“Est a non iscabudare mai, a non s’aterrare mai, ma a betare a terra sas barrieras chi nos istàgiant dae sa punna chi podet èssere unu traguardu de una pista opuru su de si nde pesare de unu letu e bìvere. Non lassemus chi s’isentimentu nostru siat un’ostàculu a sa vida”.

Est custu unu de sos ditzos chi su Caporal Magiore Capu Moreno Marchetti impreat pro descrìere sa vida sua, s’esperièntzia sua. Paràulas iscritas dae issu chi tenent a issu etotu comente protagonista pro ite pro Moreno sa disabilidade rapresentat unu cuntzetu cun partizos significados. S’isentimentu est bògiat de arribbare prus in artu, disafiare sos lìmites, de si nde pònnere de noos, lòmpere a obiettivo chi parent impossìbiles.

Moreno Marchetti, bersaglieri in servìtziu acanta su Cumandu Militare autònomu de sa Sardigna, naschidu a Iersu in su ghennàrgiu de su 78, immoe istat in Cuartùciu. Faghet parte de su G.S.P.D GRUPU ISPORTIVU PARAOLIMPICU DIFEDA e girat sa Sardigna, s’Itàlia e su mundu, otenende resurtados semper prus mannos.

Chimbe annos e mesu a oe sa vida sua est cambiada a càusa de un’intzidente in màchina: una barriera istradale montada male si nch’est fichida in s’isportellu de sa vetura e nde dd’at segadu sos pees e s’anca finas metade.
Amputatzione bilaterale transitàbile, custa est sa dicitura pretzisa de s’infermidae chi at cambiadu pro semper sa vida de Moreno Marchetti. Unu cambiamentu non solu fìsicu, ma mescamente mentale, pro ite de sa chi issu definit “sa die de sa rinàschida sua”, su 2 de mese de idas 2010, sunt cambiadas medas cosas. “Apo incumentzadu a fàghere isport a pustis de s’intzidente prus a prestu comente riabilitatzione. Posca a bellu bellu apo cumintzadu a partetzipare a sas cumpetitziones, gràtzias fintzas a un’amigu murcu che a mie etotu, chi m’at introduidu in su mundu de s’atlètica. Sa bògia de torrare a cumintzare sa vida mia e de èssere indipendente m’at ispronadu a fàghere semper de prus.”

Medas sos traguardos segudados in Itàlia e a s’èsteru. Moreno Marchetti, difatis, bantat una sèrie de tìtulos e rècords. Est difatis pluri-primatista italianu in sos làntzios (psu; discu; giavellotu), possessore de sos 3 rècords italianos de categoria in sas 3 disciplinas, segundu postu e medàllia de prata in su làntziu de su pesu in Corea de su Sud. Sa lista est galu longa. Medas sos tìtulos e sos reconnoschimentos retzidos. Tra custos cuddu segudadu su 10 de abrile a Grosseto, inaspetadu pro ite non apartenet a sa categoria sua in una tapa de su tzicuitu IPC GRAND PRIX (international paralympic committee) – IPC Athletics Grand Prix chi lu bidet possessore de su rècord nou italianu in su làntziu de su discu.

“Sunt istadas de sas garas unu pagu modestas, siat pro unu problema fìsicu, siat pro su tempus. Fia andadu cun s’idea de lòmpere a 10 metros in su làntziu de su pesu, pro tènnere sa possibilidade de partetzipare a sos europeos, e imbetzes apo fatu unu rècord italianu in una disciplina in ue ocannu mi so allenadu pagu e nudda”.
Unu rècord segudadu e unu solu rimandadu, in pagos faeddos. Pro ite a custu puntu pro Marchetti si tratat solu de parpare e de tènnere passièntzia finas a sas garas imbenientes a sa cales bolet partetzipare cun s’idea de superare sos lìmites suos, pro ite ischit chi nudda est impossìbile.

“Dae su 4 a su 14 maju 2016 ap’a èssere in Florida, a Orlando, pro partetzipare a sos Invictus Games. Batallo, m’alleno e disafio a me etotu, trasformo sos lìmites in fortza. Lu depo a sa famìlia mea, a sa cumpàngia mea e a totu sos amigos e collegas chi m’ant suportadu in custos annos. Bògio rapresentare in manera dinna sa bidda, chi nde so orgugliosu meda, est a nàrrere Iersu. Cun mie ddoe at a èssere totu s’Ogliastra e sa Sardigna”.

Apprettos de s’istiu in Sardigna: iscattat su pranu de potentziamentu de su 118.

Cun s’incumintzu de s’istagione turistica de s’istiu e cunsideradu s’accreschimentu de sos frussos turisticos, s’Areus- Ente Regionale de Emergentzia e Urgentzia- at attivadu in manera uffitziale dae su 15 de lampadas su pranu istravanadu de potentziamentu de su servitziu 118 in Sardigna. Su progettu approadu cun d’una delibbera de su commissariu carraffale Anghelu Maria Serusi, puntat a affortigare sa retza de succursu in tottu s’iscrocca de s’isula po mesu de s’isterrida de sos orarios de attividade de sos logos giai operativas e s’abbertura de uffitzios novos de fundamentu.

Mancari s’accudida turistica siat ancora paga, s’interventu partit prima po garantire una risposta lestra e agualada a sas emergentzias sanidarias in sos meses pius critigos de s’annu. Sas novidades interessant siat sos mesos de succursu de base chi cussos avantzados. In medas logos, difattis, sos mezzos ant essere attivos po pius oras e, in casos divressos, ant essere revertidos in unidades de assistentzia o cun sos meigos, mezzorande sa capatzidade de interventu in presentzia de maladias “tempus-dipendentes”, chi bisonzant de curas lestras dae parte
de personale formadu bene.

Su pranu est partidu luego a su nessis in sette localidades. In Campanedda, in su Tattaresu, e a Sa Caletta, in s’iscrocca de Thiniscole, su servitziu est passadu dae 12 a 24 oras. In Tortulè su mesu de succursu est bistadu revertidu dae normale a meigu, mentres in Giba sa copertura est bistada doppiada passande dae ses a doighi oras sa die. Puru Sant’Anna Arresi como, podet contare supra unu servitziu attivu h24, mentres in Carloforte su succursu de base est bistadu potentziadu cun sa presentzia de unu infermieri supra su mesu.

A custu primu rogliu de interventos nde ant a sighire atteros in treighi localidades novas in tottu s’isula. In su Tattaresu, po esempiu, sos mesos de base ant essere presentes in Platamona donzi die dae sas 8 a sas 20. In sa zura de sa Asl de Terranoa, logos attivos h24 si prevedint in Loiri Portu S. Paulu e Vignola.

Attività realizzata col contributo della Regione Sardegna — IMPRENTAS 2024-2025. LR 22/2018, art. 22