Su presidente de sa Repùblica, Sergio Mattarella, at comunicadu de àere firmadu su decretu de isorvimentu de sas Càmeras pro andare a eletziones. A pustis de àere retzidu a su presidente de su Cussìgiu, Mario Draghi, chi at rassignadu sas dimissiones a pustis de sa die de fogu a su Senadu, e àere adobiadu a Maria Elisabetta Alberti Casellati e a Roberto Fico de Senadu e Càmera, su Capu de s’Istadu at comunicadu sas detzisione in su merie de su 21 de trìulas. S’esecutivu como at a abarrare in càrriga pro s’achipimentu de sos afares currentes, mentras sa data de sas eletziones est istada fissada a su 25 de cabudanni. S’at a botare petzi cudda die.

“Comente comunicadu – at naradu su presidente Mattarella – apo firmadu su decretu de isorvimentu pro istabilire eletziones noas intro 70 dies comente prevìdidu. S’isorvimentu antitzipadu de su Parlamentu est semper s’ùrtimu atu”. Su Capu de s’Istadu at sighidu: “Sa situatzione polìtica at portadu a custa detzisione. Sa discussione de su votu e sa modalidade ant rèndidu ladinu s’ausèntzia de prospetivas pro una majoria noa. Dae in antis sas Càmeras b’at medas acumprimentos importantes de giùghere a cumprimentu in s’interessu de su Paisu. A custos bisòngios s’acostàgiat s’atuatzione in sos tempos cuncordados de su Pnrr”.

A mangianu a sa Càmera de sos deputados Mario Draghi at annuntziadu s’intentzione sua de artziare a sa Punta e rassignare sas dimissiones in sas manos de su presidente de sa Repùblica, Sergio Mattarella, a distàntzia de una chida dae su primu firmu a s’esecutivu suo e a pustis de unu mèrcuris de fogu cun sa fine de su guvernu, nointames s’aficu de fatzada de Forza Italia, Lega e Movimento 5S.

Su presidente de sa Repùblica podet abèrrere consultatziones pro averguare si b’apat una majoria a sas Càmeras pro unu esecutivu nou o isòrvere su Parlamentu, aviende gasi su Paisu a eletziones

Rimandada sa pigada a su Colle giai in sa serada de mèrcuris 20 de trìulas, a pustis de s’aficu de fatzada otenta in Senadu e sa cunfirma de sa crisi de guvernu, Mario Draghi s’est giutu in su mangianu de su 21, deretu a pustis de su messàgiu suo a sa Càmera, a su Quirinale. Sa presidèntzia de sa Repùblica at difùndidu un’imàgine de su collòchiu intre Mattarella e Draghi. Draghi s’est dimìtidu e pro como su guvernu restat in càrriga pro s’achipimentu de sos afares currentes, difatis s’aficu a garantire sa continuidade amministrativa (comente prevìdidu dae sa Costitutzione pro non lassare su paisu sena unu guvernu), limitende·si a atos dèvidos o apretosos. Su guvernu at istabilidu chi s’at a andare a botare su 25 de cabudanni, nointames ruat una festividade ebràica, pro no andare tropu a in antis cun su votu autunnale. Una cosa inusuale in Itàlia, ue s’èvitant eletziones in atòngiu ca ruent tropu a presu cun sa discussione de sa lege de bilantzu.

Su Rosatellum, sa noa lege eletorale, previdet unu sistema mistu majoritàriu e proportzionale. At a cambiare sa cumpositzione de su Parlamentu: sos sègios intre Senadu e Càmera ant a èssere 600, contra sos 945 atuales.

Su esecutivu nou s’at a aposentare in atòngiu, intre s’agabbu de santugaine e primos santandria in sa mègius de sas ipòtesis, est a nàrrere in prena sessione de bilantzu. Motivu pro cale si sunt semper evitadas sas eletziones in atàngiu, pro evitare s’esertzìtziu provisòriu, sende chi su guvernu depet presentare sa lege de bilantzu a sas Càmeras intro su 15 de santugaine.

“Progetto finanziato con l’Avviso Pubblico IMPRENTAS annualità 2021-2022”

Carbònia, su Museo de su Carbone: unu viazu in sos tempos de sa memòria de su Sulcis de sas minas.

In su corizone de Carbònia, a intro de sa ‘idditzola de de Serbariu, b’at a dies de oe unu de sos museos pius de importu de sa Sardigna. Est su Museo de su Carbone, chi est dedicadu a s’istoria de sas minas. Est unu logu chi nos contat non solu s’istoria de cussu logu, ma fintzas sa vida de òmines e fèminas chi po annos e annos ant triballiadu in cussas minas.

Serbariu, inube si triballiaiat dae su 1937 a su 1964, fuit comente una funtana de abba semper bundante, inube sa zente si nche catzaiat su sìdiu de su tribàlliu. Est cussu su logu chi at batidu dinare meda a sa zona, ma puru energia manna a totu s’Itàlia. Su carbone de cussas minas, infatis, daiat tribàlliu a sas fàbricas, a sas tzentrales e a sas ferrovias, diveninde motore de modernizatzione industriale de totu sa natzione nostra.

Addaghi ant serradu sas minas, cussos logos pariat chi nos nche los depimus ismentigare, ca pariat chi non b’aperat abbarradu pius nudda. Invetze, b’ant fatu unu prozetu de recùperu e de valorizatzione manna, dande vida noa a totu cussos logos, chi sunt divènnidos unu museo chi, ancora a dies de oe, betat a pare sa memòria istòrica, sa didatica e sa capatzidade de divulgatzione.

Po chie andat a bìere custu museo, b’at paritzos zassos de visitare. B’est sa lampisteria, chi est su logu inube b’at una mostra chi est aberta totu s’annu e chi nos contat s’istòria de su carbone, de sa mina e de sos caragolos suos,ma puru de sa ‘idda de Carbònia, nàschida in su 1938 po retzire sas famìlias de sos triballiantes. Incue b’at unu muntone de làmpanas antigas chi si impreaiant in sas minas, ma b’at fintzas trastes e documentos, filmigheddos de sos tempos de tando fatos a sos triballiantes e puru intervistas fatas addaghi sa mina fuit zai serrada.

B’at puru fotografias meda de una bellesa rara. In custos caragolos e percolos chi nos permitint de atraessare sa mina, si podent bìere totu sos logos chi cada die sos minadores pupulaiant addaghi andaiant a triballiare. In sa sala Argani bi sunt poi totu sas màchinas chi permitiant su tribàlliu a tempos de tando.

Attività realizzata col contributo della Regione Sardegna — IMPRENTAS 2024-2025. LR 22/2018, art. 22