Est su chi ant iscobertu sos carabineris de Bidda Sorris e de su Nùcleu operativu de sa Cumpangia de Seddori, a s’agabbu de un’iscumbata coordinada dae sa Procura de Casteddu, chi at portadu a sa denùntzia de 18 persones.

Sos denuntziados sunt sete òmines de orìgine marochina, 6 bosnìacos e 5 italianos, residentes, in Bidda Sorris e fintzas in sos Comunos de Casteddu, Cuartu, Dèximu Mannu, Uda e Ìsili.

S’inchiesta de sos carabineris – mutida “Green Villas” – est comintzada un’annu a oe  a pustis de s’individuatzione de medas fogos tòssicos a presu de su polu industriale de s’ex rafineria de tzuùcuru de Bidda Sorris.

 Sos militares de sa Cumpangia de Seddori ant iscobertu chi sos sugetos istràngios diant èssere devènnidos sos puntos riferimentu de sa zona de su Sud Sardigna-Mèdiu Campidanu e de sa periferia nord de Casteddu, pro su recùperu de ferru e ràmene tràmite eliminatzione e s’abrugiamentu de refudos ispetziales, cun sa complitzidade de tzitadinos italianos titulares o dipendentes de ditas operadoras in su setore.

 “Sos istràngios – ant naradu sos investigadores – nisciunu de sos cales iscritu in s’albu de sos gestores ambientales, diant àere ismlatidu plàsticas, cavos eletoras, penumàticos, baterias pro motores, petzos de autoveìculos e meda àteru, betendelos a su fogu e generende fumos tòssicos e agentes incuinantes pro s’ambiente”.

Sos militares ant secuestradu duas àreas de 600 metros cuadrados impreadas dae sos indagados pro amuntonare sos refudos. Secuestrados fintzas 4 furgones impreados pro su trasportu.

Comente naradu, su giru de afares faghiat balangiare medas dinare a sos indagados: “Est istadu documentadu chi sos càrrigos dae ferru, allumìniu e ràmene torrados a bèndere, cun càrrigos de 5 tonnelladas cada chida chi rendiant 5 mìgia èuros s’unu. Duncas a s’annu, segundu sos contos fatos dae sos incuirentes, sa faina illètzita permitiat de balangiare dae sos refudos belle 200 mìgia èuros”. A s’inghesta ant partetzipadu sos carabineris de sa Cumpangia de Seddori, cun s’agiudu aèreu de su 11° NEC de Su Masu, e duas unidades tzinòfilas de s’Arma de Casteddu.

 “Progetto finanziato con l’Avviso Pubblico IMPRENTAS annualità 2021-2022”

A s’iscoberta de su logu archeològicu prus bellu de Tortolie

Su logu archeològicu de S’Ortali ’e su Monti, postu in s’iscrocca de Tortolie, in Ozzastra, est unu de sos cumplessos preistòricos e protostòricos prus importantes e mènzus cunservados de sa Sardigna. Postu intre duos rilievos a pagos chilòmetros dae su mare, in sa carrela chi che leat a sa plaja de Orrì, su logu apparat unu viazzu raru in mesu a millènnios de istòria, arregande testimoniàntzias chi partint dae su Neolìticu e arribant a s’edade de su Brunzu.

Inoghe si podet ammirare una domus de janas chi benit dae su Neolìticu reghente, iscavada in sa roca e destinada a s’interru cumone, duos menhir abbarrados chi faghent pensare a s’antiga presentzia de un’alliniamentu megalìticu e unu tzìrculu de pedra de casi 12 metros de diàmetru, ligadu a ritos o pràticas de comunidade de s’edade de su Ramene.

De importu particulare est sa tumba de sos Zigantes, architetura funerària tipica de sa tziviltade nuràgica, cun unu passaditzu longu de interru, incornissadu dae s’esedra, chi contat sas usàntzias antigas ligadas a su cultu de sos mortos. Su coro de su cumplessu est però su nuraghe S’Ortali ’e su Monti, una istruttura manna de pedra fraigada forzis in su 1500 a.C., formada dae unu bastione tzentrale e dae unu bastione elliticu cun turres a costazzos, un’òpera chi testimonzat sas capatzidades de fraigu e organizatzione de sos nuràgicos.

In giru a su nuraghe s’istèndiant sa bidda e zuras de tribagliu diferentes, intre de sas cales bi fuint logos de manizu e mescamente, silos pro sa cunservatzione de sos tzereales, elementos chi mustrant s’importu de sa lauranza in sa vida de donzi die de sas comunidades de cussa edade. Bìsitare S’Ortali ’e su Monti cheret nàrrere a s’infùndere in d’una bista ancora intrea, in ue sa presentzia de s’òmine antigu faeddat cun sa natura a inghìriu e apparat unu cuadru claru de comente sas populatziones preistòricas isseberaiant e modellaiant sos logos in ue bìvere.

“Attività realizzata con il contributo della Regione Sardegna – IMPRENTAS 2024- 2025.LR22/2018, art.22”