Sas nassas noas ecocumpatìbiles sunt una realidade a sa Cooperativa Piscadores de Tortolì.

Sunt pondendesi in òpera, suta de sa supervisione de s’agèntzia regionale Agris, sas nassas ispetziales in gradu de risòlvere su fenòmenu disastrosu de sa pisca pantasma.

Cada annu difatis benint ispèrdidas in mare deghinas de mìgias de atretzaduras pro sa pisca costera e sas càusas sunt medas: maregiadas, dispetos, ma fintzas imprevistos comente  su coladòrgiu de barcas de pisca chi a malasciagura  agantzat sas retzas.

Su disacatu càusas dannos ambientales e incuinamentu, comente ant evidentziadu sas chircas acumpridas dae entes ufitziales in totu su mundu, e cunfirmadu fintzas dae Agris. Sos trastos de pisca abbandonados in sos fundales marinos divenint teges mortales chi, a pustis una terrorosa agonia, ochient unu muntone de pisches chi bi restant arrèschidos. Simone Serra, chircadore de Agris, cun sos collegas suos collàborat dae 12 annos cun sa Cooperativa Piscadores Tortolì agatende solutziones chi fatzant prus ètica sa pisca e amparent s’ecosistema de sas costas sardas.

“Amus chertu afrontare unu problema ispetzìficu, cussu de sas nassas abbandonadas – ispiegat Serra — De sòlitu si pensat chi cussas sena s’esca non siant in gradu de piscare nudda, e chi cando sunt ispèrdidas in mare non càusent perunu disacatu. A dolu mannu sa chirca nostra at cunfirmadu chi custas gasi naradas nassas disinnescadas sunt in gradu de atzapare diversos grammos de pische ogni die. Custos, multiplicados pro totu sas deghinas de mìgias de nassas chi cada annu benint abbandonadas in mare, faghent cumprèndere s’entidade de su disastru ambientale”.

Sa Coop de Tortolì at detzìdidu de contivigiare sos resurtados de sa chi podiat abarrare una de sas medas chircas teòricas isperimentales. Sas nassas ispetziales permitint s’inativatzione (abertura) una bia chi sunt ispèrdidas in mare. Gràtzias a sa collaboratzione de su sòtziu Paolo Cristo, e a sa supervisione de Agris, immoe benint impreadas in mare solu nassas chi permitint de fàghere una pisca a beru ecocumpatìbile, dotadas de unu sistema chi impreat su mecanismu de sa còpia galvànica pro rèndere innòcuas sas teges. Si tratat de afortigare su trastu de pisca cun un’aparatu chi permitat sa liberatzione de cussu atzapadu a pustis de 50-70 dies. Cras, sas chi oe sunt de sas teges mortales, ant a pòdere gasi devènnere una domo pro totu sos abitantes de su mare.

“Progetto finanziato con l’Avviso Pubblico IMPRENTAS annualità 2021-2022”

Su logu de s’iscultura: s’istravanadu museu chentza barras ‘e muru de sa Sardigna.

Partinde dae sa metade de sos annos Noranta, Tortulè e Arbatax sunt divennidas s’iscenariu de un’esperientzia artistica uniga in sa casta sua: unu museu de iscultura a s’abbertu connoschidu comente “Su logu de s’iscultura”,”il luogo della scultura” in sardu. Su disignu naschet in su 1994 po initziativa de unu fundadore culturale e s’abberat s’annu imbeniente cun d’una prima istallatzione antologica. S’idea est cussa de intregare s’arte de su tempus de oe in sa tessidura de sa tzittade e nadurale, revertinde s’iscrocca in d’unu beru e propriu cataffale de creatividade.

Su museu s’isfroscat supra duas deretturas printzipales: una parte de intro accasazzada in s’ex mercadu tzivicu de s’ottighentos, chi unu tempus fuit una presone, e unu percursu in fora chi est longu casi otto kilometros rugande sas carrelas de Tortulè, sa fratzione de Arbatax, Monte Attu e sa costa de Porto Frailis. Accanta a custu caminu si addobbiant operas fattas cun materiales divressos comente attariu,ferru, granitu, bidruresina, cimentu e ramene, in d’unu faveddu chi sighit cun sa bista, sos elementos nadurales e s’architettura de sas biddas. Carchi istallatzione est divennida una cona: comente “Nagjima”, un’istella a battoro puntas de attariu ismaltadu chi est posta accanta a Porto Frailis e “Grande Sipario”, chi giogat cun su logu de sa bidda comente chi esseret unu drappu teatrale.

Su museu accasazat puru tribaglios de nomenes importantes de s’arte de su tempus de oe, in mesu de sos cales Mauro Staccioli, Maria Lai,Umberto Mariani,Antonio Ievolella, Alessandra Bonoli, Pietro Coletta e Hidetoshi Nagasawa. Sas operas non sunt simples elementos de decoradura, ma divennint parte de sa fittiania de s’iscrocca, apprettande cunsideros e abberinde trettos de cunfrontu intre arte, comunidade e ambiente. In sos annos su disignu at incluididu fintzas sas iscolas, assotzios e tzittadinos in attividades de formassione e buttegas, affortigande gai su ligonzu intre sa populatzione locale e s’arte.

Attività realizzata col contributo della Regione Sardegna — IMPRENTAS 2024-2025. LR 22/2018, art. 22