Sa Sardigna est sa regione italiana chi pagat sas bulletas de sa currente prus caras: in freàrgiu una famìlia sarda at a gastare inmèdia belle 600 èuros pro s’energia elètrica.

Sa Sardigna est sa regione italiana acanta sas famìlias ant a gastare de prus pro sa currente elètrica. A lu nàrrere est s’ùrtima chirca de s’Osservatòriu SOStariffe.it e Tarifde.Segugio.it chi analizat a livellu regionale s’evolutzione de sos consumos de lughe e gas e de sos costos pro sas famìlias in “Tutela Majore” e in su “Mercadu Lìberu”. Pro sos impitos domèsticos ancora in regìmene de Tutela Majore (ancora sa parte prus manna) s’iscumbata ponet a notu chi, in su mese de freàrgiu 2022, s’ispesa annuale majore pro sa frunidura de energia elètrica benit registrada in Sardigna, in ue si tocat una punta de 596 èuros.

Comente s’ischit sas bulletas de lughe e de gas sunt in aumentu in totu Itàlia. Sa crèschida de su costu de s’energia su mercadu a s’ingrussu ruet totu subra sos consumadores finales. Sa càusa printzipale de custa situatzione est sa crèschida forte de sas cuotatziones de sas matèrias primas in su mercadu a s’ingrussu e s’interventu de su Guvernu no est resessende a illebiare sos rincaros.

In prus de sa Sardigna, un’ispesa mèdia prus arta pro s’energia si registrat fintzas in Sitzìlia (564 èuros a famìlia), e in Calàbria (562 èuros). Sas regiones chi faghent registrare s’ispesa mèdia minore pro s’energia elètrica sunt sa Badde de Aosta, cun 508 èuros in mèdia, e s’Abrutzu, cun 510 èuros. Fintzas in Marche e in Toscana s’ispesa pro s’eletritzidade resurtat prus pagu cara, cun unu balore mèdiu de 528 èuros. Datos sìmiles benint registrados in Ligùria acanta s’ispesa mèdia registrada pro sas bulletas de sa lughe resurtat èssere uguale a 532 èuros.

Pro su chi pertocat su gas, imbetzes,  sa classìfica de s’ispesa in su mercadu tuteladu est ghiada dae sas regiones de su Nord de Itàlia. Sa punta de ispesa benit registrada in Vènetu, cun una mèdia de 792 èuros, e in Piemonte, cun 784 èuros. S’ispesa mìnima benitregistrada imbetzes in Ligùria (509 èuros).

In totale,  cunsiderende s’ispesa mèdia annuale pro lughe e gas, est su Vènetu sa regione chi marcat  s’ispesa majore cun unu datu cumplessivu de 1.340 èuros.

 “Progetto finanziato con l’Avviso Pubblico IMPRENTAS annualità 2021-2022”

Carbònia, su Museo de su Carbone: unu viazu in sos tempos de sa memòria de su Sulcis de sas minas.

In su corizone de Carbònia, a intro de sa ‘idditzola de de Serbariu, b’at a dies de oe unu de sos museos pius de importu de sa Sardigna. Est su Museo de su Carbone, chi est dedicadu a s’istoria de sas minas. Est unu logu chi nos contat non solu s’istoria de cussu logu, ma fintzas sa vida de òmines e fèminas chi po annos e annos ant triballiadu in cussas minas.

Serbariu, inube si triballiaiat dae su 1937 a su 1964, fuit comente una funtana de abba semper bundante, inube sa zente si nche catzaiat su sìdiu de su tribàlliu. Est cussu su logu chi at batidu dinare meda a sa zona, ma puru energia manna a totu s’Itàlia. Su carbone de cussas minas, infatis, daiat tribàlliu a sas fàbricas, a sas tzentrales e a sas ferrovias, diveninde motore de modernizatzione industriale de totu sa natzione nostra.

Addaghi ant serradu sas minas, cussos logos pariat chi nos nche los depimus ismentigare, ca pariat chi non b’aperat abbarradu pius nudda. Invetze, b’ant fatu unu prozetu de recùperu e de valorizatzione manna, dande vida noa a totu cussos logos, chi sunt divènnidos unu museo chi, ancora a dies de oe, betat a pare sa memòria istòrica, sa didatica e sa capatzidade de divulgatzione.

Po chie andat a bìere custu museo, b’at paritzos zassos de visitare. B’est sa lampisteria, chi est su logu inube b’at una mostra chi est aberta totu s’annu e chi nos contat s’istòria de su carbone, de sa mina e de sos caragolos suos,ma puru de sa ‘idda de Carbònia, nàschida in su 1938 po retzire sas famìlias de sos triballiantes. Incue b’at unu muntone de làmpanas antigas chi si impreaiant in sas minas, ma b’at fintzas trastes e documentos, filmigheddos de sos tempos de tando fatos a sos triballiantes e puru intervistas fatas addaghi sa mina fuit zai serrada.

B’at puru fotografias meda de una bellesa rara. In custos caragolos e percolos chi nos permitint de atraessare sa mina, si podent bìere totu sos logos chi cada die sos minadores pupulaiant addaghi andaiant a triballiare. In sa sala Argani bi sunt poi totu sas màchinas chi permitiant su tribàlliu a tempos de tando.

Attività realizzata col contributo della Regione Sardegna — IMPRENTAS 2024-2025. LR 22/2018, art. 22