Mancant pagos oras a s’acabbu de su 2021.

S’annu chi est belle coladu est istadu un’àteru annu istragosu meda pro totu su Mundu pro more de sa pesta de su Covid-19. Seguru est istadu importante meda sa realitzatzione de unu vatzinu chi at permìtidu de fàghere calare sa pertzentuale de sa mortalidade in populatzione contàgiada.

In Itàlia sa gestione de s’imunitzatzione est andada bene meda, mancari una parte minore de italianos non siat istados galu vatzinados – semus alleghende de is no-vax -, cun su generale Figliolo chi at fatu unu traballu mannu a beru. Tzertu sa crèschida de is cundiduras in custas ùrtimas chidas est donende arriolu, ma chi andamus a abaidare is àteras natziones europeas sa situatzione est galu prus grae. Sa variante de su Covid, giamada Omicron, no est lassende dormire sonnos bonos a is autoridades sanitària, cun is patzientes in terapia intensiva in crèschida.

Tzertu cunforma a s’annu coladu, su 2021 est istadu s’annu de su repìgliu econòmicu, gratziàs a sa ghia de Mario Draghi chi at mustradu s’àndala bona pro essire daa sa crisi manna a pustis sa lòmpida in Itàlia de su Covid-19. Su presidente de su guvernu est istadu bantadu meda dae s’istampa natzionale e internatzionale, cun su pòpulu chi est cuntentu meda pro comente sunt andende is cosas.

Unu resurtadu importante est istadu s’introdutzione de óbligu de su documentu sanitàriu, chi at fatu cumprèndere a totus cale diat èssere istada sa lìnea italiana.

Non tocat però s’ismentigare is vitòrias mannas de s’isport italianu de ocannu. S’istade de su 2021 nos at regaladu sa Copa Europa de fùbalu, gratziàs a s’iscudra allenada de Roberto Mancini. Ant a abarrare in s’istòria pro semper is resurtados de sa rapresentativa asula a is Olimpìades de Tokyo. Sa bella vitòria de Jackobs in is 100 metros est in su coru de totus is italianos, comente sa gara de s’istafeta, cun is sardos Patta e Tortu chi ant bìnchidu sa medàglia de oru.

Duncas saludamos custu annu chi est casi pro colare cun s’ispera chi su 2022 siat prus bonu pro totus.

Attività realizzata col contributo della Regione Sardegna – IMPRENTAS 2020-2021. LR 22/2018, art. 22

Salude in arretirada: creschet su pesu de su privadu e s’ ispesa a carrigu de sos tzitadinos

Su sistema sanitàriu pùbbricu sighit a pèrdere positziones, lassande logos semper prus mannos a sas istrutturas privadas, chi in logos diferentes – comente sa riabilitatzione – sunt giai divennidas sa parte importante de s’amparu assistenziale. Mentres sa parte privada cunfirmat sa presentzia sua, creschet in parallelu su costu de sas curas pro sos tzitadinos e creschet sa parte de chie renùntziat a sos trattamentos ca no podet poderare sas ispesas.

Est sa frigura de una privadizatzione a pagu a pagu e silentziosa cunfirmada dae s’anàlisi de sa Fundatzione Gimbe, chi mustrat comente sa salude pùblica siat perdinde capatzidade de risposta e universalidade. In Sardigna, segundu sos ùrtimos datos de sa Ragioneria Generale de s’Istadu po su 2023, sa parte de ispesas pùbbricas destinadas a sas istruturas privadas cunvenzionadas si firmat a su 13,2%, unu balore pius bassu de sa media natzionalema chi in donzi casu cunfirmat una tendèntzia importante.

Su disvàriu intre su chi su servìtziu sanitàriu pùbbricu resurtat a garantire e su chi benit delegadu a su privadu si refletet in deretu subra de sas famìlias. Intre su 2016 e su 2023, s’ispesa agguantada dae sos tzitadinos pro si bortare a istruturas sanitàrias privadas est creschida de su 137%, passende dae pagu prus de 3 miliardos a prus de 7,2 miliardos de èuros. Unu accreschimentu chi non pertoccat solu prestatziones ispetzialìsticas, ma fintzas servìtzios netzessàrios chi giai non sunt prus a disponimentu in tempus zustu in su sistema pùbbricu.

Sa cunsighèntzia est de una natzione in ube s’atzessu a sas curas divenit semper prus diffitzile. Listas de isettu longas, mancàntzias de personale e imbestimentos chi non bastant addescant unu assentu in ube chie si lu podet permittere si bortat a su privadu, mentres àteros renùntziant a esames, bìsitas o teràpias de fundamentu.

Unu cuadru chi torrat a ghettare sa dibatta subra de sa netzessidade de afortigare su servìtziu pùbbricu, garantinde cabidas, prozettazione e capatzidade organizativa.

“Attività realizzata con il contributo della Regione Sardegna – IMPRENTAS 2024- 2025.LR22/2018, art.22”