sa provìntzia de Nùgoro. Sos coscritos de sas àteras provìntzias aiant postu a paresu 152, in Tèmpiu. S’unidade fiat istada costituida  unende sas cumpangias  pro mandamentu, gasi  fiat capitadu a s’ispissu fintzas chi iscuadras intreas fiant istadas formadas de su totu dae òmines de su matessi bidda e finas dae parentes. Si fiant creados in modu naturale sos sentimentos de solidariedade, de cameratismu e de emulatzione.

In peruna chirca o istùdiu subra sa Brigata s’agatant sas motivatziones de sa creatzione de unu corpus formadu in base regionale. Si diat pòdere pensare chi siat istadu s’ùnicu modu pro “fàghere partetzipare” sos sardos a s’isfortzu bèllicu, ma non ismentigamus chi fiat giai in s’orgànicu de sa Fanteria sa Brigata Casteddu, 63° e 64° Regimentu, aposentada in tempus de paghe in Salerno, sa cale teniat intre sos distretos de reclutamentu suo su de Sàssari; su 45° Regimentu Fanteria in Sàssari e su 46° Fanteria in Casteddu teniant comente  distretos de reclutamentu Avellino, Gènova, Messina, Pinerolo, Roma e Venètzia. Si diat èssere tando pòdidu fàghere a prus pagu de costituire una brigata noa faghende pònnere a pare totu sos sardos àbiles coscritos in custas formatziones istàbiles.

Cale fiat istadu su motivu chi aiat induidu s’Istadu Majore a costituire una Brigata  cumposta dae  sardos ebbia?

Fortzis una risposta podet èssere agatada in s’oportunidade pro s’esèrtzitu de si dotare de una fortza in manera sotziale  e in manera polìtica gestìbile. In prus pro pònnere a sa proa sos resurtados operativos de unu grupu unidu pro apartenèntzia territoriale e, fortzis ancora de prus, pro si dotare de una fortza de interventu cun caraterìsticas culturales e polìticas bene definidas. Su 95% de sos Sassarinos aparteniat a sas categorias de sos massajos e de sos pastores.

Sas capatzidades de sa Brigata Sàssari fiant bènnidos subidu postas a sa proa dae s’Artu Cumandu pròpiu durante sa Prima Gherra Mundiale.

Est intre sas Brigatas prus decoradas de sa Grandu Gherra; pro reconnoschimentu de su balore e de s’eroismu de sos fantes suos a sas Banderas fiant istados cuntzèdidas 2 Medàllias de Oro pro cada regimentu, atent tentu 4 tzitatziones ispetziales subra sos bulletinos de su Cumandu Supremu, a sas fanfaras de sos regimentos su Re, motu etotu, aiat cuntzèdidu sas drapellas Beras (iscudu sabàudu e istemma de Sardigna), durante sa ritirada in su Piave sa Brigata fiat istada tzitada dae su Cumandante de sa retroguàrdia, Tenente Generale De Giorgio, a s’ammiratzione de sa Natzione e de s’Esèrtzitu pro s’abnegatzione e s’ategiamentu eròicu  tentu.

“Progetto finanziato con l’Avviso Pubblico IMPRENTAS annualità 2021-2022”

Bisestu grae a Igrèsias: betzu abbuttinadu dae unu camiu in s’attraversamentu po sos pedones.

Unu bisestu grae in carrela at iscuttuladu eris manzanu sa tzitade de Igrèsias, cando un’òmine de 75 annos est istadu abbuttinadu dae unu camiu mentres traessaiat sa carrela in s’attraversamentu pro sos pedones de sa carrela de Venètzia. Su betzu est istadu luego azuadu e leadu in còdighe ruju a s’ispedale Brotzu de Casteddu pro more de sas fèrtas tentas, calicuna de sas cales grae in manera particulare.

Segundu sas primas novas, su bisestu est acontèssidu a manzanu tardu, ma sos motivos pretzisos sunt ancora de cumprendere. S’òmine, segundu testimonzos presentes, fiat traessende cun atentzione cando su camiu l’at collidu. Su corpu l’at ghettadu subra de s’asfaltu, causende-li fèridas chi si bidiant e fertas a conca.

Su agghiadore de su mezu, aggiorottadu, s’est firmadu luego pro dare azudu e abisare sos servìtzios de emergèntzia. In su logu sunt intervennidos cun lestresa sos agentes de sa politzia locale e sos carabbineris, chi ant serradu deretu una parte de sa carrela pro permìtere s’arrivu de sos succursos e garantire sa siguresa de sa zura. Pagu a pustis est arrivada un’ambulàntzia de su 118, chi bìdas sas cunditziones crìticas de su betzu, at dimandadu s’interventu de s’elissuccursu pro che lu leare cun lestresa a s’ispidale Brotzu de Casteddu.

Segundu su chi ant relatadu sos duttores, s’òmine at tentu unu corpu grae in conca e medas segadas in sas ancas. In su mamentu, sas cunditziones suas sunt graes meda e sos duttores sunt compudande sas cunditziones suas donzi mamentu. Sas fortzas de s’ordine sunt sighinde sas chircas pro cumprendere s’andamentu pretzisu de su bisestu, ascurtande testimonzos e controllande sos resurtados de sas registratziones vìdeu de sa zura. Non si podet escluire chi fatores comente sa lestresa de su mezu, sa visibilidade o sa distratzione pòtant àere dadu contribbudu a su bisestu.

Su bisestu at creadu preoccupatzione manna intre sos tzittadinos de Igrèsias, meda de sos cales ant ispainadu timoria subra de sa siguresa de sos pedones, subra de totu in zura punnadas dae betzos e pitzinnos.

“Attività realizzata con il contributo della Regione Sardegna – IMPRENTAS 2024- 2025.LR22/2018, art.22”