Sos culurgiònes sunt connotos apetotu pro sa bonesa issoro e pro sa genuinidade. Mancari como si fatzant in belle totu sa Sardigna, siat in modu artigianale, siat in modu industriale, s’origine issoro est totu ogiastrina. Dae su 2015 sos “Culurgiones de Ogiastra” sunt istados reconnotos comente produtu IGP.

Su protzessu de traballadura de sos Culurgiones de Ogiastra IGP previdet duas fases: sa preparatzione de su pìgiu e sa preparatzione de su reprenu. Su pìgiu est fatu de sìmbula de trigu duru e farra de trigu modde; ògiu de porcu, sale e abba. Su reprenu portat  patata (60%-80%), casu aghedu, casu betzu, casu de craba. A banda s’ògiu de ghermanu si podent agiùngere in s’impastu fintzas sos aromas comente menta, fràbica, àgiu, chibudda. Sa preparatzione de su pìgiu acontesset unende totu sos ingredientes in s’impastadora. Su pìgiu benit traballadu bene e a una bia prontu si segat a formas tzirculares ue benit postu su reprenu.

Sos Culurgiones de Ogiastra IGP ant conchistadu unu postu de protagonistas gràtzias a s’identificatzione cun s’àrea geogràfica de produtzione, s’Ogiastra. Naschent comente  unu pratu pòveru, tìpicu de sa cultura agropastorale, e pro custu su reprenu est istadu adeguadu a sa disponibilidade de sos produtos de su territòriu. Difatis totus teniant sa patata e su casu.

Sos Culurgiones de Ogiastra IGP faghent a los cunservare in atmosfera modificada o surgelados. Benint consumados cotos. Sunt bonos cundidos cun bagna de tomata e casu sardu DOP trisinadu opuru cun botarga e ògiu de ghermanu extravèrgine de Sardigna DOP.  De tastare fintzas fritos in s’ògiu o cotos in sa braàgia, segundu sas retzetas tìpicas.

S’ispiga istilizada, chi caraterizat su particulare modu de serrare sa pasta originària de sa regione geogràfica de s’Ogiastra, pro traditzione benit fata a manu. Su resurtadu ammentat unu puntu de ricamu ca sa pasta, pro serrare su reprenu de sos Culurgiones de Ogiastra IGP.

 “Progetto finanziato con l’Avviso Pubblico IMPRENTAS annualità 2021-2022”

Garibaldi in Caprera: su coro sardu de s’Eroe de sos Duos Mundos.

Zuseppe Garibaldi, connoschidu comente s’Eroe de so Duos Mundos, est bistadu un’omine chi at rugadu paeses e terras firmas in d’una sumana in sa cale biazare fuit un’impresa tosta, fatta de naves a bela, caminos longos e iscroccas a s’ispissu inimigas.

At cumbattadu battallas sumanales in Sud America e in Europa, at ghiadu revolussiones, e su nomene suo at intronadu in tottu su mundu comente cona de libertade e corazu. Eppuru, pustis de una vida  bivida semper in assione, at seperadu de si ritirare in d’unu logu attesu e mudu, s’isula de Caprera, in Sardigna.

Unu seperu chi diat podere apparrere aggiocante, po un’omine abesadu a sos cramores de s’istoria. E imbetzes, cussa terra abria e agreste fuit po Garibaldi unu furriadorzu de s’anima, un’angulu de su Mediterraneu inube podere bivere in armudiu cun sa nadura, tribagliare sa terra e accattare sa paghe. Ma pro itte propriu in Caprera? Itte aiat corpadu in manera gai funguda un’omine comente a issu e l’ispinghere a bi ponnere raighinas?

Pustis de sas suas abbenturas americanas e unu pagu de tempus passadu in Nizza, tzittade in sa cale fit naschidu, Garibaldi si fuit imbarcadu supra unu bastimentu pitticcu giammadu “Iscumbattadore”, navigande in su Mediterraneu. E d’est bistadu propriu in su mentres de unu de custos biazos chi, po more de sas currentes e de sos bentos, fuit arribadu po casu in sas Buccas de Bonifacio. Inoghe aiat acciappidu amparu in su ballumene de isulas de sa Madalena, e d’est bistadu in cuss’occasione chi aiat bidu po sa prima borta Caprera. Un’addobiu fortzis abbennidu po casu, ma chi si fuit revertidu in amore a prima bista.

Fuit su 1856 cando, cun sos acchittos accuccurados e un’eredidade pitticca, aiat comporadu una parte de s’isula. Carchi amigu li aiat indittadu logos pius de grandesa, comente Cabu Testa o su Gulfu de Arzachena, ma Garibaldi no aiat tentu dudas: cheriat Caprera. Fuit incumintzadu gai su fraigu de sa domo coloniale sua, oe revertida in su Museu Naztionale Zuseppe Garibaldi, e aiat apporridu una vida fatta de laurantza, pesadura, iscrittura e reflessione.

Attività realizzata col contributo della Regione Sardegna — IMPRENTAS 2024-2025. LR 22/2018, art. 22